Tafelmanieren bijbrengen

Beste Beatrijs,

Mijn vrouw en ik zijn het over veel eens in de opvoeding van onze dochter van twaalf, maar niet over het aanleren van tafelmanieren. Zelf vind ik dat je je ook thuis aan de gebruikelijke beleefdheidsregels moet houden. Ook dan zijn er immers anderen bij, en bovendien is het volgens mij de beste manier om die regels een tweede natuur te laten worden, zodat je er buitenshuis niet over na hoeft te denken. Mijn vrouw vindt het opgeprikt en burgerlijk om daar thuis op te letten; dat is iets voor buiten de deur. Ze vindt het onzin om mijn dochter te blijven wijzen op zaken als ‘geen ellebogen op tafel, niet half op je stoel zitten, eten met mes en vork, niet uit de schalen eten’. Ze houdt zich zelf ook niet aan die regels – net zo min als haar familie overigens, maar dat geeft voor mij juist aan dat je het kennelijk wél van huis uit moet meekrijgen. Ik wil best toegeven dat er belangrijker zaken in het leven zijn, maar toch wil ik mijn dochter ook op dit punt graag goed voorbereid het sociaal verkeer in laten gaan. Hoe pak ik dat aan?

Onenigheid over opvoeding

Beste Onenigheid over opvoeding,

Het is heel lastig als ouders van mening verschillen over iets elementairs als tafelmanieren. U wekt de indruk dat uw opvoedingsinspanningen op dit gebied onmiddellijk door uw vrouw worden weggewuifd als overbodige onzin. Als uw vrouw u stelselmatig ondergraaft, staat u betrekkelijk machteloos. Probeer nog eens uw vrouw duidelijk te maken dat uw dochter met die laat-maar-waaien houding op achterstand wordt gezet in het leven. Als zij bij andere mensen te eten wordt gevraagd of later in haar leven onder formele omstandigheden ergens aan tafel zit, zal zij met een gebrek aan tafelmanieren op ongewenste wijze de aandacht trekken. Mensen met wie ze te maken krijgt zullen haar beoordelen als een onbesnaard type, mogelijk als iemand om op neer te kijken.

Misschien kan dat uw vrouw niets schelen, omdat zij correcte tafelmanieren beschouwt als ‘kapsones van kouwe kak’, waar zij op haar beurt op neerkijkt. De consequentie daarvan is dat de horizon van uw dochter niet verbreed wordt maar smal blijft. Iemand die weet hoe het hoort kan altijd kiezen om de regels en voorschriften te laten vallen in voorkomende gevallen. Maar iemand die zich geen formaliteiten heeft eigen gemaakt kan zich maar op één manier gedragen, namelijk zoals het hem toevallig invalt. Het gedragsrepertoire van uw dochter op het gebied van tafelmanieren zal bij gebrek aan sturing onontwikkeld blijven en dat brengt geen enkel voordeel, alleen maar nadelen met zich mee.

Als uw vrouw zich niet aangesproken voelt door deze argumenten, kunt u een beroep doen op haar goedhartigheid en vragen of ze de afdeling tafelmanieren, waar ze toch geen belang in stelt, misschien aan u wil overlaten zonder intussen tegen te stribbelen. Zo lost men wel vaker fricties op in huwelijken: de ander zijn of haar parti pris gunnen. Ga onafhankelijk van de opstelling van uw vrouw rustig door met tegen uw dochter zeggen waar correct gedrag aan tafel uit bestaat. Ook al lijkt het vergeefse moeite, er zal toch wel iets van doordruppelen.