Wekelijks ‘Moderne manieren’ in uw inbox ontvangen? Abonneer u nu op de Nieuwsbrief.
De adviesrubriek ‘Moderne manieren’ gaat over etiquette en verschijnt iedere zaterdag in het dagblad Trouw (bijlage ‘tijd’), maar ook direct op Internet: zie Beatrijs in Trouw. Lees daar haar nieuwste bijdrage. Daarna komen alle problemen op deze website terecht.
Hebt u zelf een vraag over (in)correct gedrag van uzelf of anderen, dan kunt u die insturen via beste@beatrijs.com. U krijgt vrijwel altijd persoonlijk antwoord, en uw vraag kan gebruikt worden voor anonieme publicatie in het dagblad Trouw en op deze website, tenzij u er expliciet bezwaar tegen maakt.
Ook te volgen op Twitter: @BeatrijsRitsema
Artikelen in Etiquette.
Door Beatrijs Ritsema
– woensdag 1 januari 2020 10:00
Beste Beatrijs,
Mijn collega’s en ik zijn een klein team, gedetacheerd in een grote zorginstelling. Er wordt van ons verwacht dat wij contacturen met cliënten registreren. Meerdere collega’s registreren met de vork: een uur is twee uur of meer. Werktijden worden niet zo nauw genomen, eerder vertrekken of later komen is normaal. Ik spreek collega’s hier soms op aan en krijg dan reacties als: ‘Ik moet mijn baan veilig stellen’ (bij teveel uren registreren) of ‘Wij worden niet best betaald’ (bij werken op niet afgesproken tijden). Ik krijg hier steeds meer moeite mee. Hints die ik geef aan leidinggevenden komen niet aan. Wat te doen?
Frauderende collega’s
Beste Frauderende collega’s,
Fraude op het werk is een netelig probleem. Enerzijds wilt u uw collega’s niet erbij lappen. Anderzijds wordt de instelling zelf (en indirect de maatschappij én uw eigen functioneren) evengoed benadeeld, wanneer u oogjes toeknijpt en doet of fraude de gewoonste zaak van de wereld is. Corruptie in de zorg schijnt sowieso endemisch te zijn met verdere verzelfstandiging en een toenemend aantal zorgcowboys. Toch is het beter om wel iets te doen dan om willoos getuige te zijn van malversaties. Hints geven aan leidinggevenden helpt niet, mogelijk omdat leidinggevenden zelf zich even hard bezondigen aan het soort gedrag dat de een als ‘fraude’ betitelt en de ander als ‘het recht trekken van financiële onrechtmatigheid’.
Dubbele uren registreren en werken op niet-afgesproken tijden zijn geschikte onderwerpen om tijdens een werkoverleg ter sprake te brengen. Het is belangrijk dat een team daar als team over van gedachten kan wisselen zonder dat individuele werknemers zich in een hoekje gedreven voelen. Maar ja, als er geen team spirit is en elke collega daar alleen voor zichzelf zit, is de kans klein dat mensen zich bij het collectief betrokken zullen voelen. Misschien is er een vertrouwenspersoon of een vakbond tot wie u zich kunt wenden met integriteitskwesties. Als u geen oplossing vindt, kunt u altijd omzien naar een andere werkomgeving waar een beter evenwicht bestaat tussen het privé belang van werknemers en het collectieve belang van de instelling.
Artikelen in Collega's.
Gelabeld met asociaal, bemoeien, kritiek.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 14 mei 2022 10:30
Beste Beatrijs,
Ik ben een meisje van bijna achttien en zit voor mijn eindexamen. Met mijn schoolvriendinnen ben ik bijna altijd degene die initiatief neemt om afspraken te maken. Na de diploma-uitreiking gaan we allemaal onze eigen kant op. Ik wil wel vriendinnen blijven met mijn groepje, maar ik ben bang dat het initiatief, zoals altijd, voortdurend van mij moet komen en daar heb ik geen zin in. Ik denk dat de vriendschap verwatert, wanneer ik geen moeite (meer) doe. Zal ik een duidelijk (en misschien moeilijk) gesprek voeren met mijn vriendinnen over mijn zorgen voor de toekomst? En zo ja hoe kan ik dit het beste aanpakken?
Verantwoordelijkheidsgevoel
Beste Verantwoordelijkheidsgevoel,
Uit je schrijven spreekt weerstand tegen de rol die jou is toebedeeld binnen de vriendschap met je vriendinnen. Je ziet er tegenop dat jij in de toekomst altijd degene zult zijn van wie het initiatief moet uitgaan. Ik heb een goed bericht voor je: dat hoeft helemaal niet! Als je er niet voor voelt om verantwoordelijk te zijn voor vriendschappen die dreigen te verwateren, kun je die rol uitstekend aan je voorbij laten gaan. Doe het lekker niet en concentreer je op de nieuwe fase in je leven. Er zal genoeg op je afkomen en het is ook wel prettig om je handen vrij te hebben en je niet te hoeven bekommeren om eerdere verplichtingen. Misschien neemt iemand anders uit je vriendinnengroepje de rol van initiator van je over, maar zo niet, dan niet. Niet alles in het leven hoeft met kunst en vliegwerk overeind gehouden te worden. Sommige dingen, zoals het verglijden van vriendschappen, zijn onvermijdelijk en dat is helemaal niet erg.
Artikelen in Scholen en verenigingen, Vrienden en kennissen.
Gelabeld met vriendschap opzeggen.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 14 mei 2022 10:15
Beste Beatrijs,
Ik heb twee uitnodigingen gekregen: een voor een huwelijksjubileum van een vriend en een van mijn oudste broer die 80 jaar wordt. Zelf voel me verloren op zulke grote feesten, ik geniet meer van een goed gesprek onder vier ogen. Wat mij ook dwars zit: op de uitnodigingen staan de bekende envelopjes. Ik ben een man van 77 jaar, AOW en een pensioen dat twaalf jaar al niet verhoogd is. Wat stop ik in zo’n envelop? 50 euro? Dat is 100 euro voor twee feesten, een aanslag op mijn budget. Het liefst zou ik niet gaan, maar die vriendschap, de familie…
Moeite met envelopjes
Beste Moeite met envelopjes,
Om te beginnen dit: u hoeft nooit meer geld aan een cadeau te besteden dan u zich kunt veroorloven. Een cadeau (en daarmee de hoogte van het bedrag) is per definitie vrijwillig. Natuurlijk is 50 euro veel te veel geld voor uw budget. Geef dan gewoon minder. Een tientje is ook prima. Twee keer een tientje voor twee feesten moet overkomelijk zijn. Als u niet van massale feesten houdt, kunt u overwegen om uw bezoek heel kort te houden (een uurtje) of zelfs helemaal niet te gaan. Als het feest u heel erg tegenstaat, kunt u zich altijd verontschuldigen dat u die dag ziek bent geworden. Bijkomend voordeel van niet naar een feest is dat u ook geen geld hoeft te geven. Spreek dan later nog eens gewoon voor de gezelligheid af.
Artikelen in Cadeaus, Huwelijksjubileum, Verjaardag.
Gelabeld met geldcadeau, uitnodiging.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 14 mei 2022 10:00
Beste Beatrijs,
Mijn zoon en (Roemeense) schoondochter hebben een baby van twee maanden oud. Ze wonen hier in Nederland. De baby ligt overdag naast een heel groot tv-scherm dat vrijwel altijd aanstaat, ook al is het soms zonder geluid. Ik vind dat voor mijzelf al vreselijk, want bij hen thuis kun je onmogelijk om de tv heen. Maar ik maak me helemaal grote zorgen om mijn kleinzoontje dat slecht slaapt en veel huilt. Ik weet van onderzoek, waaruit blijkt dat het stressniveau van baby’s omhoog gaat doordat de tv in hun directe nabijheid altijd aanstaat. Vooral mijn schoondochter lijkt niet zonder tv te kunnen.
Ik heb haar al eens verteld over het onderzoek naar huilbaby’s en de invloed van de tv, maar zij gelooft daar niet in. Met mijn zoon heb ik het er ook over gehad, maar hij lijkt vooral tussen twee vuren te zitten door mijn problematisering. Kan ik hem en haar tenminste vragen de tv uit te doen als ik daar ben? En wat kan ik doen om ervoor te zorgen dat de schade voor mijn kleinzoon beperkt wordt? Misschien voorstellen om hem overdag voor slaapuurtjes in zijn eigen kamertje te leggen weg van het geluid en de lichtflitsen van de televisie? Of gaat dat al te ver?
Tv staat altijd aan
Beste Tv staat altijd aan,
Het is vreselijk voor een baby om de hele dag naast of onder een tv-scherm te liggen! Zoals het ook erg is om de hele dag blèrende muziek (radio) of ander lawaai te moeten aanhoren. Bij een tv gaat het niet alleen om geluidoverlast, maar ook om het geflikker of geflits van het beeldscherm zelf dat voor baby’s onprettig is. Probeer uw zoon en schoondochter er alsnog van te overtuigen dat dit niet alleen vervelend voor baby’s is, maar ook slecht voor hun onderscheidingsvermogen van verschillende soorten geluid, voor de stress, voor hun taalontwikkeling die ze in eerste instantie opdoen van het live gesproken woord. Probeer eventueel de mening van een kinderarts of huisarts hierover te krijgen. Spoor uw zoon en schoondochter aan om op het consultatiebureau te vragen wat de arts of verpleegkundige vindt van baby’s die naast een tv liggen. Als de moeder de tv eigenlijk alleen voor zichzelf aanzet (misschien heeft ze last van heimwee of eenzaamheid of mist ze haar familie?) zou ze toch tenminste de baby in zijn eigen bedje kunnen leggen – niet naast de tv.
In ieder geval kunt u voor uzelf altijd vragen om de tv uit te doen, als u bij het gezin op bezoek bent. Als bezoeker hebt u recht op een bezoek zonder de afleiding van een beeldscherm, waar ogen en oren altijd automatisch naar toe getrokken worden. Doe daarnaast uw best om uw zoon en schoondochter ervan te overtuigen dat baby’s en constante televisie een slechte combinatie zijn. Misschien voelt uw schoondochter zich depressief, als ze zo zwaar steunt op de televisie. Probeer eens met haar hierover te praten. Vraag haar wat ze nodig zou hebben om minder televisie aan te hebben staan en een ander soort leven te leiden.
Artikelen in Grootouders en kleinkinderen, Schoonfamilie, Taalgebruik, Zwangerschap en baby's.
Gelabeld met bemoeien.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 7 mei 2022 10:30
Beste Beatrijs,
Binnenkort neem ik afscheid nemen van mijn psycholoog, omdat de therapie ten einde komt. Ik ben heel blij dat ik die tijd besteed heb aan therapie, zij heeft mij erg geholpen en ik wil haar graag iets geven. Ik dacht zelf aan een grote bos bloemen en een persoonlijke kaart en eventueel nog een boekenbon of zoiets neutraals erbij. Vindt u dit een goed idee?
Afscheidscadeau
Beste Afscheidscadeau,
Ik raad u aan om uw psycholoog een klein bosje bloemen met een persoonlijk dankkaartje te geven. Dus niet zo’n groot boeket. Iedereen denkt dat andere mensen grote boeketten en enorme struiken geweldig vinden, maar dat is vaak helemaal niet zo. Een bescheiden bosje van dezelfde soort bloemen (vooral geen gemengd veldboeket!) wordt veel meer gewaardeerd, al was het maar omdat het minder gesleep geeft en niet zo’n opdringerige indruk maakt. Zie verder af van wat voor cadeaubonnen dan ook, dus ook geen boekenbonnen. Geen flessen wijn, dozen chocola of taarten, niets materieels. Professionele hulpverleners (op het fysieke dan wel geestelijke vlak) mógen officieel niet eens cadeaus aannemen. Maar een klein bosje bloemen met een persoonlijk bedankkaartje kan net.
Artikelen in Cadeaus, Zakelijke relaties.
Gelabeld met afscheid, bedanken.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 7 mei 2022 10:15
Beste Beatrijs,
Vorig jaar ben ik door een vriendin gevraagd om, samen met haar broertje, getuige te zijn op haar bruiloft. Laatst kreeg ik de formele uitnodiging in de bus op het adres, waar ik sinds twee maanden samenwoon met mijn vriend. De uitnodiging was alleen aan mij gericht – niet aan mijn partner. Mijn vriendin had al aangekondigd geen mensen op de bruiloft te willen die ze niet kent en ze zat erg te twijfelen over mijn vriend, aangezien zij en hij elkaar nog niet ontmoet hadden. Ik had toen niet echt over nagedacht wat ik daar van vond, maar bij het zien van de uitnodiging voelde het naar. Het staat me tegen om naar haar bruiloft te gaan en de liefde te vieren als mijn eigen partner daar niet welkom is. Al helemaal als getuige. Of zie ik dit verkeerd?
Vriend niet welkom
Beste Vriend niet welkom,
Het is heel vreemd om gevraagd te worden als getuige op een bruiloft, terwijl de partner op die hele bruiloft niet welkom is. Een getuige is een speciale bruiloftsgast, iemand die tot de intimi van bruid of bruidegom hoort. Meestal wordt een broer/ zus of de beste vriend(in) van bruid of bruidegom gevraagd om getuige te zijn. Het is behoorlijk onverteerbaar dat uw vriend wordt buitengesloten. Bespreek uw ongenoegen met de bruid. Zeg haar dat het u spijt, maar dat u geen getuige kunt zijn en de hele dag feest vieren, terwijl uw partner, met wie u samenwoont, niet welkom is bij de festiviteiten. Zeg haar dat ze beter iemand anders kan vragen als getuige, iemand die geen partner heeft of iemand van wie zij de partner wel eerder heeft gezien. Waarschijnlijk wil zij u behouden als getuige en zal zij uw partner ook welkom heten. Accepteer dan dat zij haar fout herstelt.
Artikelen in Bruiloft, Vrienden en kennissen.
Gelabeld met afwijzing.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 7 mei 2022 10:00
Beste Beatrijs,
Mijn vrouw en ik zijn allebei hoogopgeleid en hebben twee kinderen op de basisschool. Ondanks mijn universitaire opleiding is spelling niet mijn sterkste kant. Ook ik maak nog wel eens een fout door een werkwoord te laten eindigen op een t in plaats van een d. Of andersom. Nu komen onze kinderen trots thuis met een mooi rapport. Maar de toelichting geschreven door de juf barst van de taalfouten. Los van de d/t-fouten worden ook woorden zoals ‘enthousiast’ fout geschreven. Als ouders vragen wij ons af hoe onze kinderen goed kunnen leren schrijven en spellen, als de juf dit zelf niet beheerst. Moeten wij dit probleem nu bespreken met de juf of is het verstandiger te zwijgen?
Als de juf niet kan spellen
Beste Als de juf niet kan spellen,
Dit is een heel lastige kwestie, omdat mensen (dus ook leerkrachten) kritiek op hun spelling zelden goed opvatten. Wie fouten exposeert stelt de deskundigheid van de leraar ter discussie en dat kan de verhouding ouder-leerkracht benadelen. Aan de andere kant is het ook heel moeilijk om dit zomaar te laten passeren, omdat het nu eenmaal de taak van de leraar is om kinderen correct te leren spellen. U kunt niet doen alsof het niet belangrijk is, want het is wel belangrijk.
Omdat u zelf de regels ook niet beheerst, raad ik u af om zelf hierover met de leerkracht van gedachten te wisselen. Het maakt geen sterke indruk, als u taalfouten in haar teksten opmerkt, maar zelf ook taalfouten maakt. Als uw vrouw er beter in is, kan zij beter het woord voeren. Maar waarschijnlijk is het hoe dan ook beter om niet de juf zelf aan te spreken, maar haar leidinggevende of het hoofd van de school. Tenslotte gaat het om gebreken in haar opleiding (ergens is iets mis gegaan) en het is niet uw taak van de ouders om dit bij te spijkeren, maar van de school. De juf zal op cursus moeten en het schoolmanagement zal hiervoor zorg moeten dragen.
Artikelen in Scholen en verenigingen, Taalgebruik, Zakelijke relaties.
Gelabeld met belediging, kritiek.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 30 april 2022 10:30
Beste Beatrijs,
Ik heb een vriendin met wie ik sinds een jaar of vijf bevriend ben. We hebben samen gestudeerd en een jaar in hetzelfde studentenhuis gewoond. Ik zou haar nooit omschrijven als een sprankelende, positieve persoon, maar de laatste tijd is ze nog negatiever en pessimistischer dan normaal. Een gesprek met haar gaat voor het overgrote deel heen met klagen, zeuren en zeiken. Na afloop van zo’n ontmoeting voel ik me futloos en leeggezogen. Ik wil de vriendschap niet beëindigen, maar weet ook niet wat ik wel moet doen. Hebt u tips?
Belastende vriendschap
Beste Belastende vriendschap,
Er zijn twee dingen die u kunt doen. In de eerste plaats: bespreek het met uw vriendin. Op een open en rustige manier, waardoor ze zich niet onmiddellijk bedreigd voelt. U wil haar niet kwijt, dus het kan de moeite lonen om haar enige feedback te geven. U zegt dan iets in de trant van: ‘Ik ben op je gesteld, maar ik heb de laatste tijd moeite met je negatieve houding. Onze gesprekken gaan altijd over dingen die je vervelend vindt, waar je over klaagt en het is alleen maar somberheid. Na afloop van zo’n gesprek ben ik zelf somber, mijn energie is weg en dan zie ik ertegen op om weer met je af te spreken. Ik ben geen therapeut en ik wil het ook niet worden. Hoe denk je dat dit anders kan? Is er iets wat we samen kunnen doen om onze gesprekken wat lichter te maken? Of kun je zelf iets veranderen?’ Het doel van dit gesprek is haar te waarschuwen dat ze door haar opstelling de vriendschap in gevaar brengt.
Het andere wat u kunt doen is minder praten en meer activiteiten ondernemen. Tijdens de lockdown was dit lastig, omdat er zo veel dicht was, maar sinds de versoepelingen kunt u met uw vriendin naar de film of u kunt een voorstelling of een tentoonstelling bezoeken. Een flink eind fietsen of iets anders sportiefs is ook altijd goed. Of doe een spelletjesavond met een paar anderen erbij. Door dingen te ondernemen haalt uw vriendin haar aandacht weg bij zichzelf en haar problemen en verlegt die naar iets buiten haarzelf. Vaak worden mensen daar opgewekter van.
Artikelen in Vrienden en kennissen.
Gelabeld met asociaal, converseren.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 30 april 2022 10:15
Beste Beatrijs,
Ik (man) ga al jaren een keer per week zwemmen met vier andere leeftijdgenoten (zestigplussers) voor de algemene conditie. Tussen de groepsleden bestaat een zekere band, maar buiten de wekelijkse training zien we elkaar niet. Als iemand van het groepje ziek is informeren we wel altijd of er iets bijzonders aan de hand is of sturen een appje. Onlangs deelde een groepslid per app mee zes weken niet te komen, omdat haar been in het gips moest. Daarop stelde een ander voor om een bloemetje namens de hele groep te sturen en allemaal zes euro bij te dragen. Ik voel me voor het blok gezet om geld bij te dragen. Ben ik nu een krent, als ik aangeef dat ik een kaart sturen eigenlijk wel voldoende vind?
Een overdreven bloemetje
Beste Een overdreven bloemetje,
Als u meedeelt dat u zes euro voor een bloemetje namens de hele groep overdreven vindt en dat u een kaartje wel genoeg steun vindt, zal men u ongetwijfeld krenterig vinden. Het is waar dat bij dit soort initiatieven mensen zich gedwongen voelen om mee te doen, terwijl het soms niet hun eigen keus zou zijn. Dat kunt u vervelend vinden, aan de andere kant zit uw medegroepslid een paar weken in het gips en is zes euro geen enorm bedrag voor een aardig gebaar. Ik raad u aan om nee te zeggen, als u financieel werkelijk zo krap zit dat u dit bedrag niet kunt missen, en anders gewoon maar mee te dokken. Ik kan u geruststellen: zodra u die zes euro hebt betaald, zal het bedrag uit uw geheugen verdwijnen zonder verdere krassen achter te laten.
Artikelen in Cadeaus, Scholen en verenigingen, Vrienden en kennissen.
Gelabeld met bloemen.
Door Beatrijs Ritsema
– zaterdag 30 april 2022 10:00
