Beste Beatrijs,
Een vriendin van mij is sinds twaalf jaar weduwe. Haar huwelijk heeft 23 jaar geduurd en zij heeft altijd de naam van haar man behouden. Nu voor het eerst heeft ze sinds een paar maanden een nieuwe relatie. Haar kerstkaarten aan ons als familie waren ondertekend met haar voornaam én die van haar vriend – voor ons allen een teken dat het inmiddels een behoorlijk bestendige relatie is. Nu vraag ik mij af: als je een weduwe aanschrijft die een nieuwe partner heeft (in geval van mijn vriendin is er van samenwonen nog geen sprake overigens), hoelang blijf je haar dan noemen bij haar ‘aangetrouwde achternaam’? Totdat zij zelf aangeeft dat zij dit niet wenselijk meer vindt? Of stop je er uit jezelf zomaar eens een keertje mee? Ik meen dat een weduwe wettelijk altijd de naam van haar eerste echtgenoot behield, totdat zij hertrouwde, maar die regel is in het huidige relatieverkeer, waarin langdurig samenwonen zonder getrouwd te zijn heel normaal is, niet meer te handhaven, lijkt mij?
Hoe heet de weduwe?
Beste Hoe heet,
Een weduwe mag de naam van haar overleden man tot haar dood blijven dragen. Dat is gewoon haar naam. Het feit dat ze als weduwe een nieuwe relatie krijgt heeft geen gevolg voor de door haar gevoerde achternaam. Ze mag het bed delen met wie ze wil, ze kan een latrelatie beginnen, ze kan met iemand gaan samenwonen, zonder dat dat enige invloed heeft op haar naam. Ze kan zelfs opnieuw trouwen en besluiten haar oude naam te houden, omdat ze eraan gewend of gehecht is. Dus zolang u niet van uw vriendin te horen krijgt dat haar naam nu anders luidt, blijft u haar aanschrijven met de naam die zij al tientallen jaren gebruikt en die ook de hare is, namelijk de naam van haar overleden man.
Ik was erg teleurgesteld door uw antwoord op de brief van 10 februari 2007, ‘Hoe heet’ over het gebruik van de naam van de echtgenoot door een gehuwde vrouw. U weet misschien niet, dat dat niet- zoals u zegt- ‘haar naam’ is. Het is haar naam helemaal niet, ze mag deze naam gebruiken als ze dat wil. En dan begint het gedonder, zoals wordt geschetst in de brief. Een vrouw trouwt, neemt naam aan van echtgenoot, die overlijdt, een ander volgt, evenals de andere naam. Op het laatst weet de arme vrouw zelf niet meer hoe ze heet, terwijl dat voor de burgerlijke stand toch heel duidelijk is en blijft: ze heeft maar één naam: die van haarzelf, zoals ze die tot voor- kort van haar vader kreeg. Een voorbeeld: bij officiële gelegenheden moet een vrouw altijd haar (meisjes)naam opgeven. Belachelijke term, in deze tijd. Een naam hou je altijd, ook al ben je dood, meisje of stokoude vrouw. Ik had even gedacht een geëmancipeerder geluid van u te kunnen verwachten. Misschien kunt u er nog eens op terugkomen.
Het moet me toch even van het hart dat een getrouwde vrouw in Nederland het recht heeft de naam van haar man te gebruiken, niet de plicht. Maar wat belangrijker is: de naam van haar man is niet haar naam, al wordt dat vaak wel gedacht (en zoals u vandaag in de krant suggereert met het zinnetje “dat is gewoon haar naam”).
Getrouwde vrouwen die studeren moeten er vaak aan wennen dat ze op universiteit en hogeschool door het leven gaan onder hun eigen naam – en niet die van hun man (ze vinden dat soms zelfs vervelend! Alsof er iets mis is met hun eigen naam! ). Een diploma is echter ongeldig als daar niet haar eigen naam op staat. Ook andere officiële documenten worden altijd op de eigen naam van de vrouw gezet – als ze daar prijs op stelt wordt er achter genoteerd: e.v. ….(echtgenoot van…) en dan de mans naam. Kijk maar op rijbewijzen en paspoorten.
Bij een scheiding gaan vrouwen meestal hun eigen naam weer gebruiken, met als gevolg dat je iedereen op het werk uit moet leggen dat je in een scheiding ligt. Mannen hebben daar dan geen last van – het e-mailadres en alles blijft gewoon gelijk. Zij heten hun leven lang zoals ze heten en zo noemen zij zich ook, zonder achtervoegsels om aan te geven dat ze getrouwd zijn.
Stel je diploma staat op je mans naam, maar je gaat scheiden, dan klopt het niet meer. Stel je trouwt opnieuw en besluit wederom de naam van je tweede man te gaan gebruiken, dan zou er op een volgende diploma een andere naam staan.
Maar wie ben je dan? Hoe heet je dan?
Antwoord: je hebt maar één naam en dat is je eigen naam (en niet je meisjesnaam, want je bent een volwassen vrouw…). Deze eigen naam verlies je in Nederland niet (zoals in andere landen soms wel), gelukkig niet!
Vrijwel niemand weet dat ook mannen het recht hebben de naam van hun vrouw te gebruiken – en in hun paspoort ook de toevoeging e.v. kunnen krijgen. Maar ja, mannen voelen daar niet voor, zouden vrouwen trotser zijn dan mannen op hun huwelijkse staat?
U zult het vast niet in uw rubriek terug laten komen, maar zoals hierboven staat: het moet me toch even van het hart. Vooral omdat we dit op de hogeschool te vaak uit moeten leggen aan studenten die denken dat ze hun eigen naam kwijt zijn en een diploma willen op de naam van hun man.
Ben 10 jaar geleden mijn man verloren en 6 jaar geleden opnieuw hertrouwd maar mocht daarna niet meer de naam van mijn overleden man houden. Toen kon ik kiezen om mijn eigen meisjesnaam weer te gebruiken of de naam vanuit huidige man maar die van mijn overleden man verviel op mijn trouwdag. Alleen in Amerika is dat toegestaan.