Beste Beatrijs,
Ik heb al twintig jaar een vriendin die ik ken sinds de basisschool. De manier waarop wij met elkaar omgaan is nooit echt veranderd. Als er iets vervelends tussen ons is voorgevallen, praten we even niet met elkaar en vervolgens gaan we weer op de oude voet verder, alsof er niets gebeurd is. Inmiddels vind ik het onprettig en kinderlijk om ruzietjes niet uit te praten. Laatst was er weer zoiets aan de hand. Ik had haar voorgesteld om op wintersport te gaan. Ze was eerst enthousiast, maar haakte bij nader inzien af omdat ze geen geld had. Op Facebook zag ik later dat ze met een andere vriendin een reisje naar Portugal ging maken. Toen ik haar erop aansprak dat ik het vreemd vond dat ze hier wel geld voor had, zei ze alleen dat ze mij geen verantwoording verschuldigd is. Ik zei dat ik dan ook niet zomaar weer over koetjes en kalfjes wilde gaan praten. Daarna heb ik niks meer gehoord, wat ik jammer vind, want ik had gehoopt dat ze meer zou vechten voor de vriendschap. Ik weet nu niet wat ik moet doen. Ik geef wel om haar, maar ik wil niet op deze manier verder. Moet ik ervoor gaan of is deze vriendschap een illusie?
Teleurgesteld
Beste Teleurgesteld,
Uw vriendin wilde eerst wel met u mee op vakantie en veranderde later van gedachten. Ze zei tegen u dat ze geen geld had, maar u ontdekte dat dat niet klopte, omdat ze met iemand anders op reis ging. Uw vriendin had dus geen zin. U vindt dat zij tegen u had moeten zeggen dat zij liever met een andere vriendin op vakantie ging dan met u en dat zij geen leugens had moeten ophangen over ‘geen geld’.
Was de vriendschap opgeknapt van deze eerlijke mededeling?
Hoogstwaarschijnlijk niet. Daarna had u gevraagd: ‘Waarom ga je liever met haar dan met mij?’ en daarmee had u haar toch ter verantwoording geroepen. Gesprekken waarin vrienden elkaar de maat nemen over hoe veel of hoe weinig de een om de ander geeft leveren zelden iets op, waar iedereen vrolijk van wordt. Gevoelens van verongelijktheid vallen lastig te dempen. ‘Geen geld’ of ‘geen tijd’ zijn heel vaak code-excuses voor ‘geen zin’. Als iemand iets echt heel graag wil, dan maakt hij tijd of dan schraapt hij het geld wel bij elkaar.
Het past vrienden niet om elkaar onder druk te zetten.
Wat schiet u ermee op om boven tafel te krijgen dat uw vriendin echt geen geld heeft of dat er een diepere psychologische reden achter haar terugtrekkende beweging verscholen zit? In beide gevallen wil zij niet meer. Dat kan teleurstellend zijn, maar het is moeilijk in te zien hoe ‘vechten voor de vriendschap’ de zaak vooruit helpt. Het past vrienden in ieder geval niet om elkaar onder druk te zetten. Een goede verstaander kan een excuus op waarde schatten en laat de ander de vrijheid om zich elegant ergens uit terug te trekken. U bent oude vriendinnen van elkaar. U kunt nog steeds met elkaar omgaan, ook al wil zij niet met u op wintersport. Sommige mensen geven de voorkeur aan een zekere oppervlakkigheid in de vriendschap zonder voortdurend wrijvingen uit te praten. Uw vriendin hoort waarschijnlijk bij die groep.
In verdediging van de vriendin: in mijn ervaring kost een wintersportvakantie (veel) meer dan een mediterraanse stedentrip of strandvakantie. Bovendien is het goed mogelijk dat het reisje naar Portugal reeds in de planning stond.
Er is niets lulliger dan dat iemand ‘nee, het gaat niet want (reden)’, en dan erachter komen dat degene die heeft afgezegd, dan toch iets anders heeft gedaan. Begrijpt dan niemand dat dit een schending van vertrouwen is, als iemand te horen krijgt dat er eerst geen geld voorhanden is, maar dat de ander dan toch ineens vrolijk naar Portugal gaat? Het gaat er niet om dat het goedkoper is, al langer gepland stond of wat voor reden dan ook. Die vriendin zegde af met ‘geen geld’, om daarna naar Portugal af te reizen. Hoe zou jij het vinden als je vriend zegt “Nee, ik heb geen zin in seks vanavond” en dan een nummertje gaat maken met de buurvrouw? Kortom, het is een lullige rotsmoes geweest. En ja, dan stel ik eerlijkheid op prijs. Teleurstellingen komen voor in het leven, maar ik hoor liever “Hey, ik heb eerst met jou afgesproken om op reis te gaan maar eigenljik heb ik niet zo’n zin in wintersport, ik zoek liever de zon op”. Dat is veel beter dan afgescheept te worden met een lullige smoes en dan er achter komen dat iemand liegt en bedriegt. Een goede vriendin moet zoiets kunnen zeggen, en een goede vriendin moet zoiets kunnen begrijpen. Dit was geen vriendin, maar een schijnheilige ‘zoals mijn jasje waait, waait die goed’ kennis. Schrappen die handel. Deze vriendschap is inderdaad een illusie.