Beste Beatrijs,
Als ik met iets bezig ben in huis heeft mijn vriend de irritante neiging om achter mijn rug langs even snel iets te pakken of weg te zetten. In elk geval doet hij iets waar ik niet op bedacht ben. Soms gaat dat dan mis. Zo ook vandaag: ik haalde de wasmachine leeg, zette al doende een stap naar achter en stond vervolgens op zijn teen, omdat hij ongemerkt even snel wat spullen aan het pakken was. Mijn vriend vond vervolgens dat ik sorry moest zeggen. Een ‘sociale sorry’ noemde hij dat. Ik vind dat onzin. Ik heb helemaal niet in de gaten dat hij er staat en schrik er zelf van. Moet ik sorry zeggen als zoiets gebeurt, ook al kan ik er niks aan doen?
Geen schuld, toch sorry?
Beste Geen schuld, toch sorry,
Bij dit soort onbedoelde botsingen is de Britse methode de beste reactie: beide betrokkenen zeggen sorry. Bijvoorbeeld als iemand de deur van een op het oog vrije wc probeert open te rukken, terwijl er iemand op zit. Dit sorry is geen persoonlijke schuldbekentenis, maar een gevocaliseerde erkenning dat ‘er even iets is misgegaan in het sociale verkeer – doet er niet toe waardoor precies.’ Leer uzelf en uw vriend aan dat het in deze situaties (iemand bevindt zich op een plaats waar de ander niemand verwacht) het beste werkt als er aan twee kanten tegelijk sorry wordt gezegd.
Voor een botsinkje met een vreemde, vind ik het een goed advies.
Maar vraagstelster heeft het over een huisel. irritatie die vaker voorkomt. Dan behoort uw vriend die u te weinig ruimte geeft, sorry te zeggen, want hij is de veroorzaker en kan blijkbaar uw benodigde ruimte niet goed inschatten. Niet andersom.
Spreek af dat hij een waarschuwing geeft als hij even in uw aura moet zijn. Het heeft ook iets weg van aandacht opeisen, waarom zou hij niet even kunnen wachten bij snelle klussen zoals een wasmachine leeghalen? gaat het om een langdurige bezigheid, dan kan hij gewoon zeggen ‘sorry, ik heb dit of dat nodig’. Dan komt het niet onverwachts en is meteen duidelijk vanuit welke kant het excuus moet komen. Hij is toch degene die ‘inbreekt’?.
In plaats van voortdurend sorry tegen elkaar te moeten zeggen, is het wellicht een beter plan om de irritante gewoonte van de vriend aan te pakken. Om te beginnen door hem te vertellen dat je je niet gaat verontschuldigen voor lomp gedrag zijnerzijds. Vervolgens door hem te vertellen dat geen mensen besluipt om nog even vlug iets achter hun rug om te doen. Los van het feit dat het zeer irritant is, kan het ook nog gevaarlijk zijn. Zeker als je bezig bent met scherpe messen, vuur, kokend heet water of elektrisch gereedschap. In het kort; asociaal gedrag verdient geen “sociaal sorry” en de vriend dient zijn onhebbelijke gewoonte heel vlug af te leren.
… en stel hem voor ‘mag ik er even langs?’ te zeggen.
Ik zou er samen over praten dat uw vriend zo vaak bij u in de buurt is, juist als u even iets doet waar u met uw gedachten bij bent (was in de machine, iets uit de koelkast pakken) en dat een ongelukje dan zo gebeurd is. Misschien is hij zich er niet zo van bewust. En gaat het toch weer mis, dan kunt u zeggen “Oei, sorry! Ik heb helaas geen ogen in mijn achterhoofd…”
Overigens zeggen mijn man en ik al vanaf het begin “alsjeblieft”, “dankjewel” en “sorry” tegen elkaar waar gebruikelijk. In het begin waren onze huisgenoten op de studentenflat hier verbaasd over: dat hoeft toch niet als je een relatie hebt! Wij vonden het gewoon beleefd en doen het nog steeds (al 37 jaar).
Waarom is dat de schuld van de vriend? Hij helpt mee, ruimt mee op, en soms zit je dan even in elkaars vaarwater. Dat kan gebeuren. Soms ben ik in de keuken bezig en dan legt mijn man even de gewassen theedoeken in de daartoe bestemde la. Meestal merk ik dat, soms bots je dan even tegen elkaar omdat je ongemerkt een stap achteruit zet. Voel dan echt niet de behoefte om me te verontschuldigen, mijn man ook niet, we lachen erom. Je kunt wel overal een probleem van maken. Wees blij dat je vriend zijn steentje bijdraagt in de klussen die gedaan moeten worden en ja, soms doe je dat in dezelfde ruimte. Wat is het probleem?
Onderzoek uw beider gedrag eens een tijdje. Bent u de persoon die aan de kant springt als hij zich door de ruimte beweegt? En als u dat een keertje niet doet, botst hij dan tegen u op? Sommige mensen vinden het erg normaal dat er veel rekening met ze gehouden wordt, maar omgekeerd kunnen ze dat zelf wat minder goed.
In de professionele keuken is het goed gebruik om te waarschuwen als je achter iemand langs loopt om steek- en brandwonden te voorkomen.
Dat zouden u en uw vriend ook kunnen doen. Het hoeft geen vraag te zijn, het kan gewoon een waarschuwing zijn, “achter je”. Dan weet je ook dat er iemand staat.
Het is bijna twee maanden later maar ik wil toch even reageren op PeterJKH: “Wees blij dat je vriend zijn steentje bijdraagt.” Pardon? Volgens mij zou dat vanzelfsprekend moeten zijn. Maar nee, je mag vooral niet zeuren want hij doet tenminste iets, of zo?
En dat je beide je steentje bijdraagt in het huishouden, betekent toch niet dat je dat per se op dezelfe plek moet doen? Wacht gewoon even of ga eerst iets anders doen. Als mijn man de wc aan het schoonmaken is ga ik ook niet net op dat moment het net gekochte maandverband in de bakjes leggen, dat kan ook een kwartier later wel. Dan krijg je dat soort ongemakkelijkheden ook niet.