Spring naar inhoud


Boter afsmeren

Beste Beatrijs,

Vandaag aan tafel vertelde ik de kinderen dat ze het te veel aan boter op hun mes, absoluut niet mochten afsmeren op de rand van hun bord. Dit is naar mijn mening geen gezicht en zou de kans verhogen dat je met je mouw door de afgesmeerde klodder gaat. Daarop kreeg ik met mijn vriend een discussie. Volgens hem mag je juist wel het mes, zij het bescheiden, even over de bovenste rand van je bord schoon vegen. Ik heb geleerd dat dat niet netjes is. Wat zegt de etiquette hier over?

Boteroverschot

Beste Boteroverschot,

De belangrijkste regel in dezen is: neem niet te veel boter. Dit kan met niet genoeg nadruk tegen de kinderen worden gezegd. Neem niet teveel boter! Beter drie keer terug met het mes in de botervloot om nog wat extra te nemen, omdat je de eerste keer te weinig had, dan het teveel aan boter terugdoen in het centrale bakje of aan je bord afsmeren. Dit is allebei even onsmakelijk.

Als er onverhoopt toch helemaal per ongeluk (sorry, even niet opgelet) ietsje teveel boter aan het mes kleeft, dan moet dit op de eigen boterham, op het eigen stukje brood erbij worden gesmeerd. Zelf opeten dus en niet besmeurd met jam en kruimels afvegen in de algemene pot of de disgenoten visueel ontrieven door het op het eigen bord te deponeren.

Artikelen in Eten en drinken, Kinderopvoeding.


Familie spreekt Fries op feestjes

Beste Beatrijs,

Mijn vrouw, met wie ik al jaren gelukkig getrouwd ben, is van Friese afkomst. Haar familie spreekt Fries met elkaar. Mijn eigen familie komt uit Brabant. Een paar keer per jaar komen onze families samen (in het midden van het land) voor het vieren van onze verjaardagen. Elke keer levert dit weer dicussies op, omdat de Friezen onderling Fries blijven praten, hoewel zij best Nederlands kennen, en de overigen daar maar een beetje bij zitten te kijken omdat ze het gesprek niet kunnen volgen.

Wat moet ik doen? Beide families apart uitnodigen of dringend doch beleefd melden dat we in Nederland zijn en dat er daarom ook Nederlands gesproken moet worden?

Buitengesloten door Friezen

Beste Buitengesloten,

Ga in geen geval de families apart uitnodigen. Zo zouden Romeo en Julia hun verjaardagen hebben gevierd, als hun romance op een huwelijk was uitgelopen en niet in de dood was geëindigd. Maar uw families hebben geen ruzie.

Als u de Friezen wilt dempen, moet u ervoor zorgen dat ze getalsmatig worden ondergesneeuwd. Nodig dus meer niet-Friezen uit (vrienden, kennissen, buren), dan verdwijnt hun overwicht. Verder komt iedereen op zo’n verjaardag natuurlijk in de eerste plaats om elkaar (de eigen familie) te treffen, en niet zozeer de schoonfamilie. En dat mensen in hun eigen taal met elkaar praten kun je moeilijk verbieden als gastheer/vrouw. In dit soort gemengde gezelschappen switchen minderheidstaligen meestal moeiteloos over naar de standaardtaal, zodra een buitenstaander het woord tot hen richt. Ik neem tenminste aan dat ze niet stug doorgaan met Fries praten als een Brabander van de andere familie iets tegen hen zegt. De verjaardagsgasten moeten dit zelf maar oplossen onderling. Een Brabander kan tegen twee Friezen zeggen: ‘Waar hebben jullie het eigenlijk over?’ en dan wordt hij wel voor de duur van zo’n driemansgesprekje erbij betrokken. In de andere hoek van de kamer zitten vier Friezen Fries met elkaar te praten. Wat is daar op tegen?

Gastvrouw (tweetalig) kan altijd haar best doen om bruggetjes te slaan en mensen met elkaar in contact brengen. Decreten stellen voor hoe aanwezigen zich met elkaar dienen te onderhouden op iets informeels als een verjaarsfeestje lijkt me getuigen van een al te regelzuchtige (typisch Hollandse?) aanpak. Daar worden de Friezen terecht maar korzelig van.

Artikelen in Familie, Huwelijk en scheiding, Taalgebruik, Verjaardag.


Geen belangstelling van vrienden

Beste Beatrijs,

Mijn man en ik (beiden 70-plus) zijn van huis uit gewend om tijdens bezoeken aan kennissen of vrienden belangstellend te informeren naar het wel en wee van de gastvrouw/heer en hun kinderen. Nu valt het ons de laatste tijd op dat dergelijke vragen wel – en soms zeer uitgebreid – beantwoord worden, maar een weervraag uitblijft.

Wij hebben ons vaak afgevraagd waar dit gebrek aan belangstelling voor ons vandaan komt. Is het tegenwoordig ongepast om oprechte belangstelling te tonen omdat men vindt dat de privacy wordt overschreden? Maar waarom dan tóch die vele informatie over henzelf? Of is het een kwestie van introvert zijn in plaats van extravert? Dan komt dat wel erg veel voor, niet alleen bij jongeren, maar ook bij ouderen. Al met al vinden wij het teleurstellend, want een beetje interesse tonen in een ander kan toch geen kwaad?

Niet aan de bak

Beste Niet aan de bak,

Wat u daar schetst: alleen maar over jezelf en je eigen familie doorleuteren, is in het geheel niet comme il faut. Het is ook niet modern (in de zin van: zo hoort het tegenwoordig, dat doet iedereen) en met introversie of privacy-gevoeligheid heeft het ook al niets te maken. Het is domweg onbeleefd.

Een gesprek hoort geven en nemen te zijn. De een zegt iets over zichzelf en daarna de ander. Als de een een tijdje aan het woord is geweest, is daarna de beurt voor de ander. Je krijgt belangstelling, je geeft belangstelling, en daarna andersom. Niemand mag de conversatie monopoliseren, anders had de luisteraar beter een boek ter hand kunnen nemen of in de collegebanken plaatsnemen.

Mensen die zich niet aan deze elementaire regels voor de conversatie houden, kunt u beter kwijt dan rijk zijn als kennissen. Ze zijn egocentrisch, u hebt er niets aan, en u ergert zich alleen maar. Neem afstand van hen. U kunt beter gaan praten met mensen die wel weten hoe je een gesprek moet voeren.

Artikelen in Visite, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .


Onopgevoede kinderen

Beste Beatrijs,

Binnenkort verlaat ik mijn ouderlijk huis en ga zelfstandig wonen. Ik heb vier nichtjes en neefjes (kinderen van mijn oudere broer en zuster) in de leeftijd van zeven tot twaalf jaar. Deze kinderen kunnen niet normaal op de bank of in een stoel zitten als zij bij oma op bezoek zijn. Ze hangen in het meubilair en zetten hun voeten op de banken op tafel. Dit ergert mij, vooral omdat hun ouders er niets van zeggen. Thuis mogen de kinderen alles. Dat betekent toch niet dat ze zich bij een ander niet hoeven te gedragen? De ouders zijn erg gevoelig als het om hun kinderen gaat. Je kunt er niets van zeggen zonder dat er over en weer irritatie ontstaat. De kinderen zijn erg verwend en willen vaak niet spelen.

Nu ga ik straks in mijn nieuwe huis wonen met nieuw chique meubilair. Ook al zullen ze niet zo vaak komen, ik wil niet dat de kinderen met hun voeten op de bank gaan zitten of mijn stoelen molesteren. Hoe kan ik dit in goede banen leiden?

Beducht voor vernielzucht

Beste Beducht voor,

Iedereen is baas in eigen huis. Dat is een vanzelfsprekendheid, waar ook ouders van onopgevoede kinderen zich bij moeten neerleggen. U stelt dus de regels in uw eigen huis, vanaf dag één dat u er woont en bezoek ontvangt. Een handige voor kinderen is dat ze hun schoenen uit moeten doen, zodra ze binnenkomen. Dat scheelt alvast. Vervolgens corrigeert u hen, zodra ze over de schreef gaan. Dus niet met de voeten op de bank, niet erop springen, het meubilair met rust laten, enzovoort. Kinderen van 7 tot 12 zijn oud genoeg om rechtstreeks aan te spreken. Dat hoeft niet via de ouders te gebeuren. U deelt duidelijk mee hoe u het hebben wilt op een vriendelijke manier, zonder te blaffen. Kijk niet hulpzoekend naar hun ouders, want van hen kunt u blijkbaar geen bijval verwachten. Richt u uitsluitend tot de kinderen zelf, als ze iets doen wat u niet bevalt. Haal verder wat spelletjes en strips voor hen in huis, zodat zij zich kunnen amuseren, terwijl de volwassenen met elkaar praten.

Artikelen in Familie, Kinderopvoeding, Visite.

Gelabeld met .


Kleine attenties bij afspraakjes

Beste Beatrijs,

De laatste weken heb ik (vrouw van even in de zestig) een aantal afspraakjes gehad met heren, met wie de contacten via een gerenommeerde website tot stand waren gekomen. Over het algemeen vonden die eerste ontmoetingen plaats in een eenvoudige gelegenheid, zoals de stationsrestauratie of een museumcafé. Ik verwachtte dat de heer bij aankomst en vertrek mij zou helpen bij het uit- en aantrekken van mijn mantel en me een kopje koffie zou aanbieden. Dit bleek echter helemaal niet te gebeuren. Voor mij maken deze kleine attenties het leven zoveel aangenamer. Zijn mijn verwachtingen te hoog gespannen? Als je ervan uit gaat dat mensen bij een eerste ontmoeting hun beste beentje voorzetten, dan zal bij eventuele volgende ontmoetingen het niveau van hoffelijkheid er niet hoger op worden. Of zijn deze kleine egards niet meer van deze tijd?

Vrolijke weduwe

Beste Vrolijke weduwe,

De specifieke etiquette rond consumpties betalen is niet van toepassing op kennismakingsgesprekken. Dit zijn tenslotte geen romantische afspraakjes, maar zakelijke ontmoetingen om te onderzoeken ‘of het iets kan worden’. Het is beter als betrokkenen voor zichzelf betalen. Als de heer de rekening betaalt, staat u meteen al enigszins bij hem in het krijt. En wilt u dat wel? De vrouw vrijhouden, haar consumpties betalen is een teken dat de man haar aardig, belangrijk, enzovoort vindt. Beter om dat teken te geven als het uit het hart komt (bij een eventueel volgend afspraakje) en niet bij wijze van standaardroutine.

Wat het manipuleren met jassen aangaat: ach ja, een galante heer kan dat doen. Maar zoek er niet teveel achter, als hij het niet doet. Zoveel vrouwen, ook zestig-plussers, trekken jaren achter elkaar geheel zelfstandig en onbekommerd hun jas aan en uit. Die kijken vreemd op als een man ineens die jas uit hun handen rukt en hem voor haar op gaat houden, zodat zij haar armen erin moet wurmen. Zelf doen gaat toch veel makkelijker?

Artikelen in Het publieke domein, Horeca, Liefde en relaties, Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Onverwachte rekening voor etentje

Beste Beatrijs,

Mijn vriend en ik houden van gezelligheid en we krijgen regelmatig vrienden op bezoek. Een en ander gaat met muziek en gedruis gepaard. Onze onderbuurvrouw is een ontwikkelde, alleenstaande vrouw van eind zestig. Ze staat zeer kritisch in de wereld, is zeker niet saai, eerder een beetje excentriek. Om narrigheid over de incidentele geluidsoverlast tegen te gaan, doen we ons best de relatie met haar goed te houden. Af en toe vragen we haar voor een glaasje wijn en helpen haar met kleine dingen. Toen mijn vriend kortgeleden uren had geïnvesteerd om haar computer weer op gang te krijgen, was ze zo dankbaar dat ze zei graag eens voor ons te koken. Dat vonden we leuk natuurlijk. Op de bewuste avond ging een kwartier voor de afgesproken tijd de telefoon. De buurvrouw vroeg of ze vast wat spullen naar boven mocht brengen. Toen ik daarop wat verbaasd reageerde, legde ze uit dat ze bij ons kwam koken omdat onze eettafel zoveel groter en beter was dan de hare. Wat verward begon ik de kamer op te ruimen. Ja, ze zou voor ons koken en ze had inderdaad niet gezegd dat ze dat in haar eigen keuken zou doen. Buurvrouw kwam boven met een fles lekkere bubbelwijn, nootjes en een tas vol etenswaar. Het gezicht van mijn vriend toen hij binnenkwam met een bosje tulpen zal ik niet snel vergeten.

Het werd een gezellige avond. Weer eens heel wat anders, gast zijn in je eigen huis. Na het toetje zette de buurvrouw het restje fruitsalade bij ons in de koelkast, zei terloops: ‘Wie doet hier de boekhouding?’ en drukte mij een kassabon in de hand. Het duurde even voordat ik besefte dat het echt de bedoeling was dat wij de boodschappen zouden betalen. We wisten weinig meer uit te brengen en de buurvrouw vertrok met haar lege tas en de bos tulpen. ‘Dat geld komt wel, hoor, het heeft geen haast,’zei ze nog. Ja, ze had ook gezegd: ‘ik wil graag eens voor jullie koken.’

We kunnen er maar niet over uit hoe iemand zoiets kan doen. We willen onze relatie met de buurvrouw goed houden maar ze maakt het ons zo wel een beetje moeilijk. Wat moeten we doen? Gewoon zonder commentaar betalen of toch voorzichtig laten blijken dat we dit wel heel eigenaardig vinden? We neigen uit gemakzucht naar het eerste.

Buurvrouw presenteert rekening

Beste Buurvrouw presenteert,

Dit is een absurde gang van zaken. Het gedrag van uw buurvrouw gaat tegen alle conventies in. Wie iemand uitnodigt voor het eten, kan niet de kosten declareren. U vraagt zich af of u nu moet gaan betalen. Ik zou zeggen: niet uit eigen beweging. Wacht eerst maar eens rustig af. Als zij u aanschiet: ‘Zeg, ik krijg nog 22 euro van jullie’, dan kunt u zeggen: ‘O, sorry, we wisten niet dat u het serieus bedoelde, we dachten dat u een grapje maakte.’ Stilte. En dan vervolgt u: ‘Maar wij voldoen natuurlijk altijd al onze rekeningen.’ En dan betaalt u, eventueel met een kleine fooi voor de kwaliteit van de maaltijd (nee, dat laatste niet, natuurlijk).

Artikelen in Buren, Visite.

Gelabeld met , , .


Altijd betalen voor vriendin

Beste Beatrijs,

Ik ga al een tijdje uit met een een leuk Russisch meisje. Het probleem is dat ik voor alles betaal. Ik ben echt geen typische Nederlander, die vindt dat de kosten altijd gedeeld moeten worden. Ik wil best af en toe een uitje betalen. Maar ik heb het gevoel dat ik op deze manier gebruikt word, want ik betaal altijd. Misschien hoort dat zo in Rusland. Hoe kan ik hier subtiel verandering in brengen zonder de indruk te geven van een typisch Nederlandse krent? Want ik vind haar wel heel leuk.

Krap bij kasse jongeman

Beste Krap bij kas,

Het lijkt me sterk dat in Rusland de man altijd en overal voor de vrouw betaalt. Vrouwen werken daar ook. Afgezien daarvan – u woont in Nederland en uw Russische vriendin blijkbaar ook, dus dan het is wel handig als ze een beetje meedoet met hoe het hier gaat. En als een stel enige tijd met elkaar omgaat, betaalt niet altijd de man. Zeker niet als hij weinig geld heeft. U wil uw vriendin best af en toe op de bioscoop tracteren, maar zij kan ook wel eens wat betalen. Bespreek het met haar. Zeg tegen haar, als jullie weer uitgaan, dat u geen geld hebt voor een hele avond vertier. Stel voor om de rekening te delen. Als ze zelf ook geen geld heeft, stel dan voor om thuis thee te drinken. Of een wandeling te maken. Als ze daar niets voor voelt, dan weet u dat het haar niet om u als persoon te doen is, maar alleen om kosteloos vermaak.

Artikelen in Liefde en relaties.

Gelabeld met , .


‘Smakelijke voortzetting’

Beste Beatrijs,

Ik ben eigenaresse tevens gastvrouw van een restaurant in een middelgrote stad. Van de week werd ik aangesproken door een drie-persoonstafel. Men had een perfecte avond genoten, het eten was heerlijk, maar of ik nooit meer ‘smakelijke voortzetting’ wilde zeggen, want dat kon echt niet. Ik heb de middelbare hotelschool doorlopen, veel ervaring in de horeca, maar hier heb ik nog nooit van gehoord. Is er iets mis met ‘smakelijke voortzetting’ of ‘smakelijk eten’ en zo ja, wat moet je volgens de etiquette dan wel zeggen?

‘Tast toe’ soms?

Beste ‘Tast toe’

‘Smakelijke voortzetting’ is inderdaad een uitdrukking om te vermijden. Dat zouden mensen niet tegen elkaar moeten zeggen, ook obers en serveersters niet tegen hun klanten. Het is een loze opmerking, waar niets van uitgaat, een onaangenaam cliché. Komende uit de mond van een restauranteigenaar zou deze goedbedoelde wens ook nog kunnen wijzen op onzekerheid: ‘Ik hoop maar dat u het lekker vindt, want je weet maar nooit wat de kok er nu weer van gemaakt heeft.’ Als restauranteigenaar zou u zo zeker van uw zaak moeten zijn, dat u tegen uw gasten niet de hoop hoeft uit te spreken dat ze het lekker vinden. Natuurlijk is het lekker! U weet toch wel hoe u een smakelijke maaltijd moet bereiden? En als ze klachten hebben, dan hoort u het wel.

Om dezelfde reden is de vraag ‘Heeft het gesmaakt?’ ook overbodig, en wordt door klanten vaak als irritant ervaren, zeker wanneer de ober na elke gang controleert of de gasten het wel lekker hebben gevonden. Klanten gaan die terugkerende vraag beschouwen als vissen naar complimentjes, en dat ergert. Niet doen dus! Ga ervan uit dat het goed is. Als de klant bijzonder tevreden is, zegt hij het uit zichzelf wel. Als hij ontevreden is, ook. Als-ie niks zegt, is alles in orde.

De uitdrukking ‘eet smakelijk’ is iets minder erg, omdat dit als alternatief geldt voor ‘alstublieft’ of als sein dat iedereen mag beginnen met eten. ‘Eet smakelijk’ kan in een restaurant wel worden gezegd, maar liefst niet meer dan één keer per avond (dus niet na elke gang opnieuw). Verder kan de ober of serveerster gewoon ‘alstublieft’ zeggen. Dat betekent hetzelfde, maar klinkt wat neutraler.

Artikelen in Eten en drinken, Horeca, Taalgebruik.


Trampolinespringende buren

Beste Beatrijs,

Met onze twee-onder-een-kap-buren hebben we geen echt gezellig contact. Dat is al jaren zo. Vervelend, maar niets aan te doen. Vorige zomer verscheen er in hun stadsachtertuintje ineens een trampoline die tachtig procent van het tuinoppervlak beslaat. Hiervan werd door de kinderen (16, 14 en 12 jaar) druk gebruik gemaakt met alle geluidsoverlast vandien. De buurvrouw zelf gebruikte hem als afslankmiddel en wipte er dagelijks verwoed op los. We hebben vorige zomer nauwelijks van onze tuin kunnen genieten. Binnenkort begint het springseizoen weer en we kijken nu al verlangend uit naar oktober, als het ding naar binnen wordt gehaald. Meermalen daalde op heerlijke zomeravonden de rust pas neer tegen half elf, een tijd waarop wij ons ook meestal terugtrekken.

Hoe kunnen wij de buren duidelijk maken dat wij na het werk rustig buiten willen zitten en dat wij ons in ons eigen huis graag onbespied willen voelen? Nu schrikken we elke keer van de hoofden die boven de schutting uitpiepen en onze huiskamer en keuken inkijken.

Tevoorschijn springende buren

Beste Tevoorschijn,

U hebt geen prettig contact met uw buren. Dat is heel spijtig, want met redelijk vriendelijke betrekkingen kunnen dergelijke in wezen niet heel zware fricties in het algemeen goed worden gladgestreken. Stond u op goede voet met elkaar, dan had u eenvoudig naar hen toe kunnen gaan en dit geval van geluidsoverlast bespreken. Het staat mensen vrij om in hun tuin klimtoestellen, schommels en zwembaden te installeren. Dus ook trampolines. Die had u niet weggekregen, bedoel ik. Maar u had wel kunnen onderhandelen over tijden waarop het ding gebruikt wordt. Zoals dat gebeurt met pianospelen of met lawaaiïg buitenspelende kinderen. Niet na acht uur ’s avonds bijvoorbeeld. Buren met een prettige burenrelatie houden meestal wel rekening met elkaar. U kunt natuurlijk alsnog proberen met hen te praten over het avondlijke lawaai. Met een beetje vriendelijkheid van uw kant kan de verhouding misschien weer wat wat ontdooien? Het is de moeite van het proberen waard.

Wat het inkijkprobleem van de telkens als een duveltje uit een doosje schietende burenhoofden betreft: verhoog de schutting. Op uw eigen kosten. Als u hen vraagt om mee te betalen, krijgt u daar weer ruzie over. Kondig het wel aan.

Artikelen in Buren.

Gelabeld met .