Spring naar inhoud


Doe je de groeten aan…

Beste Beatrijs,

Vrienden, ouders, familie en zelfs collega’s en werkgever vragen mij (man van middelbare leeftijd) geregeld iemand de groetjes te doen. Ik doe dat niet graag om drie redenen: Ten eerste vind ik het demonstratief weinig moeite van de afzender die blijkbaar te lui is om zelf te bellen/schrijven. Ten tweede is het een spiraal: de ontvanger stuurt me met groetjes terug. Ten derde word ik bij het overbrengen altijd gedwongen om te vertellen hoe het gaat met de afzender, terwijl ik vind dat ik en mijn gesprekspartner zelf de aandacht verdienen. Waarom zouden we het over iemand anders gaan hebben?

Meestal zeg ik ja op zo’n verzoek en vergeet het vervolgens. Maar soms staat iemand er echt op en vraagt nadien of ik me aan mijn belofte heb gehouden (nee dus). Ik kan me voorstellen dat het via via overbrengen van goede wensen stamt uit vroeger tijden, toen een reiziger een ambassadeursfunctie vervulde tussen groepen mensen die elkaar door de geografische afstand zelden spraken. Wat valt er van deze groetjes-overbreng-etiquette redelijkerwijs nog te verwachten in deze tijd?

Weg met andermans groetjes!

Beste Weg met andermans groetjes,

De zegswijze ‘Doe de groeten aan…’ is niet meer dan een uiting van welwillendheid van spreker ten opzichte van een intieme bekende van aangesprokene. Meestal heeft men een huisgenoot van de aangesprokene op het oog: ‘Groeten aan je man/ vrouw/ kind/ ouders/ broer/ zus!’ Het overbrengen van groeten aan zomaar wat vrienden of vage kennissen komt veel minder vaak voor.

De ontmoeting met iemand die de groeten heeft meegegeven zal makkelijk ter sprake komen tussen intimi. Bijvoorbeeld: uw vrouw vraagt hoe het met uw vriend gaat (met wie u, zoals zij weet, een afspraak had). U zegt: ‘Goed’, u vertelt wat nieuwtjes over hem en by the way ‘je krijgt de groeten van hem’. Hier is helemaal niks mis mee. Het betekent dat de vriend in kwestie (degene die de groeten liet overbrengen) met enige warmte aan uw vrouw heeft gedacht, althans niet vergeten is dat ze bestaat. De gewoonte om via via iemand de groeten te doen heeft niet te maken met geografische afstand en ook niet met luiheid van de groeter om zelf contact op te nemen, maar vormt een erkenning van het sociale weefsel waar de twee gespreksgenoten zich in bevinden. Twee vrienden zijn niet twee geatomiseerde individuen die een een-op-een-relatie onderhouden, maar hebben ook meestal een achterban of een thuisfront, zoals dat tegenwoordig heet.

U kunt de groeten overbrengen (een kleine moeite toch?), u kunt het ook nalaten met het idee dat iedereen zijn eigen relaties maar op peil moet houden. Er is niemand die u van nalatigheid zal beschuldigen als u het vergeet. En veel mensen zullen het ook vergeten, want de formule ‘Doe de groeten aan’ heeft nu eenmaal een sterk ritueel karakter. Het gaat meer om het bevestigen van de relatie van de mensen tussen wie u een toevallige trait d’union vormt dan dat het een urgente mededeling betreft.

Artikelen in Traditionele etiquette, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .


Gastvrijheid retourneren

Beste Beatrijs,

Mijn man en ik worden zo nu en dan uitgenodigd voor een feestje – een high tea of een brunch of iets dergelijks – door kennissen met wie we verder nauwelijks omgaan. Iemand van de tennisclub bijvoorbeeld. We vinden het niet aardig om niet te gaan, maar vragen ons af of we die mensen dan ook terug moeten vragen. Hoe los je dit netjes op?

De prijs van een ontvangst

Beste De prijs van een ontvangst,

Als u wordt uitgenodigd door mensen die u nauwelijks kent, hoeft u zich om te beginnen niet gedwongen te voelen om te gaan. U kunt heel goed vriendelijk afzeggen, omdat u andere verplichtingen hebt. Het is niet onaardig om zo’n uitnodiging af te slaan. Als u er geen behoefte aan hebt om sociale relaties met deze mensen te onderhouden, is het zelfs raadzaam om niet op hun uitnodigingen voor feestjes in te gaan.

Als u wel zin hebt in een feestje, gaat u wel. Dit betekent nog niet dat u de gastheer/ -vrouw op korte termijn moet terugvragen. U hoeft in ieder geval niet bij wijze van terugbetaling speciaal voor hen een sociale gelegenheid te organiseren. Wie weet komt dat later nog eens, en zo niet, is dat ook geen ramp. Het ligt anders, wanneer er sprake is van een opeenvolging van uitnodigingen die u altijd aanneemt. Dan ontkomt u er niet aan om eens wat terug te doen. Als u meerdere malen bij iemand over de vloer bent geweest, staat u in de schuld en moet u ook eens de rol van ontvangende partij spelen.

Artikelen in Traditionele etiquette, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .


Geen geld voor restaurants

Beste Beatrijs,

Ik ben een man van 45 jaar en heb sinds een paar maanden een romantische relatie met een vrij succesvolle zakenvrouw die ouder is dan ik. We zien elkaar twee à drie keer per week. Mijn probleem is dat ik niet gefortuneerd genoeg ben om haar zo vaak mee te nemen naar een restaurant. Zij neemt mij altijd wel mee, want zij heeft geen zin en geen tijd om te koken. Ik ben geen keukenprins. Zij is nogal kieskeurig, omdat ze aan de lijn doet: eten moet gezond en hoogwaardig zijn, geen fastfood. Totnutoe heb ik haar steeds mee uit eten genomen, maar ik kan die frequentie financieel niet volhouden. Ik durf haar dit niet te bekennen. Wat te doen?

Altijd uit eten

Beste Altijd uit eten,

U bent bang om door de mand te vallen als minvermogend, maar openhartigheid is de enige uitweg uit uw impasse. Vertel uw vriendin eerlijk dat u niet genoeg geld hebt om zo vaak naar een restaurant te gaan. Stel voor om vaker thuis te eten. Leer uzelf koken. Schaf een kookboek voor beginnelingen aan. Daarin staan allerlei simpele, smakelijke recepten, die u stap voor stap kunt volgen. Een zelfbereide maaltijd is in ieder geval goedkoper en doorgaans ook gezonder en minder zwaar dan restauranteten. Uw vriendin zal het ongetwijfeld waarderen als u haar een (biologisch) tartaartje met sperziebonen en salade voorzet of rijst met ratatouille. Zo moeilijk is dat allemaal niet. Leer koken en deze elementaire vaardigheid zal uw leven en uw relatie verrijken.

Artikelen in Eten en drinken, Horeca, Liefde en relaties.

Gelabeld met , .


Hond bedreigt kersttraditie

Beste Beatrijs,

Wij zijn met drie broers (vijftigers) die met onze aanhang na de dood van onze ouders elk jaar met kerst bij elkaar komen. Een mooi familiefeestje, waarnaar wordt uitgekeken. Mijn zoon en zijn vriendin ontbreken nooit. De middelste broer heeft zich enkele jaren geleden het lot aangetrokken van een minderjarige asielzoeker uit Somalië. Hij nam hem bij zich in huis, zorgde voor een opleiding en bewoog hemel en aarde voor een verblijfsvergunning. Dat lukte. Inmiddels is deze ex-asielzoeker in de twintig en woont zelfstandig met zijn Somalische vrouw en twee piepjonge kinderen. Mijn broer blijft sterk bij hen betrokken, noemt hem zijn zoon en zichzelf opa.

Mijn schoondochter had vorig jaar met kerst een hondje bij zich: een dwergkeesje in een boodschappentas. Een onopvallend beestje, dat niet blaft en op zijn plaats blijft. Maar toen de Somalische familie het diertje ontwaarde, ontstond er commotie. Een hond is vies, zij zijn er bang voor, hun kindjes kunnen vreselijke infecties oplopen en wat niet al. Mijn broer stond achter hen: dit gevaarlijke monster moest in een slaapkamer worden opgesloten. Mijn schoondochter had er veel moeite mee.

Nu nadert het kerstfeest (dit jaar bij de jongste broer) en ik maak me zorgen. Als mijn schoondochter haar geliefde huisdier elders moet stallen, zal zij zich niet echt welkom voelen. Dan komen zij en mijn zoon waarschijnlijk niet. En dan moeten mijn vrouw en ik ons beraden of wij nog wél zullen komen. We kunnen ook proberen de Somaliërs ervan te overtuigen dat de hond in Nederland een geaccepteerd huisdier is en dat zij daar beter aan kunnen wennen. Gezien hun islamitische achtergrond lijkt dat lastig. Zodat door een onnozele aanleiding een heus schisma in onze familie dreigt te ontstaan. Hoe redden wij ons familiefeest?

Hond bedreigt kerstsfeer

Beste Hond bedreigt kerstsfeer,

U viert elk jaar Kerstmis met een divers (familie)gezelschap. Deze mooie traditie is het behouden waard, maar het door uw broer geadopteerde Somalische echtpaar blijkt er een religieus ingegeven hondenfobie op na te houden. Terwijl uw zoon en schoondochter nergens heengaan zonder hun boodschappentashondje.

Het is een daad van grootmoedigheid om geen halszaak te maken van elkaars parti pris.

Meestal wordt er binnen families met uiteenlopende gevoelens over honden een compromis gezocht. Dan verblijft de hond tijdens een bezoek in een andere ruimte. In dit geval lijkt die oplossing betrekkelijk zwaar geschut, omdat het zo’n minuscuul hondje betreft dat stilletjes in een tas verblijft en niemand last bezorgt. Uw middelste broer lijkt de aangewezen persoon om de zaak van de hond te bepleiten bij zijn aangenomen Somalische familie. Hij kan (nog eens?) uitleggen hoe het zit met westerlingen en honden en zeggen dat het voor sommige hondenbezitters even moeilijk is te scheiden van hun hond als voor sommige moslima’s om hun hoofddoek uit te laten. Hij kan uitleggen dat een hond voor sommigen even aanstootgevend is als voor anderen een hoofddoek. En dat het een daad van grootmoedigheid is om geen halszaak te maken van elkaars parti pris en ieder het zijne te gunnen.

De boodschap aan de Somaliërs kan luiden dat ze meer dan welkom zijn bij het kerstdiner, maar dat er nog een ander schepsel aanwezig zal zijn, waar ze verder niets van te vrezen hebben. Als ze hier uit smetvrees of religieus purisme nee tegen zeggen (of als uw middelste broer uit loyaliteit weigert om als bemiddelaar op te treden), dan ligt een schisma onafwendbaar op tafel. Op dat moment gaat het niet meer om de hond, maar om personen. Als u persoonlijk een keus moet maken tussen een kerstdiner zonder uw zoon/ schoondochter en een kerstdiner zonder de aanhang van uw broer, zal het niet moeilijk zijn om uw prioriteiten te bepalen. Familie zal het winnen van niet-familie.

Artikelen in Feestdagen.

Gelabeld met .


Stoppen met treingesprek

Beste Beatrijs,

Als ik met de trein reis, word ik soms aangesproken door een vriendelijke medereizig(st)er die gezellig een praatje wil maken. Vaak wil ik best ook even babbelen, maar op een gegeven moment is het gesprek wel klaar en heb ik geen behoefte meer om verder te kletsen. Hoe beëindig ik op beleefde wijze het gesprek, zodat ik, zonder me ongemakkelijk te voelen, de rest van de reis zwijgend tegenover mijn medereiziger kan uitzitten? Ik heb niet altijd zin om een boek te gaan lezen en wil ook niet krampachtig uit het raam gaan staren.

Treingesprek afsluiten

Beste Treingesprek afsluiten,

Dit soort gesprekjes met onbekenden in de trein zijn niet-verplichtend. Ze behoeven noch een formele introductie noch een formele afsluiting. Als men is uitgepraat, houdt men gewoon zijn mond. Als u niks meer te zeggen hebt, dan zwijgt u. U hoeft geen moeite te doen om het gesprek op gang te houden. Er is niets op tegen om een boek of tijdschrift te pakken en er is ook niets op tegen om uit het raam te gaan staren. Dat laatste is zelfs beter dan uw ogen op uw medepassagier gevestigd te houden. Als u aan de interactie wilt ontsnappen, kunt u desnoods uw toevlucht nemen tot het sluiten van uw ogen en doen alsof u in slaap valt.

Artikelen in Reizen.

Gelabeld met .


Stoppen met kerstkaarten

Beste Beatrijs,

Het is traditie om met Kerst en Nieuwjaar kaarten te sturen aan vrienden, kennissen en familie. Allemaal goed bedoeld, maar we willen ervan af, want eigenlijk is het een grote poppenkast. Als je kaarten krijgt van mensen van wie je geen kaart verwachtte, stuur je weer gauw een kaart terug. Een e-mail sturen vinden we een slappe optie. We denken er nu aan om iedereen een kaart te sturen met daarbij een berichtje dat het wat ons betreft de laatste keer is. Is dat een goed idee of kunnen we het ook anders doen?

De laatste keer

Beste de laatste keer,

Het staat u te allen tijde vrij om wel of geen kerstkaarten te sturen. U kunt precies doen of laten waar u zelf zin in hebt. Ik raad u af om mensen kerstkaarten te sturen met het bericht erin dat dit de laatste keer is dat u hen een kerstkaart stuurt. Dit maakt een licht bedreigende indruk, alsof u van plan bent om er ook anderszins een eind aan te maken. Dan kunt u beter überhaupt geen kerstkaarten meer versturen – daar zullen mensen verder niets achter zoeken.

Artikelen in Post, Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Kosten van een kerstdiner

Beste Beatrijs,

Bij mijn studentenvereniging wordt een kerstdiner gehouden, waarvoor deelnemers een introducé mogen meenemen. Ik (meisje) ben zelf een paar keer als introducée meegegaan met een jongen naar zo’n kerstdiner en de jongen in kwestie betaalde dan alle kosten. Ik voelde me hier niet echt gemakkelijk bij, omdat het toch om een flink bedrag gaat. Het valt me op dat er onderscheid wordt gemaakt tussen de seksen. De man betaalt voor de vrouwelijke introducée, maar als de vrouw aanbiedt om voor de mannelijke introducé te betalen wordt dit vaak niet geaccepteerd. Kunt u mij vertellen wat officieel gepast is? Als ik een jongen meevraag als introducé moet ik dan alles betalen of kan ik van hem een bijdrage in de kosten verwachten?

Wie betaalt het kerstdiner?

Beste Wie betaalt het kerstdiner,

Vrienden delen de kosten van gemeenschappelijk vertier.

Het beste is als iedereen voor zichzelf betaalt. Het zou in ieder geval niet vanzelfsprekend moeten zijn dat de man de kosten voor twee op zich neemt. Niet als hij zelf uitnodigt en al helemaal niet als hij uitgenodigd wordt. Een en ander hangt ervan af in wat voor context de afspraak met de introducé(e) wordt gemaakt. Als dat een potentieel romantische context is (een man vraagt een vrouw mee als kerstdinergast, omdat hij een oogje op haar heeft), zal de man geneigd zijn te betalen en zal het moeilijk zijn om hem hiervan te weerhouden. Als daarentegen een vrouw een oogje heeft op een man en hem daarom meevraagt als introducé, maakt ze zich niet aantrekkelijker door voor hem te betalen. Financieel spierballenvertoon is niet de manier waarop een vrouw een man voor zich wint, maar hoort bij de mannelijke versiertechnieken. In de  hofmakerij gelden andere conventies dan in het gewone sociale leven, waarin de kosten van gemeenschappelijk vertier gedeeld worden door vrienden, of die vrienden nu van gelijke of verschillende sekse zijn.

Het is het eenvoudigste om zo’n kerstdiner te beschouwen als een van de vele opties om samen iets gezelligs te doen. Normaal gesproken worden daarvan de kosten gedeeld. Dus bespreek het financiële aspect van tevoren, als u een jongen meevraagt als introducé. Maak hem duidelijk dat het zeker niet de bedoeling is dat hij voor u betaalt en stel voor de kosten te delen. Als u door een jongen wordt meegevraagd naar een kerstdiner, bied dan nadrukkelijk aan uw eigen kosten te betalen. Hoe meer hij tegenstribbelt, hoe sterker het romantische signaal dat hij afgeeft.

Artikelen in Vrienden en kennissen.

Gelabeld met , , .


Flossen in het openbaar

Beste Beatrijs,

Deze week at ik met een goede vriendin in een restaurant en na het eten haalde zij haar flosdraad uit haar tas en begon uitgebreid haar tanden te flossen. Ik vond dit onsmakelijk en vroeg of ze ermee op wilde houden. Ze zei dat ze dit altijd deed en dat ik maar ergens anders naar moest kijken als ik er last van had. Ben ik nu gek of overschrijdt zij de fatsoensregels?

Openbaar flossen

Beste Openbaar flossen,

Men hoort absoluut niet in het openbaar te flossen. Niet in een restaurant, niet in de tram, niet bij iemand op bezoek, niet tijdens een vergadering enzovoort. Flossen valt net als haren kammen, puistjes uitknijpen en nagels knippen onder privé-lichaamsverzorging. Met het feit dat uw vriendin niet openstond voor uw kritiek zet zij zichzelf neer als een ongemanierd type dat (erger nog) lak heeft aan andermans gevoelens. Een beschaafd mens volhardt niet in gedrag waarvan een ander net gezegd heeft dat hij/zij er last van heeft.

Artikelen in Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Hebberige vriend

Beste Beatrijs,

Een vriend van mij geeft meestal een feestje als hij jarig is. Soms ook bij andere aanleidingen om iets te vieren. Leuk natuurlijk, maar wat mij stoort is dat hij altijd vraagt of de gasten iets te eten/ drinken willen meebrengen. Vroeger in onze studententijd was dit onze gewoonte, maar we zijn nu rond de vijftig en onderhand krijg ik daar genoeg van. Als ik zelf een feestje geef, zorg ik er in ieder geval voor dat er genoeg te eten en te drinken is. De laatste keer dat ik zo’n uitnodiging kreeg heb ik bedankt voor de eer met een smoes. Niet erg netjes, maar ik had geen ander idee. U misschien?

Vriend overvraagt gasten

Beste Vriend overvraagt,

U hebt gelijk dat het vanaf zeker moment niet meer gepast is om gasten te verzoeken hun eigen versnaperingen mee te brengen. Maar uw vriend, inmiddels 50 jaar, volhardt in die studentengewoonte. Misschien kunt u de gevraagde bijdrage in een ander licht zien, namelijk als cadeautje. Wanneer uw vriend iets te vieren heeft (verjaardag, nieuw huis, jubileum enzovoort) verzoekt hij de gasten om eten of drinken mee te brengen. Al die gelegenheden vragen conventioneel ook om cadeautjes. Als u gewoon doet wat hij vraagt, ontslaat dat u van de verplichting om ook nog een cadeautje aan te schaffen. De salade of de fles wijn of de appeltaart fungeert dan feestelijk ingepakt als het cadeau. Op zo’n manier pareert u zijn gierigheid/ luiheid door zelf ook een stapje terug te doen qua investering. Iedereen tevreden waarschijnlijk, en u hoeft de feestjes niet te missen.

Artikelen in Festiviteiten, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met , .