Spring naar inhoud


Eigenzinnige moeder

Beste Beatrijs,

Mijn moeder (91) woont sinds vijf jaar, tot ieders tevredenheid, in een serviceflat. Ze is niet goed meer ter been, maar helder van geest, kan met de computer uit de voeten, leest dikke boeken en volgt de actualiteit op de voet. We hebben een goede band, maar ze neemt niets van mij aan op het gebied van gezondheid en veiligheid. Zo is het meermaals voorgekomen dat ik met haar naar het ziekenhuis moest, terwijl dit voorkomen had kunnen worden als ze maar op tijd naar de dokter was gegaan. Gepreek van mijn kant leidt alleen tot ruzie. Dit geeft mij veel negatieve energie en stress. Ze wil haar alarmknop niet dragen, hoewel ze heel goed weet dat oudere mensen makkelijker vallen. Haar vriendinnen/ artsen/ het zorgbedrijf raden dit haar ook aan, maar ze weigert. ‘Als ik val, voel ik dat wel aankomen,’ zegt ze. Ik kom twee keer per week bij haar op bezoek, ik woon op zo’n 25 km afstand, maar ik ben de hele dag bezorgd dat ze is gevallen en niet om hulp kan vragen. Hoe kan ik haar zover krijgen dat ze dat ding om haar nek hangt? Een paar jaar geleden is ze een keer uit haar bed gerold, toen heeft ze hem welgeteld één week gedragen.

Moeder weigert alarmknop

Beste Moeder weigert alarmknop,

Ik vrees dat er niets aan te doen is. Uw moeder wil geen alarmknop dragen, dus dan zal het niet gebeuren. U kunt haar niet dwingen en op haar inpraten, smeken, bidden werkt ook niet. Dan houdt het op. Het is onverstandig van haar, maar vriendinnen, artsen, zorgpersoneel hebben haar ook niet kunnen overtuigen, dus dan kunt u niet anders dan uw handen ervan aftrekken. U hebt haar genoeg gewaarschuwd. Als ze ten val komt, is dat niet uw schuld en niet uw verantwoordelijkheid.

Zet het uit uw hoofd en houd op met proberen uw moeder in de gewenste richting te sturen. Geen van u tweeën is erbij gebaat, integendeel, uw gedram werkt alleen maar storend. Accepteer dat zij haar leven op haar eigen manier wil leiden. Wanneer u het los gelaten hebt, kunt u ook ophouden met u zorgen te maken en te piekeren, want u hebt er toch geen greep op. Vergelijk het met kinderen die voor het eerst alleen met vakantie gaan. Moeders hebben dan de neiging om zich vreselijk zorgen te maken of het wel goed gaat, maar je kunt ook denken: ik hoor het wel, als het mis gaat.

Misschien kunt u uw moeder met een mobieltje uitrusten dat ze in haar zak bij zich kan dragen. Hoewel veel ouderen zich er niet meer toe kunnen zetten om deze technologie onder de knie te krijgen, dus de kans dat dat lukt acht ik niet groot. Een andere mogelijkheid is dat uw moeder lid wordt van een telefooncirkel. Hierbij worden deelnemers door een vast persoon dagelijks op een vast tijdstip opgebeld, waarna zij zelf de volgende vaste persoon bellen tot de cirkel rond is. Het voordeel daarvan is dat deelnemers niet alleen zorg ontvangen (van degene die hen belt), maar ook zelf geven (aan de persoon die zij bellen). Misschien staat uw moeder meer open voor een combinatie van oplettendheid ondergaan en zelf verstrekken. Het vallen zal ongetwijfeld een keer gebeuren. Wanneer er een dagelijks controlemoment wordt ingebouwd bent u er in ieder geval van verzekerd dat uw moeder binnen 24 uur hulp zal krijgen.

Artikelen in Ouders en volwassen kinderen.

Gelabeld met .


Niet voorgesteld

Beste Beatrijs,

Met twee verschillende vriendinnen had ik dezelfde vervelende ervaring: we gaan samen naar een tentoonstelling of theater. Mijn vriendin ziet bekenden, snelt er heen en blijft heel lang praten. Ik word er niet bij geroepen, niet voorgesteld of betrokken bij het gesprek en na lange tijd komt ze weer mijn kant op. Kom ik een bekende tegen in zo’n situatie, dan zeg ik gedag, praat eventueel kort en stel die kennis voor. Ik word er knap chagrijnig van, maar om er iets van te zeggen vind ik ook moeilijk. Ben ik overgevoelig daarin?

Aan mijn lot overgelaten

Beste Aan mijn lot overgelaten,

Wie met een vriend(in) op stap is en een andere bekende tegenkomt, houdt dat gesprekje kort en stelt altijd het gezelschap voor. Ik begrijp dat u het lastig vindt om later nog eens terug te komen op zo’n kleine wrevel, als het niet meer actueel is. Ter plekke reageren is dan ook beter. Ik raad u aan om bij een volgende keer niet te blijven staan waar u staat, maar achter uw vriendin aan te lopen en zich bij haar te voegen. Als u naast haar staat en afwachtend kijkt, zal zij u wel moeten voorstellen, dat gaat bijna vanzelf. Mocht zij dit nalaten, kunt u het initiatief naar u toe trekken en uzelf voorstellen.

Artikelen in Aanspreken en begroeten.

Gelabeld met .


Verplicht doneren aan de voedselbank

Beste Beatrijs,

Deze week stuurde onze leidinggevende een mail rond dat het bedrijf meedoet met een actie voor de voedselbank en of wij een in-natura-donatie willen doen. Ontsnappen aan het dienstbevel is amper mogelijk omdat je de boodschappen bij het secretariaat moet afleveren. In de oproep stond ook dat het ‘wel heel leuk zou zijn als onze organisatie de meeste kratten aanlevert van alle bedrijven uit de omgeving.’ Hoewel ik de voedselbank een warm hart toedraag, ben ik niet gediend van deze manier van inzamelen. Mijn leidinggevende (die mijn beoordeling doet), weet óf ik doneer en zo ja, hoeveel. In hoeverre is het correct om van werknemers een publiekelijke bijdrage aan een goed doel te vragen?

Gedwongen filantroop

Beste Gedwongen filantroop,

Bedrijven organiseren wel vaker acties voor het goede doel. In principe zou deelname van de werknemers vrijwillig moeten zijn, maar vanzelfsprekend speelt groepsdruk een rol en het is lastig om je er helemaal aan te onttrekken. U bent bang dat van ieders individuele bijdrage de waarde wordt bepaald. Ik denk dat die angst ongegrond is. Er worden zakken met boodschappen ingezameld. Er hangt toch geen kaartje met de naam van de afzender aan? Er wordt toch niet gecontroleerd of de kassabonnetjes wel hoog genoeg zijn?

Het gaat hier niet om de inzameling van geld maar om supermarktartikelen voor de voedselbank. In de oproep wordt gezinspeeld op het creëren van volume (de meeste kratten), niet op prijzige boodschappen. U kunt kiezen uit een scala van artikelen. Gezonde voedingsmiddelen, nuttige, houdbare artikelen en voor de gezelligheid wat snacks en snoep. Voor meer volume kunt u zakken aardappels, rollen keukenpapier en dozen ontbijtgranen toevoegen. Het aardige van een voedselbankinzameling is juist dat mensen het leuker vinden om zelf uitgezochte zakken pasta, een fles olijfolie en roze koeken te geven dan (wat het efficiëntst zou zijn:) geld. Ik zou zeggen: zie de zonnige kant in van de actie, stel een bedrag vast dat u kunt missen en ga dat lekker stukslaan met boodschappen, waarvan u denkt dat voedselbankbezoekers er plezier van zullen hebben.

Artikelen in Collega's.

Gelabeld met .


Bent u tevreden? Zeg het voort. Ontevreden? Vertel het ons.

Slechte recensies trekken meer aandacht dan goede. Dat is een afgeleide van de natuurwet dat je met goed nieuws geen kranten kunt verkopen. Als alles oké en gezellig is en er alleen over vooruitgang wordt gejuicht, hebben mensen de neiging om in te dommelen. Pas als er dingen misgaan of dreigen mis te gaan, gaat iedereen rechtop zitten.

Binnenkort wordt er een app gelanceerd die Peeple heet. Daarmee kun je, al dan niet anoniem, mensen recenseren door middel van sterren (een is het minimum, vijf het maximum) met een toelichting erbij. Zoals alles op internet valt een eenmaal gepost bericht nooit meer te verwijderen. En omdat slechte beoordelingen per definitie meer clicks opleveren dan goede, zullen de kraakrecensies als eerste in de google zoekresultaten komen bovendrijven, waarmee iemands reputatie tot in lengte van dagen bezoedeld blijft. Om deze reden kwam er dan ook tegenstand tegen de Peeple-app en misschien wordt het plan nog afgeblazen. Wat niet zal uitmaken natuurlijk, want als deze specifieke app niet door gaat, zet iemand anders het wel in de markt. In de strijd tussen geld en ethiek wint altijd het geld.

Als er in de categorie gelegenheidsteksten een ondoenlijk genre bestaat dan wel het tekstje voor in het gastenboek.

Intussen komt het hele internet en al het commerciële wat je ermee doet steeds meer in het teken van beoordelingen te staan. Als ik een restaurant reserveer via een boekingssite, krijg ik na afloop een mailtje met de vraag of ik een recensie wil schrijven. Dat wil ik niet, want ik heb er eigenlijk nooit iets over te melden. De vraag doet me denken aan de gastenboeken die je wel eens aantreft in vakantiehuizen of pensionachtige hotels die een familiesfeer nastreven. Als er in de categorie gelegenheidsteksten een ondoenlijk genre bestaat dan wel het tekstje voor in het gastenboek. Wat moet je opschrijven? Mooi huis, schitterende omgeving, aardige gastheer? Dat staat er al in honderd varianten, maar kritiek op de lekkende douchekraan is ook weer zo miezerig. Dat kun je beter rechtstreeks aan de eigenaar melden.

Ik wil geen restaurants, taxiritjes, vakantiereizen, airbnb’s pakjesbezorgingen, contacten met providers, bezoeken aan zorginstanties of klinieken recenseren, omdat het meestal wel goed is en als er iets serieus mis is, neem ik zelf wel een initiatief. Eigenlijk héb ik er helemaal geen mening over, althans geen mening die de moeite waard is om te laten weten. Toch hengelen al die diensten naar mijn kwaliteitsoordeel om hun klantentevredenheidsscore op te schroeven, waarmee ze zichzelf kunnen promoten. Terwijl het veel efficiënter is om alleen in het geweer te komen bij ontevredenheid. Met negatieve feedback kan een specifieke fout snel worden recht getrokken, waarna het systeem terug schommelt naar de basis die in orde hoort te zijn. De functie van kritiek is verandering. Maar de instanties die via internet goederen en diensten aan de man brengen verdrinken in de positieve beoordelingen en hoge tevredenheidsscores, waar een klant niets aan heeft, omdat tevredenheid het uitgangspunt is. Een goede beoordeling is niet informatief. Je gaat tenslotte niet naar een restaurant met de verwachting van aangebrand eten en horkerig personeel.

In de commerciële wereld op internet leidt het aandringen op voortdurende beoordelingen door klanten tot maximale tevredenheid en een woud van opgestoken duimen, ook omdat negatieve punten ijlings worden bijgewerkt. Een taxichauffeur bij Über, die z’n dag niet had en een paar slechte klantbeoordelingen kreeg, wordt stilletjes uit het systeem gehaald: ontslagen. In de persoonlijke sfeer zullen de recensies juist in negatieve richting tenderen. Het heeft geen informatiewaarde om over zomaar een willekeurige burger een gunstige beoordeling te schrijven, dat hij mooie rozen kweekt of trouw zijn oude moeder bezoekt. Dan is het bericht (waar of niet waar) dat iemand er excentrieke seksuele gewoontes op na houdt een stuk interessanter. Die Peeple-app zal nog veel verleidelijk leedvermaak geven.

Artikelen in Column.


Wensen voor de uitvaart respecteren

Beste Beatrijs,

Mijn moeder is 91 jaar, zwaar geïnvalideerd maar nog wel helder van geest. Ze woont in een verzorgingshuis. De kinderen hebben een warme band met haar en bezoeken haar trouw. Jaren geleden heeft zij de wensen voor haar uitvaart op papier gezet. Onlangs heeft zij dit scenario bijgewerkt en nu is alles tot in details voorbereid. Het programma voor de uitvaart staat vast, de rouwkaart is klaar inclusief diverse Bijbelteksten en de liederen zijn uitgekozen. Ik als zoon moet speechen, een door haar gekozen lied zingen en een gebed uitspreken. Zij wil ons een christelijke boodschap meegeven, waar de kinderen en verdere nazaten niet meer in geloven. Onze namen komen onder de rouwkaart die zij heeft opgesteld. Hoe vrij zijn wij om af te wijken van de door haar verlangde teksten en andere instructies?

Een strikt draaiboek

Beste Een strikt draaiboek,

Uw moeder gaat tamelijk ver door haar uitvaart tot in de details te plannen. Er is niets tegen algemene richtlijnen en allicht zullen nabestaanden hun best doen om haar laatste wensen te honoreren. Als gelovig christen zal uw moeder vanzelfsprekend een begrafenis krijgen met het bijpassende christelijk ceremonieel, een kerkdienst, geleid door de dominee van haar keuze. Suggesties voor specifieke liederen of gebeden tijdens de dienst kunnen zonder probleem gerespecteerd worden. Maar uw moeder kan niet bepalen dat u als zoon een lied of een gebed ten gehore brengt, waar u zich ongemakkelijk onder voelt. Voor die onderdelen moet dan iemand anders worden gepolst: een ander familielid misschien of een vriend(in) van uw moeder of een betrokken gemeentelid. Als u in de hoedanigheid van zoon een toespraak wil houden, stelt u die geheel naar eigen inzicht op. U bent hierin niet de spreekbuis van uw moeder, u bepaalt zelf wat u wil zeggen. Hetzelfde geldt voor anderen die een afscheidsspeech houden.

Het zijn de nabestaanden die kennis geven en niet de overledene.

Wat de tekst van rouwkaart betreft: die is goedbeschouwd een zaak van de nabestaanden en niet van de overledene. Het zijn de nabestaanden die kennis geven en niet de overledene. Als de tekst die uw moeder heeft opgesteld te sterk afwijkt van hoe u als naaste familie het zou willen aanpakken, dan schrijft u uw eigen tekst en u plaatst de Bijbelcitaten van uw moeder op de achterkant van de kaart, voorzien van een regeltje ‘Moeder maakte deze keuze’.

U doet moeite om het afscheid zoveel mogelijk in de geest van uw moeder te houden (veel religieus getoonzette uitvaarten kunnen overigens bij gebrek aan geloof uitstekend om esthetische redenen worden gewaardeerd), maar u hoeft bij het ceremonieel niet tegen uw eigen overtuigingen in te gaan. Het is heel goed mogelijk om uw moeder de laatste eer te bewijzen met een mooie, christelijke uitvaart zonder dat u zelf een actieve rol speelt in de dienst. U hoeft kortom niet te doen alsof u zelf gelovig bent, terwijl u dat niet bent.

Artikelen in Dood en begrafenis.


Wie condoleert wie?

Beste Beatrijs,

Onlangs overleed mijn oudste broer, 74 jaar oud. Heel verdrietig natuurlijk. Mijn overige broers en zussen zijn ook verdrietig. Nu vind ik het zo geforceerd om elkaar te condoleren. Zijn hier regels voor?

Wie te condoleren?

Beste Wie te condoleren,

Broers en zussen condoleren elkaar niet met het verlies van een broer of zus. Wel wordt de weduwe/weduwnaar (als die er is) of de kinderen van de overledene door de broers/ zussen gecondoleerd. Nabestaanden die op hetzelfde niveau staan (dezelfde familiegraad hebben of hetzelfde soort vrienden zijn) condoleren elkaar niet met een verlies. Condoleanties worden betuigd door degenen die verder weg staan van de overledene aan degenen die dichterbij staan.

Artikelen in Dood en begrafenis.


Envelopjes ook bij overlijden?

Beste Beatrijs,

Bij bruiloften, jubilea en dergelijke geven gasten vaak een envelopje. Nu lijkt het me zo’n goed idee om dit gebruik ook of misschien wel juist bij begrafenissen in te voeren. Als iemand overlijdt, komen nabestaanden naast het verlies en de rouw voor onverwacht hoge kosten te staan, zelfs bij een goede uitvaartverzekering. Hoe wordt iets een gebruik, wie bepaalt wat wenselijk is, wat tot de etiquette behoort?

Envelopjes bij overlijden

Beste Envelopjes bij overlijden,

Een manier van doen bereikt de status van conventie, wanneer de meerderheid zich zo gedraagt. Een enkele keer lukt het om nieuwe conventies van bovenaf op te leggen (binnenshuis niet roken is een bekend voorbeeld), maar doorgaans moeten nieuwe gebruiken het hebben van hun aanstekelijkheid. De een imiteert de ander, vaak niet eens bewust. In de jaren zeventig kreeg het tot dan toe sporadisch voorkomende gebruik om elkaar drie zoenen te geven ineens vleugels, omdat een groeiend aantal mensen graag een spontane, enthousiaste indruk wilde maken.

Een begrafenis is geen gelegenheid om nabestaanden envelopjes met bankbiljetten toe te schuiven.

U zou het envelopjes-gebruik willen uitbreiden van feestelijke vieringen naar begrafenissen. Ik heb daar enige aarzeling bij. Om te beginnen is contant geld voor bruiloften en jubilea eigenlijk óók al geen geschikt cadeau. Prima als een derde een inzameling houdt voor een gemeenschappelijk cadeau, maar een envelopje op de uitnodiging als signaal dat iemand wel een aanvulling op z’n huishoudportemonnee kan gebruiken is toch behoorlijk ordinair.

Een begrafenis is geen gelegenheid om nabestaanden envelopjes met bankbiljetten toe te schuiven. Ja, een uitvaart kost geld. Maar met de bankrekening van de overledene en een uitvaartverzekering kom je een heel eind. Het staat nabestaanden vrij om uit alle keuzemogelijkheden de goedkoopste variant te kiezen: van de kwaliteit van de kist en de grafsteen tot en met de versnaperingen na afloop. Ook zonder uitvaartpolissen hoort het bij goed-burgerlijke zelfredzaamheid om een potje spaargeld achter de hand te houden voor calamiteiten, zodat nabestaanden hun dierbare overledene op een fatsoenlijke manier ter aarde kunnen bestellen, desnoods voor een basistarief dat slechts voorziet in een kopje koffie en een plakje cake. Het is nog nooit gebeurd dat een overledene niet begraven werd omdat er geen geld was. Ook dakloze overledenen worden niet aan hun lot overgelaten. Zij krijgen een sobere begrafenis van de gemeente en een dichter schrijft voor hen persoonlijk een gedicht.

Ik vermoed dat er weinig mensen te porren zijn om mee te betalen aan de uitvaart van vrienden en kennissen. Ze doen hun best om nabestaanden te ondersteunen bij de rouw, vaak ook in natura met soep en zelf gekookte maaltijden, maar het gebruik om envelopjes te overhandigen omdat er iemand dood is zie ik niet snel gevestigd raken. Voor ouderen die voortdurend vrienden en kennissen aan de dood verliezen zouden die kosten nog wel eens flink kunnen oplopen. De situatie dat iemand maar niet naar de begrafenis van een vriend gaat omdat er van hem een envelopje wordt verwacht, lijkt me uitgesproken onwenselijk.

Artikelen in Dood en begrafenis.


Ongewenst medisch advies

Beste Beatrijs,

Bij toeval is bij mij (vrouw van in de vijftig) een hartafwijking ontdekt. Het gaat niet om iets levensbedreigends, maar de huisarts wil toch dat de cardioloog een oordeel uitspreekt en dus staat er over een paar weken een uitgebreid onderzoek in het ziekenhuis gepland. In mijn familie- en kennissenkring heeft een aantal mensen een hartaanval gehad. Met ongetwijfeld de beste bedoelingen proberen deze mensen mij ervan te overtuigen dat ik onmiddellijk een afspraak met de cardioloog moet eisen. Volgens hen laat ik me met een kluitje in het riet sturen, en ben ik een sukkel die braaf doet wat de huisarts zegt. In de aanloop naar het onderzoek zal er een kastje worden geplaatst voor 24-uursregistratie. Een impressie van reacties: ‘Waardeloze dingen’, ‘Hoe kunnen ze dat nog doen?’ ‘Die kastjes doen niets!’, ‘Hoe kun je je dat laten aansmeren?’ Dit veroorzaakt zoveel stress dat ik me liever thuis opsluit dan deze mensen nog onder ogen kom. Weet u een adequaat antwoord voor mij?

Hoe stop ik beterweters af?

Beste Hoe stop ik beterweters af,

Uit wat u is overkomen kunt u een belangrijke les trekken: bespreek voortaan uw kwalen of lichamelijke tegenslag met zo min mogelijk mensen. Hooguit met uw partner of één goede vriendin, maar voor de rest niemand! Die mensen hebben er niets mee te maken, ze zijn geen arts en het feit dat u openheid verschaft over uw privé besognes geeft hun een vrijbrief om zich ermee te bemoeien, ongewenste adviezen te verstrekken en tot in lengte van dagen te blijven informeren naar de laatste medische bulletins.

Dat wil u allemaal niet. Voorlopig ligt u niet op apegapen en is er geen reden dat uw kennissenkring in rep en roer raakt. Uw gezondheid is een zaak tussen uw huisarts, uw cardioloog en u. U kunt beter uw huisarts vertrouwen dan familieleden en kennissen die ook eens een akkefietje met hun hart hebben gehad. Voer het onderwerp in z’n geheel af van de gespreksagenda in uw sociale kring. Eén persoon om dit onderwerp mee te bespreken (iemand die rustig luistert zonder u in een bepaalde richting te dwingen) moet voldoende zijn. Tegen alle anderen die u in de komende weken blijven doorzagen over uw hartproblemen liegt u er keihard op los: ‘O, niets aan de hand, loos alarm, geen enkel probleem, ik voel me kiplekker, kunnen we het ergens anders over hebben?’

Artikelen in Ziekte.

Gelabeld met .


Kinderverjaardagen

Beste Beatrijs,

Sinds een jaar woon ik in een dorp op een uur rijden van de stad waar nog steeds een groot deel van mijn vriendinnengroep (dertigers) woont. Het is mij opgevallen dat ik en mijn kind niet meer op de kinderverjaardagen worden gevraagd. De moeders in de stad worden wel gevraagd. Overigens kennen hun kinderen elkaar goed, juist omdat ze dicht bij elkaar wonen. Mijn zoontje is twee, dus het maakt hem niet uit, maar ik voel mij enorm buitengesloten. Juist omdat ik erg veel om mijn vriendinnen geef en het ook leuk vind om de ontwikkeling van hun kinderen van dichtbij mee te maken. Zal ik dit bespreekbaar maken?

Buitengesloten

Beste Buitengesloten,

Laat het zitten. Uw vriendinnen proberen het aantal gasten voor kinderverjaardagen een beetje binnen de perken te houden. Terecht! Als er allerlei volwassenen uitgenodigd moeten worden dijt dat al snel heel erg uit. Een kinderpartijtje met alleen kinderen is al inspannend genoeg. Uw zoontje is twee en vraagt nergens om. Wanneer hij opgroeit krijgt hij een sociaal leven met kinderpartijtjes van jarige vriendjes in de buurt. U zult meer dan genoeg kinderpartijtjes in uw eigen woonomgeving meemaken zonder een uur heen, een uur terug reizen. Met uw vriendinnen uit de stad kunt u persoonlijk contact houden. Met individuele afspraken (u komt met uw kind bij hen over de vloer, zij komen met hun kinderen bij u over de vloer) zult u prima de ontwikkeling van hun kinderen kunnen volgen. Dat gaat zelfs veel beter dan op die massale (en, laten we wel wezen, niet heel interessante) kinderverjaardagen.

Artikelen in Verjaardag.

Gelabeld met .