Beste Beatrijs,
Het volgende overkomt me nu en dan, laatst ook weer op een verjaardag: ik (vrouw) kom naast een mij onbekende man te zitten en ik knoop een gesprek aan. Ik vroeg iets in de trant van: ‘Waar ben je zoal mee bezig?’ Volgt een monoloog van drie kwartier. Als ik op de een of andere manier probeer aan te sluiten (‘O, wat leuk, ik geef ook les aan vluchtelingen’), wacht hij tot ik ben uitgesproken en gaat dan verder met zijn monoloog. Toen we opstonden om te gaan eten, zei hij dat we gezellig gepraat hadden. Eigenlijk had ik willen zeggen: ‘Jíj hebt gezellig gepraat’ of ik had een beschrijving van onze communicatie willen geven. Ik laat het gaan om de sfeer niet te verpesten, maar ik vind deze situaties zeer onbevredigend. Is er een oplossing?
Ik kom er niet tussen
Beste Ik kom er niet tussen,
Voor deze situatie bestaat geen oplossing. Iemand die alleen maar zendt en niet luistert naar een gesprekspartner is gewoon heel onbeleefd bezig. Het feit dat het een onbekend persoon betreft, maakt het helemaal moeilijk om er een draai aan te geven. Een bekende kunt u nog van zijn a propos afhalen door hem botweg te onderbreken en een eigen punt naar voren te brengen of over iets totaal anders te beginnen. Maar begrijpelijk deinst u terug voor zo’n harde interventie in een gesprek met iemand die u verder niet kent. De povere kwaliteit van de uitwisseling zelf aan de orde stellen (metacommunicatie) ligt ook niet erg voor de hand. Waarom zou u zich verplicht voelen om een onbekende bij te spijkeren op het gebied van prettig converseren?
Bent u aan tafel geplaatst naast zo iemand, dan bent u voor onbepaalde tijd gegijzeld, maar in alle andere situaties kunt u er gewoon vandoor gaan en met iemand anders gaan praten. Dan zegt u: ‘Ik zie daar iemand die ik lang niet gezien heb. Ik spreek je later wel weer.’ De rest van de avond blijft u natuurlijk uit zijn buurt.
Een man die een monoloog houd is geen mansplainer. Dat is gewoon een irritant persoon maar heeft niks te maken met gender. Mogelijk was de brief langer en was er wél sprake van mansplaining in deze situatie, maar in de context die wij als lezer op de site krijgen is de titel niet correct.
Voor de mensen zoals ik die het woord mansplainer niet kennen, hier een explicatie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mansplaining#:~:text=Mansplaining%20is%20een%20Engelstalig%20neologisme,werkwoord%20to%20explain%20(uitleggen).
Inderdaad een uitermate irritante gewoonte, waar ik mijzelf ook wel eens aan bezondig volgens mijn echtgenote. Maar bij haar krijg ik niet de kans op 45 minutenb spreektijd. Overigens vertelt zij mij regelmatig hoe ik moet autorijden ondanks dat ik mijn rijbewijs haalde toen zij nog met poppen speelde.
De titel is ‘een echte mansplainer’ maar dat is in dit geval niet goed gevonden.
Een man-splainer is een man die probeert aan een vrouw uit te leggen hoe ze (simpele) dingen kan doen, of beter kan doen. Of probeert uit te leggen hoe zij zich hoort te voelen of te gedragen.
Vaak heeft deze man het ook nog eens ontzettend verkeerd en/of legt hij het in een kleutertaaltje uit, terwijl de vrouw ondertussen al klaar is met de simpele taak.
Deze man in het verhaal is gewoon een babbelkont.
Even terzijde, wat “Ik kom er niet tussen” beschrijft, heeft absoluut niks met mansplaining te maken. Het was gewoon een irritante man die anderen de kans niet wil geven om ook een duit in het zakje te doen. Net zoals er vrouwen zijn die altijd het woord willen hebben.
Er zijn wel degelijk beleefde manieren om zo’n persoon tijdelijk het zwijgen op te leggen door ze er vriendelijk op te wijzen dat ze nu wel heel erg lang aan het woord zijn geweest. En dat kan zelfs als je aan tafel zit. Alternatief is een gesprek aan te knopen met een tafelgenoot die wellicht met evenveel tegenzin de monoloog moet aanhoren.
Dit is voor mij als vrouw/dertiger erg herkenbaar. Ik heb dit jaar al drie keer zoiets moeten uitzitten, altijd met een oudere man die een monoloog hield over zichzelf/onderwerpen die hem boeiden zonder interesse te tonen in mij als visite/tafeldame. Zelfs een keer, toen ik er voorzichtig op wees dat ik een masterdiploma in het gespreksonderwerp heb, met een snauw ‘dat hij dat toch niet kon weten’.
Er is weinig aan te doen, behalve na afloop even lekker mopperen tegen een vriendin die het snapt en zorgen dat je de volgende keer een plek vindt naast iemand die wél kan converseren.
Zo’n monoloog en mansplainen zijn inderdaad twee verschillende dingen, al kan het mansplainen natuurljk wel onderdeel zijn van de monoloog. En inderdaad, vrouwen doen het ook, maar in mijn ervaring zijn het vooral mannen.
Ik kom uit een familie waar dit de normaalste zaak van de wereld is, wil je zelf aan het woord komen, moet je iemand eerst onderbreken met iets vergelijkbaars. Vervolgens je eigen monoloog afsteken, het liefst iets luider en dwingender. Ervan uitgaande dat als je écht iets te vertellen hebt, je er wel tussenkomt en de ander interrumpeert. Het heeft mijn halve volwasseneleven gekost dit te veranderen en nog moet ik waakzaam zijn en mijzelf bewust blijven van luisteren naar de ander en een écht gesprek voeren.
Hierdoor herken ik het en kan een ‘ratel-persoon’ beter negeren, echt afgeleid zijn, je hoofd draaien en andere gesprekken volgen.
Ooit zei ik tegen een meer dan praatgrage collega: “Nou genoeg over mij! Hoe gaat het met jou?” Toehoorders begrepen de hint, maar de collega helaas niet.?Ik zou het zo weer doen.
Die van Peggy vind ik briljant en humor. ik wijs mensen er wel eens duidelijk op dat ze 2 oren hebben en 1 mond maar dat t wel omgekeerd lijkt. mag ik nou ook een keer? En verder vermijd ik vervelende mensen. zo heb ik een drugsdealer, bijstandstrekker en alcoholist in de familie (dit is 1 persoon trouwens) die ik gisteren weer betrapt heb op botte vragen over zaken die mij niet aangaan, waar ik niet verantwoordelijk voor ben, terwijl hij me ook nog probeert te commanderen. vanochtend bedacht dat ik gewoon geen niet reageer en straal langs hem loop. beleefd gesprek helpt bij deze man niet.
Sommige mensen zijn nu eenmaal praatgraag. Als die dynamiek niet bevalt, is er een simpele oplossing: je excuseren en bij een ander gesprek aanhaken. Je hoeft niet de hele avond naast dezelfde persoon te zitten, zelfs niet op een oerhollandse cringeverjaardag.