Ritmisch applaus

Beste Beatrijs,

Na een concert of voorstelling komt er applaus. Soms gaat de zaal op een gegeven moment in één ritme klappen. Waarschijnlijk als uitdrukking van extra enthousiasme. Weet u waar deze gewoonte vandaan komt? In Duitsland hoort men het ook veel.

Speciaal applaus

Beste Speciaal applaus,

Als het publiek op een scanderende manier klapt, doet het alsof het één persoon is. Op zo’n moment gedragen toehoorders zich niet meer als een verzameling losse individuen die naar eigen inzicht klappen, waardoor applaus altijd ongedifferentieerd klinkt, maar stemmen ze hun klapgedrag af op dat van andere toehoorders. Ze gaan als het ware geordend in de pas lopen en de respons op de voorstelling wordt daardoor duidelijker en gearticuleerder. Door op die manier te applaudisseren dwingt men een toegift af. Het is georkestreerd enthousiasme in plaats van diffuus enthousiasme.

In één ritme klappen hoeft trouwens niet altijd bewonderend te zijn. Het kan ook worden ingezet als een vorm van uitfluiten. Als het publiek traag en gescandeerd begint te klappen tijdens een optreden of toespraak is dat een pesterige manier om de spreker het zwijgen op te leggen. In demonstraties of actiebijeenkomsten treedt hetzelfde mechanisme op als in de concertzaal. Het maakt meer indruk als mensen massaal dezelfde woedende leus scanderen dan als iedereen op zijn eigen manier uiting geeft aan zijn boosheid.