↑
Spring naar inhoud

De schijn van een cadeau

Beste Beatrijs,

Ik ben leerkracht op een school op ideologische grondslag. Sinds enkele jaren is de cadeaubon die docenten op het eind van het schooljaar kregen vervangen door iets anders. Nu krijgen docenten twee keer per jaar (met Kerstmis en op het einde van het schooljaar) een in cadeaupapier verpakt studieboek. De directeur laat zich bij haar keuze van de boeken adviseren door een teamlid dat nogal steil in de leer is. Ik voel mij heel ongemakkelijk bij deze cadeaus, alsof ik met een pak huiswerk op vakantie wordt gestuurd. Ik heb ook geen zin om die boeken te lezen. Is het normaal dat personeel als bedankje/opsteker een werkgerelateerd cadeau krijgt?

Ik wil geen dooie mus

Beste Ik wil geen dooie mus,

Extra huiswerk is geen cadeau.

Nee, het is niet gebruikelijk om personeel studieboeken te geven bij wijze van kerst- of eindejaarscadeau. Het staat een schoolleiding natuurlijk vrij om het personeel relevant studiemateriaal te geven, maar zoiets gebeurt vanuit het oogmerk van geestelijke ontplooiing en onderwijsverbetering. Mensen die vanuit hun werk verplicht worden een ICT-bijscholingscursus te volgen, krijgen niet zozeer een cadeau, maar  verbeteren hun functioneren door middel van kennisvermeerdering. Bespreek dit met de schoolleider. Zeg dat extra studiemateriaal nuttig en belangrijk kan zijn voor de docenten en dat ze zoveel boeken mag uitdelen als ze wil, maar dat ze er beter geen cadeaupapier omheen kan doen. Een cadeau is bedoeld voor het plezier van de ontvanger en extra huiswerk is geen cadeau.

Artikelen in Cadeaus, Zakelijke relaties.

rev="post-11371" 2 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 8 mei 2021 10:00

Schept tutoyeren vertrouwen?

Beste Beatrijs,

Als bedrijfsarts wil ik mijn best doen om een vertrouwensband op te bouwen. Tutoyeren kan helpen om de afstand wat korter te maken, zeker omdat ik net gekleed ga met pak of minstens een jasje. Sinds een oudere patiënt via-via aangaf het onprettig te vinden om getutoyeerd te worden, stel ik aan het begin van het eerste consult vaak even voor te tutoyeren, zeker bij oudere patiënten. Oud wil in dit geval zeggen: tegen de pensioenleeftijd. Maar is het eigenlijk wel aan mij als jongere persoon van rond de veertig om het initiatief te nemen? Voor mijn gevoel wel, maar aan de andere kant vraag ik me af of een patiënt het zal durven aangeven als die tutoyeren onprettig vindt.

Wie begint met tutoyeren?

Beste Wie begint met tutoyeren?

In geval van verschil in status (macht) ligt het initiatief tot tutoyeren, net als bij leeftijdsverschil, bij degene met de meeste status, dan wel bij de oudste. Verschil in status overtroeft verschil in leeftijd. Dit betekent dat in de omgang tussen een jonger persoon met meer status en een oudere met minder status het tutoyeerinitiatief bij de jongere met status ligt (en dus niet bij de oudere). Ter illustratie: een oudere werknemer van een bedrijf mag niet aan de jongere CEO van dat bedrijf voorstellen om te tutoyeren. Dat initiatief ligt altijd bij de hogergeplaatste. Omdat de drempel om een oudere te tutoyeren intussen toch blijft bestaan, zal een jongere-met-status zelden zo’n initiatief nemen, met als gevolg dat beide partijen ‘u’ blijven zeggen. Let wel: eenzijdig tutoyeren (de persoon met veel status tutoyeert en degene met minder status zegt ‘u’ terug) komt bijna niet meer voor, behalve tussen docenten en leerlingen/ studenten of een enkele keer tussen (groot)ouders en kinderen.

In uw situatie als bedrijfsarts raad ik u aan om niet standaard bij het eerste consult een tutoyeervoorstel te doen. Niet bij ouderen, maar eigenlijk ook niet bij jongeren. De bedrijfsarts-patiënt-relatie is bij uitstek zakelijk van aard. Het gaat om ziektes, verzuim en keuringen en u als arts beschikt over de macht om een patiënt te beoordelen. Er is – misschien meer nog dan bij een huisarts-patiënt-relatie – sprake van afhankelijkheid. Patiënten van alle leeftijden zouden uw voorstel om meteen maar te tutoyeren als lichtelijk dwingend kunnen ervaren, zo van: hij komt wel erg dichtbij. Het ‘u’ zeggen door beide partijen bevestigt het formele, maar wel gelijkwaardige aspect van de relatie.

Ik raad u aan om pas een tutoyeervoorstel te doen, als u de patiënt wat langer kent, hem of haar vaker gezien hebt en er een bepaalde vertrouwensband is ontstaan. Dat vertrouwen ontstaat door de vriendelijkheid van de omgang, niet door verplicht tutoyeren, want inderdaad, zoals u zelf al schrijft: het is moeilijk voor een patiënt om bezwaar te maken, als een arts voorstelt om elkaar te tutoyeren. De vrijheid om nee te zeggen is er eigenlijk niet.

Artikelen in Zakelijke relaties.

Gelabeld met .

rev="post-11369" 12 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 1 mei 2021 10:30

Ze willen geld

Beste Beatrijs,

Wij zijn onlangs uitgenodigd door goede vrienden voor de registratie van hun partnerschap. Vanwege corona konden er een kleine dertig mensen in een theatertje. Er was een korte ceremonie met geloften, we kregen een kopje koffie en daarna was er een zelfgemaakte stadswandeling met een goodiebag met wat lekkers voor onderweg. Bij de uitnodiging stond een cadeautip ‘envelop’. We zitten hiermee in onze maag. We willen hen graag cadeau doen wat ze willen, maar een envelop met geld zien wij als iets wat we geven bij een huwelijk met groot feest, ook als tegemoetkoming in de kosten. Zouden we toch moeten voldoen aan hun verzoek?

Een hebberig envelopje

Beste Een hebberig envelopje,

Een registratie van een partnerschap is hetzelfde als het sluiten van een huwelijk. Zo kijken althans de mensen die dat aangaan er tegenaan. Beide vormen van formele relatiebekrachtiging worden doorgaans opgeluisterd met de aanwezigheid van familie en vrienden. In uw geval organiseerde het stel koffie, gezelligheid en een coronabestendige stadswandeling met goodiebag. Er valt van alles te zeggen over de (on)gepastheid van symbolische envelopjes, maar de aanname dat ze wel geschikt zijn voor huwelijken en ongeschikt voor partnerschapsregistraties klopt niet. Als het stel een voorkeur uitspreekt voor geld, geef ze dan geld. Het bedrag mag u zelf bepalen.

Artikelen in Bruiloft, Cadeaus.

Gelabeld met .

rev="post-11366" 2 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 1 mei 2021 10:15

Dubieus luisterplezier

Beste Beatrijs,

Mijn vrouw luistert graag podcasts. Ze heeft alleen de gewoonte om het geluid direct uit haar telefoon te laten komen zonder koptelefoontje. Dat geeft een heel schel geluid op een vervelende, hoge toonhoogte. Alsof er een mug om mij heen zweeft. Ik gun mijn vrouw natuurlijk haar luisterplezier, dus ik heb een mobiele bluetooth speaker cadeau gegeven en thuis alles zo ingesteld dat ze podcasts met één druk op de knop via wifi kan afspelen op de normale speakers. Ik volg die programma’s niet, maar het geluid is dan tenminste op een normale toonhoogte. Soms gebruikt mijn vrouw de speaker. Maar vaak komt het geluid toch uit haar telefoon. Dat vindt ze het makkelijkst. Ik heb al diverse keren met haar besproken dat ik hier last van heb. Ze belooft elke keer beterschap, maar blijft hardnekkig terugvallen op haar telefoon. Moet ik dit accepteren of is het redelijk dat mijn vrouw meer rekening met mij(n oren) houdt?

Niet om aan te horen

Beste Niet om aan te horen,

Het lijkt me absoluut redelijk dat uw vrouw rekening houdt met de overlast die u ervaart van haar podcasts. U hebt nota bene een hele mobiele bluetooth speaker voor haar geïnstalleerd. Zij zou u zeker tegemoet moeten komen door ofwel de podcast via oortjes tot zich te nemen (dan hebt u helemaal nergens last van) ofwel die speaker te gebruiken. Zeg gewoon elke keer als zij het geluid via haar telefoon laat komen dat u dit geluid onverdraaglijk vindt. Als u consequent elke keer onmiddellijk aan de bel trekt, zal zij het op een gegeven moment toch wel uit zichzelf goed doen.

Artikelen in Liefde en relaties, Smartphone.

Gelabeld met .

rev="post-11364" 4 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 1 mei 2021 10:00

Moet ik excuses maken?

Beste Beatrijs,

Ik ben een meisje van zeventien met een bijbaantje als caissière bij een supermarkt in de buurt. Ik ben daardoor weer meer in contact gekomen met oud-klasgenoten van de basisschool die ik in geen tijden heb gezien. Zo komt er ook regelmatig een oud-klasgenoot bij mij aan de kassa die mijn andere oud-klasgenoten en ik vroeger gepest hebben. Ik vind dat ik medeplichtig aan het pestgedrag ben geweest, omdat ik niet voor hem op durfde te komen en meedeed aan het groepsgedrag. Ik heb hier nu spijt van en voel me schuldig voor tenminste een deel van zijn leed in de latere jaren van zijn basisschooltijd. Elke keer als hij bij mijn kassa afrekent (het blijft dan bij een zakelijke uitwisseling) voel ik dat ik iets zou moeten zeggen, maar ik weet niet of ik dan oude koeien uit de sloot haal. Helpt het hem als ik iets zeg aan de kassa (excuses of iets dergelijks) of probeer ik dan vooral mijn eigen onschuld te herstellen?

Spijt van pestgedrag

Beste Spijt van pestgedrag,

Je voelt je schuldig, omdat je op de basisschool deel uitmaakte van een groep die een klasgenoot het leven zuur maakte. Misschien was je bijdrage niet heel actief, maar je hebt je destijds in ieder geval niet gedistantieerd en was dus medeplichtig. Ik denk niet dat het goed is om deze ex-klasgenoot bij de kassa hierover aan te spreken. De omstandigheden lenen zich daar niet voor. Jij bent als caissière aan het werk. Het contact van jou met een klant die voor je staat is kortstondig en oppervlakkig. Er staan andere mensen in de rij te wachten tot zij aan de beurt zijn die intussen meeluisteren. Dit is geen onderwerp om even tussen neus en lippen af te handelen. Daar is het te serieus voor. Als je jezelf wil verontschuldigen voor je minder fraaie opstelling van jaren geleden, – dat is op zichzelf geen slecht idee – kun je beter je vroegere klasgenoot opzoeken op social media en hem een persoonlijk berichtje met excuses sturen. Misschien stelt hij dit op prijs, maar het is ook mogelijk dat hij niets meer met het verleden te maken wil hebben en geen behoefte heeft om vergeving uit te delen. Houd er rekening mee dat hij niet reageert.

Artikelen in Vrienden en kennissen, Winkels.

Gelabeld met , .

rev="post-11362" 13 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 24 april 2021 10:30

Geen gratis taxi

Beste Beatrijs,

Als vrouw van vijftig-plus heb ik veel bekenden die geen auto rijden. Zelf beschik ik wel over een auto. Ik hanteer een kilometerprijs volgens de ANWB van € 0,30 per kilometer. Als we met zijn tweeën zijn, komt dat neer op € 0,15 per kilometer per persoon. Dit lijkt mij reëel. Het komt regelmatig voor dat iemand die met mij meerijdt het delen van de benzinekosten genoeg vindt. Anderen gaan ervan uit dat ze voor niets kunnen meerijden, omdat ik toch al rijd. Wat ik jammer vind is dat de vriendschappelijke relatie met degenen die het niet eens zijn met het door mij gehanteerde tarief onder druk komt te staan en zelfs in disharmonie ontaardt. Stel ik me profiterend op?

Meerijden, gratis of betaald?

Beste Meerijden, gratis of betaald,

Als mensen incidenteel eens een bekende een lift geven met de auto, vragen ze daar doorgaans geen geld voor. Zoiets wordt als een vriendendienst beschouwd. Maar kennelijk treedt u veelvuldig op als chauffeur en dan kunt u er anders tegenaan kijken. Omdat u toevallig over een auto beschikt, hoeft u niet als gratis taxichauffeur te fungeren voor uw hele kennissenkring. Sommigen van uw kennissen begrijpen prima waarom u het ANWB-tarief rekent, anderen hebben daar moeite mee en vinden dat vrienden geen geld hiervoor zouden moeten vragen. Het enige wat u kunt doen is het nog eens duidelijk uitleggen. U zegt dan dat het hebben van een auto duur is, dat u vaak mensen laat meerijden en dat het redelijk is als meelifters bijdragen aan de kosten van een autorit. Uw voorwaarde voor vervoer moet wel van tevoren duidelijk zijn voor degenen die om een lift vragen. Dus niet achteraf de meerijders met een rekening confronteren. Ze moeten weten waar ze aan toe zijn, zodat ze kunnen kiezen. Als iemand meerijden te duur vindt, kan die persoon vanzelfsprekend het openbaar vervoer nemen (wat in veel gevallen nog meer zal kosten). Als een vriendschap lijdt onder uw regeling, is daar niets aan te doen.

Artikelen in Reizen, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .

rev="post-11360" 6 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 24 april 2021 10:15

Moeten we mensen terugvragen?

Beste Beatrijs,

Wij zijn laatst door nieuwe leden van ons volkstuinpark uitgenodigd om koffie bij hen in de tuin te komen drinken. We zijn daar ook geweest. Na het bezoek vonden mijn man en ik hen aardige mensen, maar erg enthousiast waren we niet. Los contact op de tuin is leuk, maar daar blijft het wat ons betreft bij. Wat is gebruikelijk? Moeten we hen toch een keer bij ons uitnodigen?

Koffie terugschenken?

Beste Koffie terugschenken,

Nee, u hoeft uw volkstuingenoten niet voor een tegenbezoek uit te nodigen. De eerdere koffieafspraak was een verkennende beweging van hun kant, die bij u geen honger opwekte naar meer. Dan kunt u het gerust laten zitten. Een volkstuin is bedoeld om te tuinieren, niet voor plichtmatige gezelligheid met medetuiniers. Als u deze mensen tegenkomt op het volkstuincomplex, kunt u hen vriendelijk groeten en af en toe een praatje maken over tuinzaken. Als u dat wil beëindigen, zegt u, zoals Nicolien Mizee laatst schreef: ‘Ik ga maar weer eens aan de slag.’ Misschien zijn er collectieve taken voor de tuinhouders en moet u weleens met hen samenwerken. Al met al is dit meer dan voldoende voor een prettige omgang.

Artikelen in Scholen en verenigingen, Visite.

Gelabeld met .

rev="post-11357" Geen reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 24 april 2021 10:00

Mag ik passen?

Beste Beatrijs,

Met een bekende sprak ik laatst over iets wat mij dwars zat. Ze gaf me goede raad en praatte me moed in. Daar was ik blij mee en ik stuurde haar een appje met mijn dank. Kort daarop stuurde ze een paar foto’s van door haar dochter gemaakte sieraden en belde met de vraag of er iets voor mij bij zat. Ze vertelde dat haar dochter depressief was geweest en dat een aankoop haar dochter goed zou doen. Het bedrag van 25 euro kan ik heus wel missen, maar geen van de sieraden vind ik mooi genoeg om te dragen. Ik voel me een beetje in de hoek gedreven. Hoe pak ik dat aan zonder haar (of haar dochter) te beledigen?

Verplichte afname?

Beste Verplichte afname,

Het is niet goed dat uw vriendin druk op u uitoefent om een zelfgemaakt sieraad van haar dochter te kopen. Door wat er aan vooraf is gegaan (advies vragen en geven, hiervoor bedanken) lijkt het net alsof uw vriendin u aanspoort om uw dankbaarheid in geld om te zetten. Dat is niet zoals het hoort te gaan tussen vrienden. De moeder kan altijd reclame maken voor de sieraden van haar dochter door foto’s ervan rond te sturen aan vrienden en kennissen, maar zoals elke reclameboodschap is dat een vrijblijvend aanbod. Ontvangers hoeven er niet op in te gaan. Dit geval van reclame is extra pijnlijk, omdat de moeder erbij vertelt dat dochter depressief is geweest en dat uw aanschaf van een sieraad haar dochter zou opmonteren. Dit gaat in de richting van emotionele chantage.

Ik raad u aan om het aanbod te negeren. U hoeft niet iets te kopen waar u geen behoefte aan hebt. Met medelijden wordt de artistieke carrière van de dochter niet geholpen. Als uw vriendin erop terugkomt en vraagt of u echt geen oorbellen of zoiets wil kopen, kunt u zeggen dat het u spijt, maar dat u het zinloos vindt om een sieraad te kopen dat u nooit zult dragen.

Artikelen in Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .

rev="post-11354" 2 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 17 april 2021 10:30

Zelf koffie tappen

Beste Beatrijs,

Mijn partner en ik wonen al een paar jaar samen. We zijn beiden eerder gescheiden. We hebben een samengesteld gezin, geen van de kinderen is nog thuiswonend. De dertigjarige zoon van mijn partner heeft de laatste tijd de gewoonte ontwikkeld om elke middag een fietstochtje te maken, mede door de maatregelen vanwege de pandemie. Tijdens zijn fietsroute pauzeert hij bij ons huis om een kopje koffie te drinken. Altijd welkom, thee, koffie, ik ben gepensioneerd en toch thuis, geen probleem. Wel een probleem vind ik het feit dat hij bij binnenkomst zonder te vragen de (volautomatische) koffiemachine aanzet, een kopje uit de kast pakt en koffie tapt.

In mijn beleving zou het normaal zijn dat zoonlief toestemming hiervoor vraagt, waarop het antwoord altijd ‘ja’ zou zijn. Hoe zou ik hem dat aan zijn verstand kunnen brengen? Zijn vader vergoelijkt het gedrag van zijn zoon en vindt het ‘een teken dat hij zich thuis voelt’. Maar mij stoort het, terwijl hij verder een hele brave gast is en ik van hem houd als van mijn eigen kind.

Vrijpostig kopje koffie

Beste Vrijpostig kopje koffie,

Probeer uw ergernis de kop in te drukken. De zoon van uw man komt dagelijks langs tijdens zijn fietstochtje om even pauze te nemen en een kop koffie te drinken. U weet precies wat er te gebeuren staat: hij zet de koffiemachine aan. Hij vindt het niet nodig om te vragen ‘of het mag’, hij gaat er van uit dat het is toegestaan. Dat klopt ook, u hebt geen bezwaar tegen zijn koffie-routine. Hij is een zoon van uw partner, dus hij is bijna familie.

Volwassen kinderen doen in het huis van hun ouders wel vaker alsof ze (nog) thuis zijn. Dat drukt inderdaad een gevoel van vertrouwdheid uit. Het is weliswaar zijn ouderlijk huis niet, maar zijn vader woont er wel. Als de zoon de vrijheid nam om de ijskast open te maken en zich te bedienen van wat hij daar aantrof of als hij op eigen initiatief een biertje zou pakken, zou u reden hebben om hem aan te spreken, maar het gaat alleen om een kopje koffie. Laat hem begaan en geef hem ook carte blanche om zijn hand aan de koektrommel te slaan.

Artikelen in Ouders en volwassen kinderen, Visite.

Gelabeld met .

rev="post-11352" 3 reacties

Door Beatrijs Ritsema – zaterdag 17 april 2021 10:15