Spring naar inhoud


Weekendetiquette

Beste Beatrijs,

Onze dochter is net verhuisd naar een studentenkamer in de stad waar zij met haar studie is begonnen. Vorige week toen zij even thuis was, kwamen er een vraag bij mij op: hoe moet het er eigenlijk aan toe gaan wanneer zij het weekend thuiskomt? Heeft zij nog steeds de status van kind in huis of is het meer te vergelijken met de status van een gast – met bijbehorende voorrechten, zoals bediend worden, en verplichtingen, zoals zich gedragen als een fatsoenlijk gast? Ik vrees dat de aard van het (student)beestje is om het beste van twee werelden te willen: de lusten van beide situaties zonder de lasten. Met de vrijheid van een inwonend kind om in de kasten en de koelkast te duiken en de status van gast te claimen wanneer het gaat om afspraken buitenshuis (geen overleg), verzorging, en klusjes in huis.

Hoe kan ik hier het beste mee omgaan? Zijn er regels over de verhouding ouder/ uitwonend kind dat geregeld thuis is?

Weekendbezoek

Beste Weekendbezoek,

Als een kind zelfstandig is gaan wonen en in het weekend thuiskomt, blijft in grote lijnen de oude routine in stand. Men spreekt niet voor niets over ‘thuiskomen’ of ‘naar huis gaan’. Het is lastig tornen aan gevestigde gezinspatronen. Een uitwonend kind dat het ouderlijk huis bezoekt wordt nooit een gast, zoals oma of een oude tante die bediend moet worden en vrijgesteld is van huishoudelijke taken. Een op kamers wonend kind dat het weekend bij zijn ouders doorbrengt mag dingen uit kasten pakken en voedselvoorraden aanspreken, zoals thuiswonende tieners dat ook mogen. Uw dochter kan hierin gewoon te werk gaan, zoals ze dat gewend was. Dezelfde regels blijven van kracht. Als ze koekjes mocht pakken zonder het te vragen, mag dat nog steeds. Als ze niet zelf een fles wijn mocht openmaken, dan mag dat nog steeds niet.

Wat afspraken buitenshuis betreft: hierin is geen verschil tussen logeergasten en bewoners. Zowel gasten als huisgenoten (kind dan wel volwassene) moeten meedelen of ze wel of niet bij het eten aanwezig zullen zijn. En als ze de deur uitgaan, is het wel zo beleefd om de heer/vrouw des huizes te vertellen wanneer ze denken terug te keren. Het logeeradres is geen hotel – overleg over gaan en staan is dus geboden. Het is me niet duidelijk welke problemen zich op het gebied van verzorging kunnen voordoen. Te lang onder de douche staan misschien? Dat kunt u proberen af te remmen, zoals u dat toch al gewend was, toen uw dochter nog thuis woonde.

Ook huishoudelijke hand- en spandiensten worden verricht volgens bestaande patronen, al naar gelang wat nodig is. Normaal is dat een kind meehelpt met dagelijkse klusjes en zijn eigen rotzooi opruimt. Als uw dochter haar wasgoed mee naar huis brengt, kan ze zelf de was doen. Niet normaal is om het weekendkind in te zetten voor huishoudelijk werk dat vroeger ook niet in het weekend gebeurde.

Artikelen in Ouders en volwassen kinderen.

Gelabeld met , .


Ziekte als onderscheidend kenmerk

Beste Beatrijs,

In mijn buurt ken ik mijn naaste buren van naam en de andere buren alleen van gezicht. Tot mijn verbazing en ontzetting wordt altijd over mijn achterbuurvrouw gepraat als ‘zij met Parkinson’, niet als ‘zij met die labrador’ of ‘zij met die blauwe voordeur’ Haar ziekte is niet zichtbaar voor haar omgeving, en zeker niet relevant voor het praatje dat ik wel eens maak met buren op straat. Waarom doen mensen dit? Is dat altijd zo geweest? Vorig jaar kreeg ik de diagnose MS en ik heb dit alleen aan mijn familie verteld. Ik hoop dat ik nog lang bekend zal staan als zij met dat rode haar, of zij van dat hoekhuis.

Zij met MS

Beste Zij met MS,

Ja, het is afschuwelijk om mensen bij wijze van aanduiding tot hun ziekte te reduceren. Het is overigens van alle tijden. Ook vroeger werden mensen met afwijkingen veelvuldig aangeduid met hun afwijking: de gebochelde, de horrelvoet, de mankepoot, de wijnvlek enzovoort. Bij niet-zichtbare ziektes is het nog pijnlijker, omdat door zo over iemand te spreken op een geniepige manier intieme informatie wordt verspreid onder buitenstaanders. Doe er niet aan mee en ga er niet op in. Achterhaal de naam van de bewuste buurvrouw en corrigeer de andere buren, wanneer zij zich stigmatiserend uitlaten: ‘O, je bedoelt Janneke Jansen’.

Artikelen in Buren, Ziekte.

Gelabeld met .


Promoveren in stilte

Beste Beatrijs,

Ik ben een vrouw van eind veertig en binnenkort is het eindelijk zover. Mijn proefschrift is afgerond en ik ga promoveren. Mijn hele leven heb ik er al moeite mee om in het middelpunt van de belangstelling te staan en ik zie er erg tegenop. De sociale druk om het groots aan te pakken is enorm. Ik heb weinig familie, een kleine vriendenkring en een hekel aan grote feesten. Ik zou dit het liefst in stilte doen. Ik vraag me dan ook af of ik mensen moet uitnodigen, en wie? De hele afdeling van mijn werk, mijn vorige werk, alle buren en mensen die ik nauwelijks ken, maar die wel roepen dat ze dit eindelijk wel eens mee willen maken? Ik vrees dat mensen op hun tenen getrapt zullen zijn, als ik ze passeer. Aan de andere kant is het mijn dag en moet ik me er wel prettig bij voelen.

Promoveren in stilte

Beste Promoveren in stilte,

U hoeft geen groot feest à titre personnel te houden, want elke promotieplechtigheid wordt standaard gevolgd door een receptie in het universiteitsgebouw, waar iedereen die in de zaal zit welkom is. Zo’n receptie duurt een uur à anderhalf, is sober van karakter en daar hoeft u verder niets bijzonders voor te regelen. Daar heeft de universiteit een draaiboek voor.

Dus ik zou zeggen: Ja! Stuur een uitnodiging naar al uw kennissen (ex)collega’s, familie, buren, van wie u weet dat ze het leuk vinden om de promotie zelf mee te maken. Daarna zullen genodigden u willen feliciteren, en dat gaat in een roes voorbij. Na afloop van de receptie gaat u met een minuscuul groepje intimi gezellig eten op uw kosten. Een apart promotiefeest komt er niet, want er is al een receptie geweest. Iedereen tevreden, en zelf hoeft u niets te doen behalve uw proefschrift te verdedigen, de toespraak van uw promotor aan te horen en de rekening van de consumpties te betalen.

Artikelen in Festiviteiten, Scholen en verenigingen.

Gelabeld met .


Avondeten voor de tv

Beste Beatrijs,

Mijn man en ik zijn vijftigers en wonen in het buitenland. Om gezondheidsredenen werk ik helaas niet meer. Mijn man verdient ons inkomen en doet dat goed. Hij houdt van zijn werk en heeft veel bereikt. Hij maakt lange dagen op kantoor en zit ’s avonds en in het weekend thuis ook achter de computer. Ik zorg dat alles in huis goed loopt. Daarnaast heb ik eigen interesses en houd ik mijn nog steeds wankele gezondheid op peil.

Het klinkt wat extreem, maar toch loopt het wel goed. We geven elkaar de ruimte en wederzijdse steun. Er is slechts één probleem. Ik kook iedere dag een gezonde, smakelijke maaltijd, waar ik tijd en moeite aan besteed. Ik vind het ook belangrijk om althans één moment per dag te hebben om rustig bij elkaar te zitten zonder beeldschermen. Dus zorg ik ervoor dat het eten om zes uur klaar is. Maar om half zeven begint zijn favoriete nieuwsprogramma op tv en dat duurt een uur. Hij wil het nieuws zien als hij thuiskomt en met zijn bord op schoot het eten naar binnen werken. En dat wil ik absoluut niet. Ik kan niet van mijn eten genieten met al die beelden van ellende, oorlog, onoplosbare politieke kwesties. We hebben hier al zo vaak over gesproken, maar we komen er niet uit. Compromissen lukken niet. Hij wil het nieuws niet opnemen, hij wil het rechtstreeks zien. Hij wil niet later eten, want hij heeft honger als hij thuiskomt.

Hij heeft beloofd om uiterlijk kwart over zes thuis te komen, zodat we een kwartier hebben om te eten, maar in de praktijk lukt ook dat niet. Meestal komt hij pas om vijf voor half zeven binnen rennen. En maar al te vaak pas na half zeven. Afspraken werken niet. Wat te doen?

Bord op schoot

Beste Bord op schoot,

U bent getrouwd met een workaholic. Dat hoeft niet erg te zijn, want het is prima als iemand met plezier hard werkt. U geeft elkaar alle ruimte en dat is ook goed. Maar uw man kan niet elk wakend uur voor zichzelf claimen. Er moet in een huwelijk ook gemeenschappelijke tijd zijn.

Een huwelijk is geen kwestie van huisgenoten die langs elkaar heen leven en elkaar af en toe tegen komen op de gang of in de keuken. U moet uw man duidelijk maken dat een gezamenlijke avondmaaltijd voor u de hoogste prioriteit heeft, aangezien er verder kennelijk niets gemeenschappelijks wordt ondernomen. Als uw man met u getrouwd wil blijven, dan zal hij zijn gedrag moeten aanpassen: door om kwart vóór zes thuis te komen, terwijl u de laatste hand aan het eten legt. Hij kan dan de tafel dekken of een biertje drinken en vervolgens wordt er om zes uur gegeten. Dit duurt een minuut of twintig, waarna hij u kan helpen met afruimen of afwassen. Intussen kunt u met elkaar praten en lopende zaken doornemen. Om half zeven kan dan de televisie aan voor het nieuws. Wat u van hem vraagt is drie kwartier per dag. Dat is een heel bescheiden vraag van een vrouw aan haar man. De overige 23 uur plus een kwartier kan hij zich weer aan zijn werk wijden.

Uw man moet bereid zijn om drie kwartier per dag aan u en aan zijn huwelijk te besteden.

Accepteer niet dat hij later dan kwart voor zes thuiskomt. Als hij belangrijke vergaderingen heeft of een afspraak met zakenrelaties of een trein of vliegtuig moet halen, kan hij er ook voor zorgen dat hij op tijd is. Houd hem voor dat u niet minder waard bent dan zijn zakelijke beslommeringen. Uw man moet bereid zijn om drie kwartier per dag aan u en aan zijn huwelijk te besteden. Als hij u niet tegemoet wil komen bij dit alleszins redelijke verlangen, dan stelt dat hele huwelijk van u en hem niets voor. Eigenlijk hebt u dan weinig reden om nog langer voor zijn huishoudster te spelen.

Artikelen in Eten en drinken, Huwelijk en scheiding.

Gelabeld met .


Afspraak blijkt geen afspraak

Beste Beatrijs,

Na een kennismakingsgesprek met een kopje koffie op een terras besloten we om later nog eens iets leuks te gaan doen. We zijn 60-plus en hebben contact via de sociale media. Enfin, op de chat besloten we een boswandeling te gaan maken. Ik heb meneer om acht uur ’s avonds gebeld en, ja, hij zou de volgende dag aanwezig zijn op een station, waar ik hem met de auto zou afhalen. Maar hij stond er mooi niet! Ik belde naar zijn mobiel – hij had geen bevestiging ontvangen en dacht dat het niet doorging! Daar stond ik dus. Kan men tegenwoordig niet meer gewoon een afspraak maken zonder dat die per sms of e-mail wordt bevestigd?

Voor aap

Beste Voor aap,

Normaal gesproken is een telefonische afspraak voldoende en hoeft deze niet op de dag zelf nog een keer per sms of e-mail te worden bevestigd. Het feit dat uw internetcontact niet kwam opdagen na uw telefonische afspraak doet vermoeden dat hij niet geïnteresseerd was in een boswandeling met u, maar dat hij dat niet durfde te bekennen aan de telefoon. Een wezelachtige slampamper dus, die u gevoeglijk kunt schrappen uit uw contactenlijstje.

Artikelen in Liefde en relaties, Telefoon.

Gelabeld met , .


Kinderen niet welkom

Beste Beatrijs,

Wij ontvingen een hippe uitnodiging van goede vrienden voor hun huwelijksvoltrekking inclusief diner en feest. We wilden onze drie schattige kinderen (7, 6 en 4 jaar) meenemen naar de ceremonie overdag, waarna de oppas hen zou ophalen. Dat leek ons een mooie tussenoplossing. Wij zijn namelijk geen ouders die bij voorbaat staan te juichen als we een hele dag ‘verlost zijn van onze eigen kinderen’.

Nu heeft het aanstaande bruidspaar expliciet laten weten dat kinderen niet welkom zijn. Hier zullen ze legio praktische en emotionele argumenten voor hebben, maar wij ervaren het als onhartelijk en als een krampachtige poging om de dag gezellig te laten verlopen. Wat is gepast en hoe moeten wij hiermee omgaan?

Kinderen niet welkom

Beste Kinderen niet welkom,

Het bruidspaar beslist over het soort dag en het soort gasten. Het is niet anders. Ik ben het met u eens dat leuke huwelijksfeesten alle generaties verwelkomen en dat het minder leuk (misschien zelfs wel onaardig) is om kinderen uit te sluiten, maar trouwenden mogen hun huwelijksdag naar eigen inzicht organiseren en u hebt hier als genodigde geen invloed op. Wie weet is de ruimte te klein en vrezen ze dat het een zooitje wordt, als iedereen z’n nageslacht meebrengt. Hoe dan ook, het is hun feest en niet het uwe en ze willen er geen kinderen bij. U hebt de keus: ernaartoe gaan zonder kinderen of thuisblijven. Een compromis zou kunnen zijn om de ceremonie over te slaan en alleen het diner en de avondfestiviteiten mee te maken. Dan hebt u ook voor minder uren een oppas nodig.

Artikelen in Bruiloft, Kinderopvoeding.

Gelabeld met .


Streepjes in de kantlijn

Uit de aangestreepte passages in iemands boekenverzameling zou een geestelijke biografie te destilleren zijn. Ik herinner me eens een stuk te hebben gelezen van een schrijver die onverwachte inzichten had gekregen in wat voor man zijn vader was en wat hem bezighield, doordat hij na de dood van die vader langs de markeringen in zijn boeken las. Het is een mooi beeld: een persoonlijkheid gecondenseerd in potloodstreepjes.

Zelf hanteer ik ook graag het potlood bij het lezen. Van de theoretische mogelijkheid om de zaak weer uit te gummen komt het nooit, toch gebruik ik alleen een potlood, want ik heb vroeger ingeramd gekregen dat het barbaars is om een boek met een pen te lijf te gaan en hoe onzinnig ook, dat idee krijg ik er niet meer uit. Ik hanteer het potlood in de eerste plaats om fouten te verbeteren. Zodra ik een druk-, spel- of taalfout zie staan, wordt de eindredacteur in me wakker en voel ik me gedwongen het verbeteren. Soms sta ik zelfs op uit mijn comfortabele positie op de bank om een puntenslijper te gaan zoeken, omdat het potlood onder handbereik te stomp is voor mijn venijnige correcties. Ik ben me ervan bewust dat dit een rare tic is, maar taalfouten in boeken vind ik bijna persoonlijk beledigend, alsof er een dooie vlieg in de yoghurt zit.

Ik lees genoeg boeken, zonder dat er een potlood aan te pas komt, maar soms krijg ik de geest en markeer ik interessante gedachtes en mooie of treffende formuleringen. Dat kan door streepjes in de kantlijn of door de zin zelf te onderstrepen. Als ik iets irritante flauwekul vind, plaats ik een aaneenschakeling van liggende streepjes of ik zet sic! in de kantlijn. Eigenlijk zijn de markeringen een soort stil applaus en boegeroep. Ze zijn vooral handig wanneer ik later nog eens wat wil opzoeken. Dat gebeurt niet heel vaak, maar als het nodig is, wijzen mijn streepjes heel snel de weg. Ook grappig is dat streepjes van jaren geleden doorgaans nog steeds op dezelfde manier tot mij spreken: ik vertoon dezelfde reactie van instemming of afkeer op de betreffende passage.

Een tijdje geleden vergeleek Arjan van Veelen in NRC Next het fysieke boek met een melkpak. Niemand piekert erover om leeggedronken melkpakken te verzamelen in een kast, maar boekenlezers vinden het heel gewoon om hun uitgelezen exemplaren te bewaren in daarvoor bestemde kasten, alwaar ze ruimte vreten, stof verzamelen en bezoekers proberen te imponeren. De Kindle en soortgelijke e-readers zullen een eind maken aan deze overbodige gewoonte en ten slotte zal de geest (de inhoud van de boeken) zegevieren over de materie (het fysieke boek).

Ongetwijfeld gaat het die kant op en ik geef het grif toe: een Kindle is handig met vakantie en van mijn eigen boekenbezit kan best de helft bij het grofvuil, sterker nog, ik zet regelmatig hele dozen tegelijk buiten, anders slibt het hier dicht. Maar van een niet onaanzienlijk gedeelte zou ik geen afscheid willen nemen, omdat die boeken tot mij hebben gesproken en ik heb teruggesproken. Ze zijn in hun fysieke vorm een soort huisgenoten die mij zullen overleven, tenzij er brand uitbreekt.

Op de Kindle kunnen lezers ook passages markeren, maar die digitale streepjes worden met allerlei andere lezersinformatie teruggekoppeld naar het hoofdkantoor van Amazon, zodat dat bedrijf meer of juist minder van dat soort boeken op de markt kan zetten. Mijn persoonlijke privéstreepjes als input voor de commercie? Hoe durven ze! Met een beetje geluk valt het doek voor mij net iets eerder dan voor het papieren tijdperk. Mijn nabestaanden kunnen dan mijn anoniem geworden streepjes buiten zetten.

Artikelen in Column.


Een nieuwe traditie verzinnen

Beste Beatrijs,

Mijn man en ik hebben een zoontje van twee jaar en een dochter van tien maanden. We vinden het belangrijk om onze kinderen op te laten groeien met betekenisvolle familietradities. Ik heb dit in mijn jeugd gemist en wil dit graag aan mijn kinderen meegeven. Een van de tradities die we graag willen creëren is iets speciaals rond verjaardagen. Naast het organiseren van een leuke dag willen we elk jaar een mooi cadeau van blijvende waarde geven. Voor onze dochter hebben we het idee om haar met haar eerste verjaardag een sieradenkistje te geven en daarna elke verjaardag iets om dit kistje mee te vullen.

Wat zou voor onze zoon een mooi cadeau van blijvende waarde kunnen zijn? We denken aan postzegels of munten of misschien jaarlijks een fles wijn voor later, maar we zijn er nog niet uit. Hebt u suggesties op dit vlak?

Een speciale verjaardagstraditie

Beste Een speciale verjaardagstraditie,

Ik raad u aan om niet meer te maken van een kinderverjaardag dan wat het is. Een gezellige dag met cadeautjes, slingers, een versierde stoel en een verjaardagstaart met kaarsjes is voldoende. Als de kinderen groter zijn, kunt u een kinderpartijtje organiseren. Cadeaus voor later zoals sieraden om in een kistje te doen zijn overbodig. Een kind van drie vindt andere dingen mooi dan een meisje van zestien. U weet niet wat uw dochter op haar 18de mooi zal vinden. Bovendien moet u uw zoon gelijkwaardige dingen geven als uw dochter, en postzegels of munten staan natuurlijk in geen verhouding tot een sieraad van blijvende waarde. Misschien krijgt uw zoon helemaal geen belangstelling voor postzegels en dan heeft hij er niets aan. Als u per se iets lange-termijn-materieels wil doen ter gelegenheid van de verjaardag van uw kinderen, kunt u beter een spaarrekening voor hen openen, waarop u jaarlijks een bepaald bedrag stort. Als ze 18 jaar zijn, hebben ze dan een leuk spaarpotje voor een speciale aanschaf.

Een bekende verjaardagstraditie is dat de jarige mag beslissen wat er wordt gegeten. Kleine kinderen zullen roepen: pannenkoeken! of pizza! Als ze wat groter worden, zou u de traditie kunnen instellen om met het hele gezin uit eten te gaan in een restaurant naar keuze van de jarige.

Artikelen in Kinderopvoeding, Verjaardag.


Geen feest wegens rouw

Beste Beatrijs,

Een half jaar geleden is mijn echtgenote overleden, met wie ik veertig jaar getrouwd was. Met mijn verdriet/ rouwverwerking kan ik redelijk overweg, met steun van twee lieve dochters en hun gezinnen. Wel heb ik een probleem met enkele zwagers en schoonzusters, familie van mijn vrouw, die na haar dood niets van zich hebben laten horen en van wie er twee binnenkort jarig zijn. De laatste jaren vieren ze dat gezamelijk met een etentje thuis of in een restaurant. Ik zal hier ongetwijfeld voor worden uitgenodigd, maar ik zie er enorm tegen op. Ik weet dat hooguit de persoon naast wie ik kom te zitten mij zal vragen hoe het ermee gaat. Verder zal alles als vanouds zijn met veel gelach en oppervlakkige praatjes. Mag ik eerlijk zeggen dat ik liever niet kom?

Geen behoefte aan gezelligheid

Beste Geen behoefte aan gezelligheid,

Natuurlijk kunt u afzeggen! Vroeger namen mensen van wie de echtgenoot/ote was overleden zes tot twaalf maanden rouw in acht. Deze rouwperiode betekende niet dat ze nooit de deur uitkwamen of nooit iemand spraken, maar dat ze niet naar sociale gelegenheden gingen die niet pasten bij hun geestesgesteldheid. U ziet op tegen deze familiebijeenkomst, omdat het een vrolijk, niets-aan-hand-samenzijn zal worden, waar uw hoofd niet naar staat. Het lijkt me heel verstandig om daar weg te blijven.

Als u wordt uitgenodigd, zegt u eerlijk: ‘Heel aardig dat jullie me uitnodigen, maar ik ben op dit moment nog niet toe aan feestjes. Ik wil me graag excuseren, want ik zit nog in de rouw.’ Daar zullen ze zeker begrip voor hebben.

Artikelen in Dood en begrafenis, Schoonfamilie, Verjaardag.

Gelabeld met .