Beste Beatrijs,
Als vader worstel ik met een dilemma. Mijn zoon van negentien woont weer thuis, nadat hij anderhalf jaar op kamers heeft gewoond om een HBO-studie te doen. Maar de studie viel tegen en op kamers wonen hield hij niet vol, hij kreeg erg heimwee. Nu oriënteert hij zich op een vervolgstudie, werkt wat maar heeft ook veel vrije tijd. Vrouw en andere kinderen vinden dit wel gezellig. Ik vind dit moeilijk. Ik was blij dat hij op kamers ging en studeren, omdat ik dacht dat hij eindelijk een doel had om zich voor in te spannen. Eerder zwalkte hij langs opleidingen, was niet gemotiveerd en ging liever chillen met vrienden. Nu hij weer thuis is, begint het gelanterfant weer. Ik erger me hier wild aan en denk: ga toch eens wat nuttigs doen. Als hij zijn levensstijl wil blijven voortzetten, prima. Maar niet in mijn huis onder mijn ogen. Moet ik hem verder begeleiden in zijn zoektocht of werk ik hem langzaam het huis uit?
Mijn zoon, de nietsnut
Beste Mijn zoon, de nietsnut,
Negentien jaar is helemaal niet oud! Kinderen blijven tegenwoordig veel langer thuis wonen dan vroeger. Meisjes zetten er wat meer vaart achter, maar meer dan de helft van de jongens heeft op hun 23ste het ouderlijk huis nog niet verlaten. Dat u zich ergert aan het gelanterfant van uw zoon is een klacht van vele ouders sinds kinderen niet meer op hun twaalfde uit werken worden gestuurd. Doelloos rondhangen hoort een beetje bij de tienerleeftijd. Uw zoon is na anderhalf jaar op zijn negentiende mislukt in zijn HBO-studie. Hij was dus 17 toen hij daaraan begon. Hij kan eerder toch niet verschrikkelijk veel hebben gezwalkt. Zeventien is voor de meeste tieners te jong om zelfstandig te gaan wonen. Veertig jaar geleden terug lag dat anders. Jongeren in de jaren zestig en zeventig wilden niets liever dan onder het ouderlijk toezicht vandaan en op kamers vanwege de vrijheid (vooral seks), maar tegenwoordig hebben ze die vrijheidsbehoefte niet meer zo sterk. Jongeren mogen thuis alles doen wat ze willen en tegelijk blijven ze langer kind.
Uw zoon is aan het nadenken wat hij na de zomer wil gaan doen. Steun hem daarbij, zou ik zeggen. Ga hem in ieder geval niet het huis uit werken. Dat zou alleen maar zijn, omdat u zich aan hem ergert, niet omdat dat goed zou zijn voor zijn ontwikkeling. Gun uw zoon de tijd. Stimuleer zijn tijdelijke baantjes. Laat hem meehelpen met huishoudelijke taken, geef hem een dag per week om te koken voor het hele gezin. Help hem bij het vinden van een passende opleiding en erger u niet aan zijn aanwezigheid. Het komt heus wel goed met hem.
Na een moeilijke periode en een mislukte opleiding werd bij mijn toen 18-jarige zoon ADD geconstateerd. Dat is net zoiets als ADHD maar dan zonder hyperactiviteit. Er gaat dus van alles in zijn hoofd om maar het uit zich in passiviteit. Het blijkt heel moeilijk te zijn om prioriteiten te stellen en je ergens toe te zetten. Daarnaast nog de enorme onzekerheid en het gevoel gefaald te hebben heeft grote impact gehad. Inmiddels gaat het na wat therapie, werken en lanterfanten goed met hem en doet hij op dit moment een studie die goed verloopt. Ik wil maar zeggen dat het mogelijk is dat er iets meer aan de hand is. En zo niet, dan heeft hij inderdaad gewoon wat meer tijd nodig en positieve aanmoediging.
Ik lees weinig begrip in uw kwestie, wel veel afkeuring. Beetje lanterfanten hoort op zijn leeftijd. Bent u wel een leuke vader? Wat zijn fijne eigenschappen van uw zoon, want u heeft erg veel kritiek. Uw zoon is niet mislukt, maar de studie voor hem, dat is een immens verschil.