Beste Beatrijs,
Ik werk in een verzorgingshuis en op mijn locatie zijn er twee kleine teams van elk ongeveer zeven personen. Als ik nachtdienst heb, ben ik alleen op de afdeling en op de afdeling boven mij staat ook een collega alleen. Soms moeten we elkaar even helpen, als er iets is met een bewoner, of moet ik even langs om medicatie af te geven en maak dan een kort praatje. Nu is het me opgevallen dat er een bepaalde collega van het andere team regelmatig naar drank ruikt. Als ik het kantoortje binnenloop, ruik ik een dranklucht en ik meen het aan zijn spraak te horen. Toen ik het hier onlangs met een paar andere collega’s over had, bleek ik niet de enige: meer mensen hadden een alcoholgeur opgemerkt. Er is toen afgesproken dat een directe collega van hem in actie zou komen. Toen zij hem confronteerde, ontkende hij en zei dat de alcoholgeur kwam door het ontsmettingsmiddel waarmee hij zijn handen en gezicht had gedept in verband met het coronavirus. Ik geloof er niets van, maar hoe nu verder? Ben ik verantwoordelijk om melding te maken van een vermoeden?
Als een collega drinkt
Beste Als een collega drinkt,
U en een paar collega’s verdenken een andere collega van alcoholgebruik op het werk. Niet alleen omdat u het geroken hebt, u hebt het ook gemerkt aan de spraak van bewuste collega. Dat zou natuurlijk een ernstige overtreding van de regels zijn. Op het werk is alcoholgebruik altijd verboden. Maar toen de vermeende drinker erop aangesproken werd, ontkende hij en schreef de alcoholgeur toe aan ontsmettende handgel.
Wie weet leidt dit waarschuwende gesprekje ertoe dat de van alcoholgebruik beschuldigde collega, los van zijn glasharde ontkenning, toch geschrokken is van de aantijging en er per direct een eind aan heeft gemaakt. Het gesprek dat met hem is gevoerd zou hem genoeg angst ingeboezemd moeten hebben om hem op het rechte, alcoholvrije pad te laten terugkeren. Voor alle collega’s is het nu zaak om scherp te blijven opletten. Het is nuttig om elke keer als verdachte in z’n eentje dienst heeft op zijn afdeling langs te gaan zogenaamd om even iets over het werk te bespreken, maar in werkelijkheid om te peilen hoe de vlag erbij staat: wel of geen verdachte alcoholgeur, wel of geen benevelde manier van praten.
Wanneer hij alsnog wordt betrapt op signalen van alcoholgebruik, hoeft er geen confronterend gesprek meer aan te pas te komen (dat is tenslotte al gebeurd en heeft niet geholpen), maar moet iemand het probleem aanmelden bij een hoger echelon. Gepaste maatregelen zullen volgen.
Zo wordt ongewenst gedrag doeltreffend uitgebannen: we merken het op, roddelen erover met onze collega’s, uiten onze beschuldigingen, gaan stiekem spioneren en ten slotte lopen we naar papa die het voor ons oplost en ons misschien beloont voor ons brave gedrag.
Laat die man ’s nachts lekker een borreltje drinken als zijn werk er niet onder lijdt.
Een alcoholverslaafde in een verzorgingshuis laten werken “tot hij weer de fout in gaat” is zeker geen goed advies. Uiteraard zal de alcoholist ontkennen en heeft hij altijd wel een smoesje.
Een dergelijk persoon is niet in staat om een goede zorg te verlenen aan kwetsbare en afhankelijke mensen, nog los van het feit dat deze persoon wel even vrolijk met zijn zatte kop naar huis rijdt na het werk.
Er is helemaal niks op tegen om je zorgen of verdenkingen met je leidinggevende te delen, temeer niet omdat meerdere collega’s hetzelfde vermoeden hebben.
Is er niks aan de hand dan is er nog geen man overboord, maar als het vermoeden wel waar is dan is het onverantwoord om zo iemand zijn gang te laten gaan.
Een arbeidsconflict met een alcoholist is een hele nare situatie. Hierover klikken bij management kan onverwacht uitpakken. De drinker kan in een deel van zijn functie als onmisbaar worden gezien. In een organisatie lopen vaak onverwachte familie of vriendschapsbanden. In het privé leven van de drinker kan iets spelen waarvoor men begrip opbrengt. En wat ook vaak voorkomt: dat het drankgedrag al lang bekend en geaccepteerd is.
Het kan ook dat management de drinker op staande voet ontslaat. Dan heeft de verklikker iemand de bijstand in geduwd. Hoe terecht ook, over het algemeen vinden collega’s dit een nare actie. Dan is de klikker daarna zelf vogelvrij.
Enige voorzichtigheid is op zijn plaats. Denk goed na voor je je bemoeit met een alcoholist.
Ik ben het niet eens met het “oppassen” en “niets doen”. Deze man is in z’n eentje verantwoordelijk voor een afdeling mensen in een verzorgingstehuis. Stel dat er iemand hulp nodig heeft en deze medewerker reageert niet adequaat omdat hij onder invloed is. Ik ben het ook niet met Beatrijs eens dat de medewerker misschien wel genoeg geschrokken is om te stoppen. Als het zo simpel was, waarom hebben we dan nog afkickklinieken?
Het beste is om de leidinggevende op de hoogte te stellen. Die ontslaan niet zomaar iemand maar kunnen wel controles gaan uitvoeren. Veiligheid gaat vóór het gezellig zijn op de werkvloer.
Erg naief om te denken dat een alcoholist hiervan schrikt en zijn leven betert. Hij zal hoogstens proberen om zijn drankgedrag beter te camoufleren. Iemand die op zijn werk drinkt is al heel ver heen. Dit komt niet goed zonder duidelijke confrontatie met zijn leidinggevende en een soort AA traject.
Ik zie hier twee soorten reacties: twee reacties vanuit het oogpunt van de alcoholist, twee reacties die juist eerder actie willen.
Ik ben het hier eens met Beatrijs, omdat nog niet met zekerheid gesteld kan worden dat het daadwerkelijk het drinken van alcohol betreft. Maar als diegene inderdaad betrapt wordt op het drinken van alcohol of als er meer tekenen zijn van alcoholmisbruik, dan inderdaad bij het hoger management aankaarten. Alcohol en werk (en zeker in de zorg) gaan niet samen en het belang van de bewoners staat hierbij boven het belang van de desbetreffende werknemer.