Cadeaus meenemen

Geachte Beatrijs,

Kunnen we, nu iedereen van alles is voorzien, niet eens afstappen van de gewoonte om te pas en te onpas cadeautjes mee te nemen? Waarom geloven mensen je niet als je zegt dat je echt niets wil hebben?

Anoniem

Er is moed voor nodig om met lege handen op een verjaardagsfeestje aan te komen. Wanneer een gastheer of -vrouw expliciet te kennen geeft dat cadeautjes nodig noch gewenst zijn, zal een deel van de genodigden deze opmerking opvatten als een koket verzoek om iets echt origineels te geven. Het verdient in ieder geval geen aanbeveling om op de uitnodiging het gironummer van een goed doel te vermelden. Dat iemand geen prijs stelt op cadeaus van vrienden, betekent niet dat hij mag voorschrijven hoe de uitgespaarde gelden dan wel besteed dienen te worden. Verlanglijstjes zijn voor kinderen en bruidsparen.

Materiële overvloed of niet, aan cadeaus geven en krijgen blijven we voorlopig vast zitten. Enthousiasme is verplicht, ook bij afschuwelijke cadeaus. Oh en ah en dankjewel roepen hoort er net zo goed bij als een cadeaupapiertje. Het kost ouders heel wat moeite om aan kinderen uit te leggen dat het niet gaat om wat voor cadeau ze krijgen maar dat ze een cadeau krijgen. Het raadsel van het gegeven paard dat je niet in de bek mag kijken blijft tot op zekere hoogte ondoorgrondelijk, ook voor de volwassene die grijnzend met op elkaar geklemde kaken de stapels boeken en hebbedingetjes in ontvangst neemt en bedenkt: ‘Ik had natuurlijk ook een schoenendoos bij de voordeur kunnen zetten, waar iedereen ƒ 25,- in kon deponeren. Dat had de gasten een hoop tijd en moeite gescheeld en zelf was ik ook beter af geweest.’ Hoe spijtig ook, geld geven aan vrienden is smakeloos, tenzij de krachten worden gebundeld voor een gemeenschappelijk cadeau, dat dan wel door een derde moet worden ingezameld. Het is ook weer een beetje raar als de jarige op de uitnodiging zijn banknummer vermeldt met de mededeling dat zijn gasten kunnen bijspringen met een kleine donatie voor zijn voorgenomen reis naar Bali. Men gebruikt zijn vrienden niet als melkkoe. Men gaat er integendeel vanuit dat zij zorg en moeite hebben besteed aan het vinden van een passende attentie. Die zorg en moeite verdienen onze dankbaarheid, dat is alles. En verder kunnen we de rotzooi gerust achter de rhododendrons flikkeren, zoals Wim Sonneveld zong in zijn loflied op het defilé te Soestdijk.

Je moet van een cadeautje vooral niet meer maken dan het is. Lang geleden gaf ik eens een (in mijn ogen geinig) affiche aan een vriend voor zijn verjaardag. Oh en ah en dankjewel! Een week later schoot hij me aan: ‘Ja, dat affiche, weet je, ik vind het eigenlijk niet zo leuk, maar jij vindt het zelf waarschijnlijk geweldig, dus toen dacht ik: ik geef het aan je terug, dan heb jij er nog iets aan. Alsjeblieft.’ Donder en bliksem! Als je mijn cadeaus stom vindt, dan gooi je ze weg. Ik ga heus niet controleren of je ervan geniet. Maar je maakt me niet blij als je ze aan me teruggeeft. Dat had ik moeten zeggen, maar natuurlijk ontbrak het me aan tegenwoordigheid van geest. Schaapachtig nam ik mijn afgewezen aardigheidje terug en propte het in mijn eigen vuilnisbak.