Beste Beatrijs,
Mijn vierjarige dochter gaat binnenkort naar de basisschool en een paar weken geleden ontvingen we een uitnodiging om alvast te komen kennismaken. Heel aardig natuurlijk, ware het niet dat de pret getemperd werd door een dikke dt-fout. Het kaartje zag eruit als ’een zoveel duizendste kopie van…’, waaruit ik de conclusie trok dat niemand dit durfde te corrigeren bij de leerkracht. Begrijpelijk, want welke ouder wil te boek staan als notoire zeurpiet, betweter, muggezifter, enzovoorts. Dat er geen geld is voor een leuker kaartje kan ik me nog voorstellen, maar foutloos schrijven kost geen geld. Moet ik me er maar bij neerleggen dat dit het gebruikelijke niveau is of zal ik er iets over zeggen? En hoe kan ik dat het beste doen?
Juf kan niet spellen
Beste Juf kan niet,
Dit is een voorproefje van wat u te wachten staat. In de komende jaren zult u nog heel wat briefjes van juffen van uw kind krijgen die niet om aan te zien zijn qua spelling, opmaak en zinsbouw. Veel jonge mensen die voor de klas staan, hebben niet voldoende niveau in spelling en rekenen. Daar kunnen ze zelf niet veel aan doen – de pedagogische academies leggen de lat niet hoog genoeg. U kunt er maar beter aan wennen, want dat is de stand van zaken. Ook al doet u moeite om deze specifieke fout te laten corrigeren, de volgende keer gaat het weer ergens anders mis. En inderdaad, de leerkracht voelt zich vernederd wanneer ouders op taalfouten wijzen. In de hogere klassen van de basisschool (vanaf groep 6) staat er trouwens vaker iemand voor de klas die wel kennis van zaken heeft.
Ik lees in Trouw van 28 juli 2007 uw antwoord op de vraag, wat je moet doen wanneer de lerares alias onderwijzeres haar Nederlands niet beheerst. U schrijft dat je dan niets moet ondernemen, want de onderwijzeres zou zich vernederd voelen. Dat laatste is sociaal-communicatief wel begrijpelijk. Ik ben het daarentegen niet met u eens dat wij dat (het gebrekkige kennisniveau van het Nederlands) moeten accepteren. Geachte mevrouw, de school behoort het voorbeeld te geven o.a. op het gebied van taalbeheersing en rekenvaardigheid. Als het opleidingsinstituut ( de pabo) te lage eisen stelt, dan ligt de verantwoordelijkheid primair bij de onderwijsgevende zelf, om zich te ontwikkelen en / of bij het hoofd van de school ( de schoolleider), die de uitgaande post van al die collega’s, die gaten in hun vaardigheid hebben, net zo lang corrigeert en hen begeleidt tot ze de kunstjes beheersen. Tenslotte: u bent er niet van overtuigd dat het in ieder geval in de bovenbouw beter is. Ik citeer: “In de hogere klassen…staat er trouwens vaker iemand…, die wel kennis van zaken heeft”. Wanneer de onderwijzers in de bovenbouw over de vereiste kennis ook niet beschikken, dan moeten de ouders bij de school en in de maatschappij massaal en langdurig protesteren, want hun kinderen zijn de dupe van het gebrek aan kennis van de school. De politiek moet dan echt ingrijpen.
Vandaag heb ik met grote irritatie uw reactie gelezen in Trouw van zaterdag 28 juli 2007 aan “Juf kan niet spellen”. Uit uw reactie kan ik opmaken dat u weinig verstand hebt van het onderwijs. Naar uw mening kunnen leerkrachten tot en met groep 5 geen brieven zonder spellingfouten schrijven. Daarnaast is de zinsbouw en de opmaak van de brieven, om met uw woorden te spreken, niet om aan te zien. Ik vind dat u met deze opmerkingen het niveau van het basisonderwijs ongefundeerd naar beneden haalt. Als directeur van een basisschool kan ik u met zekerheid zeggen dat het merendeel van de leerkrachten prima in staat is tot het schrijven van correcte brieven. U doet het voorkomen dat de PABO weinig eisen stelt aan hun studenten, maar waar baseert u dat op? Waarschijnlijk hebt u iets in de media gelezen en op grond daarvan hebt u zich een mening gevormd. Ik kan u echter verzekeren dat er wel degelijk eisen door de diverse PABO’s worden gesteld. Het is een hogere beroepsopleiding en er worden dus zeker strenge eisen aan de studenten gesteld. U doet nu voorkomen dat de leerkrachten tot en met groep 5 deze opleiding niet hebben genoten. Zij volgen echter dezelfde opleiding als de bovenbouwleerkrachten. Er zijn genoeg intelligente collegae die ervoor kiezen om in de onderbouw les te geven. Voor het goed kunnen lesgeven in de onderbouw heb je net zoveel didactische vaardigheden nodig als in de bovenbouw. Juist de onderbouw vormt de basis en het is belangrijk dat die goed is om verder succes te kunnen hebben in het onderwijs. Ook voelen leerkrachten zich volgens u vernederd wanneer ouders op taalfouten wijzen. Een dergelijke uitspraak maakt voor mij nog duidelijker dat u echt niet weet waar u over praat. Vroeger was dat misschien nog wel zo, maar als ouders ergens een opmerking over maken zijn we daar als leerkrachten alleen maar blij mee. Dat kan de kwaliteit van het onderwijs alleen maar verhogen. Misschien kunt u zich voortaan eerst beter verdiepen in een onderwerp door goed onderzoek te doen, voordat u tot zulke denigrerende uitspraken komt. Daar raakt u mensen mee, terwijl die mensen zich met hart en ziel inzetten om de kinderen goed onderwijs te geven.
Ja, inderdaad, er zijn steeds meer juffen (en laten we de meesters in spe niet vergeten!) die slecht toegerust zijn qua spelling.
U schrijft dat ze er zelf niet veel aan kunnen doen! Wat zielig voor ze! En vooral moet het niet tegen die arme mensen verteld worden, ze zouden ervan kunnen schrikken en misschien zelfs een bijspijkercursus volgen! Of zich vernederd voelen! Ik ben het met U eens dat het niveau van pedagogische academies moet worden opgekrikt maar ouders hoeven toch niet te doen alsof hun neus bloedt als er een taalfout in een brief staat?
En de kinderen op de basisschool: moeten ze genoegen nemen met slechte lessen op het gebied van spelling?
Een afgestudeerde leraar of lerares basisschool mag gerust een fout maken maar er moet wel degelijk op gewezen worden! Mag ik tenslotte er U nog op wijzen dat in de lagere klassen van de basisschool ook spellingsbekwame mensen staan…
Niet veel irritatie voel ik als lerares basisonderwijs bij de vraag, want elke school dient foutloze brieven uit te laten gaan, maar….ik zie juist een taalfout in de taalkwestie van deze ouder staan: muggenzifter dient met een tussen -n geschreven te worden, al vele jaren. Ouders zijn ook mensen, nietwaar? Net als leerkrachten.
Een paar feiten: jarenlang zijn er groepen afgestudeerde PABO-studenten van deze opleiding afgekomen met een te laag taalniveau, spelling en grammatica vooral.
Er zijn ook jarenlang scholieren met een einddiploma middelb. school toegelaten tot de PABO die een enorm laag taalniveau hadden, waarbij de mensen in het veld, ik ook, niet begrepen hoe ze door het eindexamen waren gekomen met Nederlands als verplicht vak.
Inmiddels zijn de eisen bijgesteld en is van deze achterstand over het algemeen géén sprake meer. Men kan eenieder op vriendelijke wijze op foutjes opmerkzaam maken.
Maar het is onzin, om álle leerkrachten over één kam te scheren en het begin van het ant-
woord van B. Ritsema is dus een aanname en geen algemeen feit.
Alle leerkrachten hebben dezelfde basisopleiding genoten, of men nu voor groep 1 of groep 8 staat., dat is dus de volgende aanname.
Ikzelf oefen alle dagen spelling om mijn eigen taalniveau hoog te houden als lerares.
Om mij heen zie ik aardig wat universitair geschoolde mensen met een abominabele spelling van het Nederlands of met onnodig moeilijke woorden schrijvend, zoals op deze
website soms het geval is.
Ik vind de toon van vraagstelster een mate van vooringenomenheid en arrogantie hebben, daar zij zelf ook geen vlekkeloos Nederlands schrijft., waar collega al op gewezen heeft.