Spring naar inhoud


Het Nederlands verengelst

Beste Beatrijs,

Ik erger me aan de toenemende verengelsing van het Nederlands. Een goede kennis schreef laatst op een bedankkaartje de zelfgeschreven tekst ‘Thanks a lot’. Het lijkt wel met de dag erger te worden. In de molens met felicitatiekaarten kun je straks geen Nederlandstalige kaart meer vinden. Denkt u dat deze mode (trend, hype) ooit weer overwaait of zijn we bezig onze eigen unieke taal en cultuur overboord te gooien? Ooit sprak de elite Frans, maar ook dit is weer verdwenen. Ik houd van mijn taal met al zijn nuances en uitdrukkingen. Eeuwenlang is onze taal verrijkt door opname van buitenlandse woorden, maar ik ben bang, dat de huidige ontwikkelingen daarmee niet te vergelijken zijn. Mijn andere vraag is: hoe zou ik op bekenden en collega’s kunnen reageren als zij zich op deze ergerlijke wijze uitdrukken?

Taalpurist

Beste Taalpurist,

Engelse (meestal Amerikaanse trouwens) woorden en uitdrukkingen gebruiken is al een jaar of veertig in de mode. Sommige van die woorden vernederlandsen (oké, dumpen, computer), andere blijven Fremdkörper (sorry), nog weer andere verdwijnen op den duur. Hetzelfde gebeurde inderdaad met Frans in de 19de eeuw, al werd dat alleen door de elite gesproken. Het verschil is dat mode nu niet meer door de adel of de elite wordt bepaald maar onder invloed van de massamedia door gewone mensen. De essentie van mode is dat je er niets tegen kunt ondernemen. Als iedereen op een gegeven moment tatoeages neemt of ‘En dan heb ik iets van’ zegt, dan kunt u wel roepen dat u het vreselijk vindt, maar daar trekt niemand zich iets van aan. Zolang het Amerikaans (met allerlei andere Amerikaanse cultuuruitingen) gezien wordt als hip, stoer, modern, interessant en aantrekkelijk, zullen mensen bepaalde uitdrukkingen blijven overnemen. Dan voelen zij zich zichzelf ‘on top of things’ (kijk, daar ga ik zelf ook). Het heeft geen zin om u te ergeren, bedoel ik maar. Voorlopig hoeft u zich trouwens geen zorgen te maken over de teloorgang van het Nederlands, want ook al heeft geen enkele taal het eeuwige leven (de grootste wereldtaal uit de geschiedenis, het Latijn, is ook ten onder gegaan), hier in Nederland wordt volop levend Nederlands gesproken en elke taal verzwelgt vreemde elementen en kneedt die naar de eigen mal. Al die Engelse werkwoorden worden op z’n Nederlands vervoegd, bijvoorbeeld.

Het lijkt me niet verstandig om het taalgebruik van uw vrienden en collega’s te corrigeren. Mensen zullen niet begrijpen waar u zich over opwindt, en als ze het wel begrijpen, zullen ze u een vittende schoolmeester vinden die z’n eigen standaarden aan hen opdringt. Wel kunt u de kwestie als gespreksonderwerp in de groep gooien. Bijvoorbeeld bij een groepje collega’s of op een familiefeestje. Stel paal en perk voor. En dan hoort u wel hoe de meningen liggen.

Artikelen in Post, Taalgebruik.


14 reacties

Blijf op de hoogte, abonneer je op de RSS feed voor reacties op dit artikel.

  1. Janneman schrijft

    Beetje late reactie en we zijn nu inmiddels jaren verder en we zagen hoe de verengelsing erger en erger is geworden. De zorgen van de taalpurist waren niet zonder reden.

    Naar mijn mening vind ik de reactie op het bericht van de zogenaamde taalpurist een beschamende en oliedomme reactie. Sorrie. Werkelijk van de pot gerukt als ik me zo mag uitdrukken.

    Twee jaar later zien we dat de verengelsing overal om zich heen grijpt. Op tv waar op de commerciele zenders alleen maar Amerikaanse programma’s vertonen en reclames met engelse slogans en teksten. Waar steden engelse slogans krijgen en waar de winkels aan sale en sales doen en waar de mensen hun eigen taal verlaten om populairder over te komen zonder inhoudelijk werkelijk diep te gaan.

    Beatrijs, wat u in die tekst schreef, grenst aan volk en cultuurverlakkerij. Het engels is niet zomaar iets wat het volk wil maar wordt voor een deel opgedrongen door een elite die zich niet om cultuur bekommert maar om geld en hoe je dingen aan de man kan brengen. Het volk went daar aan en voor je het weet gaat bijna iedereen mee. Maar lang niet iedereen. De kritiek komt van mensen met een gezond vaderlandslievend gevoel en als u die mensen gaat vertellen dat ze verkeerd bezig zijn vraag ik me af wat u nog in Nederland doet. Vertrekt u alstublieft snel naar de Vs of engeland want dit wekt mijn grote grote woede!

    wat een disrecpect naar uw eigen cultuur en volk. walgelijk. Oftewel je mag niet eens meer trots zijn en dingen waar je voor staat beschermen. Dit heeft weinig met taalpurisme ta maken maar met de wetenschap dat taal onlosmakelijk is verbonden met het land en dat taalveranderingen het volk kan verdelen in nog meer standen en ,schad ekan brengen. En dat is juist iets wat tegen de Nederlandse normen en waarden in gaat.

    denk daar nog maar eens over na.

    ajuus!

  2. Freek schrijft

    Janneman,

    Waarom wordt de verengelsing ons opgedrongen? De meerderheid neetm het over. Niks terreur van de meerderheid, maar gewoon een keuze. U kunt het al dan niet ook gebruiken.

    Voor de rest slaat u volledig door. Als we ons totaal af zouden sluiten van invloeden van buitenaf, hadden we nu nog in stenen grotten gewoond. Nu is niet allees wat van ver komt lekker, maar bepaalde dingen zijn dat wel en die blijven.

    U gebruikt trouwens (onderbewust?) een groot aantal Engelse woorden die al dan niet vernederlandst zijn in uw betoog. Ik doel op sorry, slogan, tv en commercieel. En dan heb ik de tekst niet eens doorgespit. U doet er zelf dus net zo hard aan mee.

  3. Janneman schrijft

    Hoo hoo wacht eventjes. De voorbeelden die u noemt zijn idd van oorsprong engelse woorden. Mij gaat het er niet om dat we geen engelse leenwoorden mogen gebruiken want alle talen nemen woorden van elkaar over. Waar het mij om gaat, is dat Nederlanders doorslaan in het gerbruiken van engelse woorden die vaak zeer onnodig zijn en niet alleen leenwoorden gebruiken, maar al te vaak Nederlandse woorden vervangen. En dat laatste is mij een doorn in het oog. Je kan in mijn ogen niet goedpraten dat men straatnamen, gebouwen, reclames, en normale mooie Nederlandse woorden verengelst. Dat is geen deugd maar lompheid. Het is niet zozeer dat het engels een ”moeten” is, maar eerder een gevolg is van gebrek aan identiteitsgevoel en kapotrelativeren. Ik ga niet zeuren over wat leenwoordjes. Echt niet, maar als je je ogen open doet zie je dat met name in de hogere kringen des lands, het engels als stoerder, interessanter en hipper wordt gezien dan het Nederlands en dat is als je goed nagaat, onterecht. We leven in een wereld waar hoger opgeleiden veelal bepalen hoe het in hun bedrijft vergaat en zo ook in de media en de politiek. U wilt niet weten wat het met een volk kan doen als je meertaligheid via politieke wegen gaat opringen. Ja opdringen want het is en blijft een keuze van de politiek om het toe te staan en de media en bedrijven hun gang te laten gaan met de wetenschap dat een volk dat niet meer beter weet dan…. overstag gaat. Overal in Europa worden talen wettelijk beschermd, gewoon omdat taal ook cultuur is. Een land is onlosmakelijk verbonden met zijn taal want daar zitten normen, waarden en nuances in die kenmerkend zijn voor dat gebied. Je kan best leenwoorden gebruiken maar ben je bewust van je identiteit en koester dat. De taal houdt ons bijeen en zorgt voor gemeenschappelijkheid. Het gaat veel verder dan enkel alleen maar praten. Kijk eens naar onze zuiderburen. Die moeten vechten voor hun Nederlands en wij gooien op vele vlakken de Nederlandse taal aan de kant. Als je het zo bekijkt vind ik het zeer onrespectvol dat politici de verengelsing stimuleren ipv te reguleren met besef dat het Nederlands nog altijd DE taal is die ons volk bij elkaar houdt. daar moet je niet lichtzinnig mee omgaan maar zeer voorzichtig mee zijn. Dat wil ik ermee zeggen.

    Daarom vind ik de reactie van mevrouw Beatrijs heeeeeel erg kortzichtig. Ik ben niet bepaald rechts, niet echt links maar me bewust van mn plek in de wereld en heb bewondering voor elke cultuur zo ook de onze. Die cultuur moeten we onze kinderen meegeven want ja, onze cultuur en taal is tevens ook ons visitekaartje. Vergeet dat niet.

    Met vriendelijke groet, Jan.

    Mevrouw Beatrijs is misschien een hele lieve vrouw, en dat wil ik best geloven. Maar begaat een enorme fout die steeds vaker gemaakt wordt in dit land door steeds meer mensen. Maar pas op, als mensen zich vervreemd gaan voelen in eigen land, wordt dat land zwakker en zullen we uiteindelijk helemaal de weg kwijtraken. dat is niet overdreven want het gebeurd maar al te vaak in de wereld en het is een vergissing om te denken dat dat ons niet kan gebeuren.

  4. Bart schrijft

    Ben het helemaal eens met Jan.
    Het verengelsen van de Nederlandse taal is een hele slechte ontwikkeling. Als ik over het centrum loop schaam ik me voor alle engelse teksten in de winkels.
    Het maakt ons land ook een beetje belachelijk vind ik eerlijk gezegd.
    Ik maak me er echt zorgen om en het wordt met de dag erger.
    Het word door niets en niemand tegengegaan en dat is misschien nog wel erger…

  5. Daan schrijft

    Tegen mode is niks te doen.
    Verengelsing? Who cares?

  6. ana schrijft

    Gaat wel weer over. Of niet. Voorlopig niet. Maar als het slogans zijn, leuzen dus, die mij via radio of tv bereiken, dan moeten de gisse reclamejochies niet alleen A maar ook B doen: ze moeten me niet afschepen met een ingehuurde Nederlandse stem die Engels probeert te doen. Lets meek zings betturr!

  7. Leon schrijft

    Op http://www.petities.nl kunt u stemmen voor herinvoering van onze taal naast het engels op Schiphol

  8. JM schrijft

    Nee dit gaat absoluut niet over zolang er te veel mensen zijn die het almaar goedpraten terwijl het absoluut niet goed te praten is. Ook niet met het oog op de globalisering. Een mens kan mij niet wijsmaken dat globale bedrijvigheid ten koste moet gaan van zowat alles. Het is erg wrang als je bedenkt de mens op deze manier in staat is om zowat alles kapot te maken. Eerst komt de natuur cq ecologie. zodra we de gehele ecologie in een bepaald gebied ons toegeeigend hebben (want dat hebben we in Nederland gedaan) gaan we over op de vernietiging van cultuur. Sloopdriften, normen, waarden en zelfs diepgang en taal zullen het ontgelden. we gaan zelfs nog verder met het oog op het rechtse zogenaamd liberale kapitaal maken en maken we ook elkaar kapot. We gebruiken materialen die niet veilig zijn in voedsel en de verdeling tussen arm en rijk zal er niet minder op worden. Ook geven we geen bal om het buitenland die de zware klappen moeten opvangen van onze zware consumptie gedragingen. Als men dit land niet kan respecteren en het kan beschermen op wettelijke basis, is in de toekomst alles mogelijk en aangezien het uiteindelijk pure geldkwesties zijn zullen bedrijven nooit wijken om te dimmen. Zelfs niet als dit een toekomst onzeker kan maken. een bijproduct van het platter worden van onze maatschappij is kritiekloosheid van de bevolking omdat men steeds onwetender wordt en men aan de wereld om je heen went. Hoe dan ook de verengelsing zorgt voor een wanverhouding tussen elitaire groepen en mensen lager op de ladder. Ook rijst mij de vraag hoe het zo kan zijn dat men zelfs fantsoensnormen erbij haalt om te bestrijden dat je geen commentaar mag hebben. Commentaar op een veramerikanisering is zelfs taboe ben ik achter gekomen. Ons land wordt al achterlijk genoeg met deze twijfelachtige ontwikkelingen. De hoogmoed, onwetendheid en het gemak om nu in de winkels zelfs de kortingen en andere teksten in het engels te veranderen (niet allene in winkels) vind ik vele stappen te ver gaan en maken mij bedroefd. Moet je nagaan en ik ben nog maar 28 jaar jong haha. Ik merk trouwens ook dat er steeds meer mensen zich gaan irriteren aan deze vorm van zelfverloochening maar buiten dat vooral overdreven populistisch gedrag. En een etiquette zou dergelijke mijn inziens behoorlijk terechte kritiek juist moeten accepteren en de diepgang moeten stimuleren.

  9. G. Matthijssen schrijft

    Ik deel de bezorgdheid over de toenemende en onnodige verengelsing in Nederland, die zelfs doordringt in het vervolgonderwijs. Een goede beheersing van de moedertaal is een voorwaarde voor het leren van vreemde talen, en hoort altijd voorop te staan. Het Nederlands moet door de overheid wettelijk worden beschermd. Verankering van het Nederlands, en van het Fries, in de grondwet is een goede zaak.

  10. M. Janssen schrijft

    Als ik deze reaguursels lees dan denk ik als arts: mens, erger je niet zo, dan leef je een stuk langer! Klinkt een beetje als een linkse dictator. Qua samenbindend karakter van de nationale taal zou ik me meer zorgen maken over het potentieel splijtend vermogen van het Fries dan het Engels.
    In dit artikel (pdf file)

    http://www.onzetaal.nl/dossier/verengelsing/Tienredenen.pdf

    worden 10 redenen genoemd waarom überhaupt leenwoorden gebruikt worden in het Nederlands. Aanbevelenswaardig! Want feiten zijn altijd goed voor discussies.

  11. A. Chilles schrijft

    In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, is het geen schande om woorden te lenen. Het is ook geen teken dat de taal verloedert, achteruit gaat of verdwijnt. Het is juist een teken dat de taal actief is en zich ontwikkelt. Talen verdwijnen omdat ze in onbruik raken, bijvoorbeeld doordat een andere taal overneemt. Maar een dergelijke overname gebeurt niet op het niveau van woorden lenen, het gebeurt op het niveau van kinderopvoeding. Als er geen kinderen meer worden opgevoed in een bepaalde taal, dan zal deze uitsterven.

    Als het zo slecht is om woorden over te nemen uit andere talen, waarom reageren mensen veel minder sterk op leenwoorden uit Frans, Grieks of Latijn? Dit heeft alles te maken met de status van de taal. Frans, Grieks en Latijn hebben een hoge status voor Nederlanders. Grieks en Latijn zijn de klassieken en Frans vinden we bijna unaniem mooier dan het Nederlands. Andere talen zoals het Spaans of Portugees zien we niet als een bedreiging voor het Nederlands. Het Engels is op dit moment  in de ogen van sommigen  een taal die het Nederlands bedreigt en elke vreemde invloed moet bevochten worden alsof het een oorlog betreft.

  12. A. Jouwsma schrijft

    Uiteindelijk doet het Nederlands hetzelfde in Friesland, waar de Friese taal overspoeld raakt door Nederlandse leenwoorden. Ligt u daar wakker van? Tegenwoordig wordt het Fries aangemerkt als een bedreigde taal.

  13. Juffrouw Jo schrijft

    In Nederland hebben we al een voorliefde voor de Engelsche cultuur en taal sinds de jaren 20-30 van de vorige eeuw.
    Het zal U verbazen in hoeveel liedjes, brieven en radioprogramma’s er toen Engelsche woorden voortkwamen.
    Daar moeten we ook eigenlijk geen problemen mee hebben.

    Maar waar we ons wel degelijk zorgen over moeten maken is dat dit vroeger populistische gedrag van het volk is overgenomen door de media en zelfs de overheid.
    Dat men elkaar op straat in het Engelsch groet moet men zelf weten maar dat we op de televisie te pas en te onpas alles in half Nederlandsch half slecht Engelsch horen en dat we foldertjes en posters van de overheid onder ogen krijgen met dit zelfde gedrag moeten we ten strengste afkeuren.
    Zij dienen tenslotte het goede voorbeeld te geven en als dit niet gebeurt dan krijgen we dus een generatie die denkt dat bepaalde Engelsche woorden en uitdrukkingen heel acceptabel zijn en onderdeel uitmaken van den Nederlandschen taal, of eigenlijk is dit al het geval.

  14. Janneman schrijft

    M. Janssen.

    Het blijft me verbazen dat hoogopgeleide mensen als u zo vaak de verengelsing baggetaliseren. Waarom doet men dat zo vaak? Ik vindt het huichelachtig. Aan wie bent u loyaal? Aan Nederlanders inclusief alle nationaliteiten die geacht worden onze taal te spreken of aan de Angelsaksische cultuur en de globalisatie die overigens meer kapot maakt wereldwijd dan goed doet? Ik zie geen reden om die laatste te verdedigen want dit is namelijk geen Angelsaktisch land. Als Nederlanders geemotioneerd raken omdat ze het gevoel krijgen als het ware gediscrimineerd te worden omdat hun eigen taal niet goed genoeg meer is, is dat een logisch gevolg en niet goed voor een samenleving. Mensen gaan de overheid of het bedrijfsleven achterlijk vinden en dat is nooit goed. Dat heeft pas een ”splijtende” werking. Als je je hier niet aan mag ergeren waaraan dan in vredesnaam wel? Moet ik dan zoals iedereen lekker populistsich moord en brand gaan schreeuwen over de bezuinigingen? Over dierenseks en pedofielen terwijl deze dingen ondanks hun zware beladenheid en gevolgen zeer waarschijnlijk minder impact hebben op onze samenleving dan een verheerlijking van de Angelsaksische cultuur op de lange termijn. Omdat we daarmee een geheel andere en op een aantal vlakken een bedenkelijke cultuur importeren. Dan zegt u dat ik me niet zo druk moet maken. Ik lig er overigens niet wakker van. Maar ik vind het achterlijk.

    A. Chilles,

    Als u goed had gelezen dan had u kunnen weten dat een aantal mensen en of ik meestal geen problemen hebben met wat leenwoorden. Wel met vervangwoorden en dat gaat ver de laatste tijd. Als ik op de snelweg rij langs Amstelveen en we langs een nieuwbouwproject razen, uit nieuwsgierigheid de bijpassende huizenhoge borden willen lezen, mijn collega noch ik dat bord kan lezen omdat het Engelstalig is dan vind ik dat absurd. Ik kan redelijk Engels spreken maar dit ging te ver. Ik vind dat schandelijk en dan zie je gewoon dat vaak beleid niets op heeft met onze taal. Als je als bouwfirma zoiets doet, doe het dan eerst in het Nederlands en daarna in het Engels. Al is het uit principe. En dan te zeggen dat men het Engels bevecht alsof we in een oorlog zijn. Dat is ronduit kletskoek. Er is ook geen ander land waar het Nederlands beleidsmatig zo doordenkt wordt door het Engels als in Nederland. Dat is de stroming zoals het gaat. Niet de afkeer daartegen. Of de afkeer daartegen ontstaat zodra het over een bepaalde grens hen gaat. Logisch.

    A. Jouwsma.

    Ik vind de Nederlandse houding tegenover het Fries vaak ronduit belachelijk. Fries moet gewoon gekoesterd worden zoals ook allerlij dialecten. Moeten we omdat het Fries een bedreigde taal is, het Nederlands daarom ook verloochenen? Lijkt mij van niet. Het FRies is daarbij behoorlijk klein en ligt in Nederland dus daarbij zie ik nog ergens de noodzaak van op zn minst tweetaligheid. Maar Engels heeft weinig met het Nederlands te maken. Geografisch niet en technisch ook niet. Het zijn twee totaal verschillende talen.

    Juffrouw Jo.

    Ik ben het met u eens. Laatst las ik een tekst waarin iemand zei: ‘Ik voel excitement’, en iedereen deed alsof dat normaal was. Moet je mensen eens horen als je een normale spelfout maakt. Dat zegt wel genoeg. Nog een voorbeeld. De nieuwe luchthaven van rotterdam en den Haag. Rotterdam The Hague Airport. Is er dan ook wat mis met de naam van Schiphol omdat deze niet Engels klinkt? Ik wist trouwens ook niet dat The Heague in Nederland lag maargoed..



Sommige HTML is toegestaan