Het percentage vrouwen in de top is om te huilen volgens minister Ingrid van Engelshoven. Al in 2016 had een streefcijfer van dertig procent bereikt moeten worden, maar in 2017 was nog geen 12 % van de topbestuurders vrouw. Als bedrijven hier niet serieus werk van maken, komt er zwaarder geschut dan een dringende aansporing, mogelijk quota.
Quota oftewel dwang, sancties, pistool op de borst, boetes, schande, zwaaien met hel en verdoemenis alleen om meer mantelpakken om de tafel te krijgen. Terwijl die vrouwen helemaal niet staan te trappelen. Anders zou de groei van het aantal topvrouwen heus wel sneller gaan. Er bestaat allang geen samenzwering meer van mannen die elkaar de baantjes toeschuiven en vrouwen die zich aandienen op slinkse wijze uitsluiten en op een zijspoor rangeren. Integendeel, elke vrouw die een gooi doet naar de macht mag rekenen op applaus. Voor ambitieuze vrouwen wordt juichend de rode loper uitgerold.
Ex-minister Edith Schippers is een goed voorbeeld. Mark Rutte had haar op het oog om Halbe Zijlstra op te volgen als Minister van Buitenlandse Zaken, maar Schippers weigerde, omdat ze haar tienerdochter had beloofd meer thuis te zijn. Een uiterst capabele en ervaren vrouw die de vacature vast uitstekend had vervuld kiest toch voor haar privéleven. Dat komt natuurlijk wel vaker voor – ziehier de achtergrond van het gebrek aan topvrouwen niet alleen in het bedrijfsleven maar ook bij de overheid – en ik kan maar niet doorgronden wat hier het probleem van is. Geen enkele vrouw is aan haar stand verplicht om het gezinsleven op te offeren aan het maatschappelijk belang en als een vrouw geen zin heeft om een emancipatoire voorbeeldfunctie in te nemen, hoeft dat ook niet.
Als er dwang aan te pas moet komen om deze weigerneigingen van vrouwen in te tomen, kan dat uiteindelijk ertoe leiden dat niet alleen bedrijven boetes krijgen als ze geen vrouwen in topfuncties aanstellen, maar dat ook individuele vrouwen bestraft worden, als ze nee zeggen tegen een topfunctie. Noblesse oblige. Het gebrek aan topvrouwen is overigens een betrekkelijk futiel probleem – het gaat over minder dan een procent van de functies in de maatschappij. Het zijn niet alleen vrouwen die er niet aan te pas komen, 99 % van de werkende mannen zit ook niet in een topfunctie en zal het ook nooit zo ver schoppen.
Vrouwen kunnen het best, maar ze willen het niet.
Interessanter is het man-vrouwverschil in beroepsbeoefening binnen de zogeheten STEM-vakken (science, technology, engineering, math), oftewel het exacte-wetenschappen-en-techniek domein. Van oudsher is dit het terrein van mannen, maar ook hier geldt dat vrouwen al bijna een halve eeuw van harte worden aangemoedigd (Kies exact) om zich in deze richting te begeven en carrière te maken. Er is werkelijk niemand die meisjes een strobreed in de weg legt, als ze belangstelling voor techniek of wiskunde aan de dag leggen. Integendeel, ook voor deze meisjes en vrouwen wordt de rode loper uitgerold. Niet dat het veel oplevert. De helft van de vrouwen die in een of ander technisch beroep of op de programmeer-afdeling van een bedrijf terecht is gekomen na het volgen van een daarop gerichte opleiding houdt daar na een tijdje mee op, omdat ze toch liever ‘iets met mensen’ willen doen. Ze kunnen het best, maar ze willen het niet.
Valt hier iets aan te verhelpen? Jazeker! Kijken we naar de resultaten van het World Economic Forum’s Global Gender Gap Report (Wall Street Journal, 1-3-2018): de landen met relatief weinig wettelijke bescherming voor vrouwen zoals Algerije, Tunesië, Albanië en Verenigde Arabische Emeritaten hebben het hoogste percentage (41%) vrouwen in de exacte wetenschappen. Landen met veel bescherming van vrouwenrechten en veel vrijheid voor vrouwen, zoals Zweden, Noorwegen, Finland (Nederland zal hier ook wel bij horen) hebben het laagste percentage (20 %) exacte vrouwen.
Hoe meer man-vrouwgelijkheid in een maatschappij, hoe harder de vrouwen weglopen naar zogenaamd vrouwelijke studies en loopbanen. Hoe meer vrouwen worden achtergesteld en in vrijheid beperkt, met des te meer enthousiasme zij zich werpen op weg- en waterbouwkunde en de ict-sector. Onder de boerka met die vrouwen!
Betekent dit dat vrouwen met weinig wettelijke bescherming veel meer ambitie hebben en vrouwen met veel vrijheid denken dat dat betekent dat je mag doen waar je zin in hebt , ook al levert het in de echte wereld niet genoeg op om van te leven .
De vertegenwoordiging van vrouwen in de maatschappij juich ik toe en ook op leidinggevende posities. Maar ik ben tegen quota, want die maken het onnodig gecompliceerd: de bewuste vrouwen en iedereen daarbuiten zullen nooit weten of die vrouwen er zitten vanwege eigen verdiensten óf vanuit dwang/sanctie. Dat ondermijnt nu juist de doelstelling. En laat meisjes vooral zélf hun eigen opleiding kiezen!
Als Scandinavië-liefhebber en kenner lees ik vaak met kromme tenen het z.g. goede nieuws uit het Noorden: inderdaad werken er meer vrouwen buitenshuis, maar binnenshuis gaat het er nog vaak traditioneel aan toe en klagen vrouwen over overbelasting: werk, kinderen, huishouden komt vaak op hun schouders neer. Werk a.d. winkel voor mannen!
In de jaren tachtig waren er veel meer vrouwelijke programmeurs dan nu. Het is dus niet zo dat ze er nooit geweest zijn en dat dit van oudsher het terrein van mannen was; kennelijk is er iets veranderd.
Relevante link:
http://www.nytimes.com/2008/11/16/business/16digi.html
“Het gebrek aan topvrouwen is overigens een betrekkelijk futiel probleem – het gaat over minder dan een procent van de functies in de maatschappij”
Eh, maar dit zijn wel degenen die de belangrijke beslissingen maken. Een meer divers perspectief is hierbij wel degelijk gewenst.
In Noorwegen waar ik graag en zo vaak mogelijk kom, bestaan al jaren quota voor vrouwen in leidinggevende functies en altijd dreigende sancties bij het niet nakomen van de afspraken. Daarom is het vaak appels met peren vergelijken als diverse landen met elkaar op dit aspect vergeleken worden. De ongelijke betaling van mannen en vrouwen in veel landen is nog wel een grote onrechtvaardigheid. Gisteren las ik in de krant dat zelfs meisjes hier minder zakgeld krijgen dan jongens in dezelfde leeftijdsgroep. Pff! Daar begint het dus al!
Slechts een zijdelings verband omdat het in mijn reactie niet specifiek om topvrouwen in politiek of bedrijfsleven gaat, maar sinds ik enige tijd het Amerikaanse nieuws via CNN via youtube volg, valt mij op hoe goed vrouwen daar vertegenwoordigd zijn: als (co-)presentator, als commentator, als journalist. Ook diverse ‘minderheden’ zijn ruimschoots voorhanden in die functies. Ik beschouw de USA op tal van gebieden beslist niet als nastrevenswaardig, maar dit lijkt mij een voorbeeld dat navolging verdient.
Vrouwen zijn heer en meester om gedaan te krijgen wat ze willen. Ze zijn slim. Deel van dit masterplan is de buitenwereld te doen geloven dat ze sneu en onderdrukt zijn. Maar ondertussen!
Hoeveel vrouwen begraven de doden, staan op de stijgers, op de vuilniswagen, in het abattoir? Die zijn er vrijwel niet omdat ze er geen zin in hebben. En omdat ze ermee weg komen. Deeltijdwerk is een eis van vrouwen. En een vrouw die alles verprutst kan a €2400 schoon bijstandsmoeder worden. Ik ga de stelling aan dat vrouwen door gepamper van de overheid niet doorstromen naar de top. En deels omdat vrouwen zichzelf sneu vinden en kerels daar in mee gaan.