Spring naar inhoud


Lanterfantende zoon

Beste Beatrijs,

Als vader worstel ik met een dilemma. Mijn zoon van negentien woont weer thuis, nadat hij anderhalf jaar op kamers heeft gewoond om een HBO-studie te doen. Maar de studie viel tegen en op kamers wonen hield hij niet vol, hij kreeg erg heimwee. Nu oriënteert hij zich op een vervolgstudie, werkt wat maar heeft ook veel vrije tijd. Vrouw en andere kinderen vinden dit wel gezellig. Ik vind dit moeilijk. Ik was blij dat hij op kamers ging en studeren, omdat ik dacht dat hij eindelijk een doel had om zich voor in te spannen. Eerder zwalkte hij langs opleidingen, was niet gemotiveerd en ging liever chillen met vrienden. Nu hij weer thuis is, begint het gelanterfant weer. Ik erger me hier wild aan en denk: ga toch eens wat nuttigs doen. Als hij zijn levensstijl wil blijven voortzetten, prima. Maar niet in mijn huis onder mijn ogen. Moet ik hem verder begeleiden in zijn zoektocht of werk ik hem langzaam het huis uit?

Mijn zoon, de nietsnut

Beste Mijn zoon, de nietsnut,

Negentien jaar is helemaal niet oud! Kinderen blijven tegenwoordig veel langer thuis wonen dan vroeger. Meisjes zetten er wat meer vaart achter, maar meer dan de helft van de jongens heeft op hun 23ste het ouderlijk huis nog niet verlaten. Dat u zich ergert aan het gelanterfant van uw zoon is een klacht van vele ouders sinds kinderen niet meer op hun twaalfde uit werken worden gestuurd. Doelloos rondhangen hoort een beetje bij de tienerleeftijd. Uw zoon is na anderhalf jaar op zijn negentiende mislukt in zijn HBO-studie. Hij was dus 17 toen hij daaraan begon. Hij kan eerder toch niet verschrikkelijk veel hebben gezwalkt. Zeventien is voor de meeste tieners te jong om zelfstandig te gaan wonen. Veertig jaar geleden terug lag dat anders. Jongeren in de jaren zestig en zeventig wilden niets liever dan onder het ouderlijk toezicht vandaan en op kamers vanwege de vrijheid (vooral seks), maar tegenwoordig hebben ze die vrijheidsbehoefte niet meer zo sterk. Jongeren mogen thuis alles doen wat ze willen en tegelijk blijven ze langer kind.

Uw zoon is aan het nadenken wat hij na de zomer wil gaan doen. Steun hem daarbij, zou ik zeggen. Ga hem in ieder geval niet het huis uit werken. Dat zou alleen maar zijn, omdat u zich aan hem ergert, niet omdat dat goed zou zijn voor zijn ontwikkeling. Gun uw zoon de tijd. Stimuleer zijn tijdelijke baantjes. Laat hem meehelpen met huishoudelijke taken, geef hem een dag per week om te koken voor het hele gezin. Help hem bij het vinden van een passende opleiding en erger u niet aan zijn aanwezigheid. Het komt heus wel goed met hem.

Artikelen in Tieners.

Gelabeld met , .


Fluisteren in gezelschap

Beste Beatrijs,

Soms fluisteren mensen in gezelschap: een moeder met haar kinderen in de trein of medegebruikers van de sauna die hun gesprek op fluistertoon voeren. Er zit een regeltje uit mijn kindertijd (ik ben nu 42) in mijn hoofd: je mag niet fluisteren in gezelschap. Ik weet niet of het door mijn opvoeding komt, maar feit is dat fluisteren van anderen mij zo stoort dat ik een keer aan mensen heb gevraagd om op normale toon hun gesprek voort te zetten. Ze keken mij met grote ogen aan. Bestaat de door mij herinnerde etiquetteregel eigenlijk wel? Is het beleefder om in gezelschap zachtjes te praten dan om te fluisteren? En zo ja, mag ik mensen daarop aanspreken?

Sotto voce

Beste Sotto voce,

De regel ‘niet fluisteren in gezelschap’ bestaat zeker, maar slaat op een gezelschap van bekenden. Als je met de hele familie of met een groep vrienden of met het bestuur van de hockeyclub aan tafel zit, is het onbeleefd als twee mensen zich van de rest afzonderen door met elkaar te fluisteren (of door een vreemde taal te spreken). Maar mensen die in het openbaar vervoer zitten of in de rij voor een kassa staan of in een museum de kunst bewonderen mogen zeker wel fluisteren (dan wel hun eigen taal spreken). De bedoeling van dat gefluister is niet om bekenden uit te sluiten, maar om niet te veel auditieve ruimte in beslag te nemen en onbekenden niet te storen.

Artikelen in Het publieke domein, Taalgebruik, Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Een exclusief feestje

Beste Beatrijs,

Mijn man en ik (70-plus) wonen tien jaar samen. Onze eerste partners waren eerder overleden. Mijn man heeft twee kinderen van middelbare leeftijd. We gaan goed met elkaar om. Zelf heb ik geen kinderen. De zoon van mijn man is binnenkort 25 jaar getrouwd. Het stel wil dat in hun huis vieren met een etentje. Ik ben hiervoor niet uitgenodigd, omdat ze het klein willen houden met alleen echte familie. De ouders van de schoondochter zijn gescheiden en hebben nieuwe relaties met wie ze overigens niet samenwonen. Die nieuwe partners zijn ook niet uitgenodigd. Dit uitnodigingsbeleid stoort mij buitengewoon. Mijn man vindt het ook raar, maar heeft niet het lef er iets van te zeggen. Getuigt het van moderne manieren om de vaste partner van je (schoon)vader niet uit te nodigen bij zo’n jubileum?

Gepasseerd

Beste Gepasseerd,

De uitsluitingsplannen die u schetst zijn ongepast. Het is tegen alle regels om voor een feestelijke gelegenheid (al was het maar een dertien-uit-een-dozijn verjaardagsfeestje) één ouder uit te nodigen en zijn of haar levensgezel, met wie al tien jaar tafel en bed gedeeld wordt, uit te sluiten. Terecht bent u daar gepikeerd over en het is heel vreemd dat uw man zich hier gelaten bij neerlegt. Spoor uw man aan om de vergissing van zijn zoon terloops telefonisch te corrigeren: ‘Nog even over jullie dinertje: Wilma en ik komen gewoon samen, hoor! Dat jullie het weten.’ Verdere discussie is overbodig. Ook de later ingestroomde partners van de andere ouders vallen in de categorie verplichte gasten die je niet met goed fatsoen kunt weigeren en die welkom horen te zijn. Als het feestje daardoor te groot dreigt te worden, kan het jubilerende stel beter afzien van een gezeten diner, een lopend buffet organiseren en wat klapstoeltjes huren.

Artikelen in Huwelijksjubileum, Stieffamilie, Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Een maand logeren

Beste Beatrijs,

Mijn schoonmoeder heeft nooit bij ons in de buurt gewoond en sinds een jaar is zij terug naar haar geboorteland. Wanneer zij op bezoek komt, blijft ze dus logeren. Helaas heeft mijn schoonmoeder geen prettig karakter: zij is niet geïnteresseerd in anderen, geeft ongevraagd haar ongezouten mening en heeft voortdurend kritiek. Op onze gezinsleden, op haar eigen kennissen, op onze vrienden. Daarnaast vraagt ze veel aandacht.

Toen zij nog in Nederland woonde, konden logeerpartijen beperkt blijven tot een paar dagen. Nu heeft zij aangekondigd drie maanden naar Nederland te komen en bij elk van haar drie kinderen een maand te logeren. Het is in haar cultuur ongebruikelijk om in een hotel te verblijven. Een paar dagen in haar nabijheid is voor mij al een enorme opgave. Mijn man erkent dat zij niet gemakkelijk is in de omgang, maar wil haar niet weigeren. Als ik voet bij stuk houd krijg ik problemen met mijn man. Maar vier weken op mijn tenen lopen en bekritiseerd worden in mijn eigen huis zie ik ook niet zitten. Wat raadt u mij aan?

Logeerellende

Beste Logeerellende,

Slik het. U krijgt zowel ruzie met uw man als met uw schoonmoeder, wanneer u een veto uitspreekt over het logeren. Een maand is inderdaad erg lang, dus bewaak uw grenzen zo goed en zo kwaad als het kan. Misschien moet u werken of hebt u vaste vrijetijdsactiviteiten. Geef daar absolute voorrang aan. Haar aanwezigheid kunt u verder draaglijker maken door de toevoeging van meer mensen. Nodig regelmatig buren, vrienden, familie uit voor het eten of om thee te drinken. Een groter gezelschap kan een irritant persoon beter opvangen dan een klein groepje. Een kwestie van verdunning.

Er zijn twee manieren om met ongevraagde kritiek om te springen. De ene is om dingen van u af te laten glijden dan wel u erboven te plaatsen. U reageert er niet op, u zegt ‘Ja, ja’, u denkt bij uzelf: ‘Laat maar zitten, ze weet niet beter’. De andere manier is om ertegen in te gaan. Niet op inhoudelijk niveau (want dan verzeilt u een discussie en dat wil u niet), maar op emotioneel niveau. U zegt dan rustig tegen haar: ‘Schoonmama, dat vind ik niet leuk om te horen.’ Of: ‘Dat is niet aardig van u.’ Herhaal dit zo nodig zonder in de verdediging of op uw beurt in de aanval te gaan.

Als u geen thuiswonende kinderen (meer) hebt, kunt u ook een ontsnapping plannen door tijdens die logeermaand zelf een week of wat weg te gaan, bijvoorbeeld met een vriendin een weekje vakantie. In uw afwezigheid kan uw schoonmoeder het dan samen uitzoeken met uw man. Dat vindt ze vast fantastisch.

Artikelen in Schoonfamilie.

Gelabeld met .


Verplicht vrijwillig

Beste Beatrijs,

Als ouders van sportende kinderen vervullen we met liefde allerlei taken voor de club: kindertransport van en naar wedstrijden, het veld uitzetten, fruit meebrengen voor het hele team, langs de lijn aanmoedigen, geblesseerde/ boze/ verdrietige kinderen opvangen, bardiensten draaien. Er is echter één activiteit die mijn man en ik domweg niet zien zitten: het fluiten bij wedstrijden. Tot nu toe hebben andere ouders dit gedaan, maar de vraag aan ons blijft terugkomen. Binnenkort kan het fluiten alleen nog maar met een scheidsrechterdiploma, we zouden dus zelfs een cursus moeten volgen. Ik ervaar vanuit verschillende kanten steeds meer druk, ik krijg er buikpijn van. We willen heus ons steentje bijdragen, maar hoe kunnen wij deze ene vraag stellig doch vriendelijk pareren?

Geen fluiters

Beste Geen fluiters,

Als u niet als scheidsrechter wil optreden bij wedstrijden, hoeft dat niet! Kindersport is onmogelijk zonder de vrijwillige inzet van ouders en zo te zien doet u uw best. U hoeft zichzelf ook weer niet te pijnigen. Er zijn vast ouders te vinden met enige animo om voor scheidsrechter te spelen. Dwang is niet de goede manier om mensen ergens enthousiast voor te krijgen en als vrijwilliger moet je toch een beetje aardigheid hebben in wat je doet. Als iemand u onder druk zet, kunt u gewoon vriendelijk nee zeggen: ‘Mijn man en ik kunnen niet fluiten en we willen het ook niet leren. We willen desnoods extra chaufferen of bardiensten overnemen van iemand die in onze plaats als scheidsrechter kan optreden. Maar we gaan niet fluiten, geen denken aan.’

Artikelen in Scholen en verenigingen.

Gelabeld met .


Het belang van hygiëne

Beste Beatrijs,

Ik (man, 45 jaar) krijg van mijn zus kritiek op de staat van mijn huis. Volgens haar is het ongezond om in een ‘niet schone’ woonomgeving te verblijven met stof op de grond, vette deurknoppen, broodkruimels en dergelijke. Ik breng hier tegen in dat ik nooit ziek ben en geen gezondheidsklachten heb. Wel zorg ik voor voldoende ventilatie en heb ik een buitenberoep. Volgens mij wordt het belang van hygiëne nogal overschat. Wat vindt u?

Onhygiënisch wonen

Beste Onhygiënisch wonen,

U hebt gelijk dat een smerige omgeving meestal niet direct de gezondheid schaadt. Al heeft het aanleggen van riolering in de 19de eeuw wel degelijk sterk bijgedragen aan een betere volksgezondheid. Punt is dat een smerige woonomgeving walging oproept bij omstanders. Walging koesteren mensen voor uiteenlopende zaken: bedorven, stinkend voedsel, menselijke afscheidingsproducten, lijkvocht, kots enzovoort. Voedselresten en kleverige oppervlakken roepen bij mensen ook walging op. Om een voorbeeld te geven: vindt u het geen probleem om aan een terrastafeltje te gaan zitten, waarop volop kruimels liggen en kleverige kringen van de glazen van de voorgangers? Ziek wordt u er niet van, maar moet het daarom maar vies blijven? Ander feit: er wordt te veel water verspild aan onnodig wassen. Vindt u het een goed idee als hotels gebruikte lakens laten liggen voor de volgende gast onder het motto ‘ze zijn maar één keer beslapen, ze zijn niet echt vies’? Ook hiervan zult u niet ziek worden, maar het is toch een onprettig idee.

Het verlangen naar een schone (hygiënische) omgeving moet niet ontaarden in smetvrees, maar de walging voor viezigheid is de mens aangeboren en dient een evolutionair doel: het vermijden van ziektekiemen. Houd in gedachten dat mensen meer walging ervaren voor andermans broodkruimels dan voor die van henzelf, dus doe uw zus een plezier en maak de boel even aan kant, voordat uw zuster langs komt.

Artikelen in Visite.

Gelabeld met , .


Hoe benoem ik een irritatie?

Beste Beatrijs,

Al ruim dertig jaar heb ik een goede vriendin. We gaan regelmatig samen naar musea en concerten. Zij is door de jaren heen steeds meer met zichzelf bezig. Zowel haar geestelijk als lichamelijk ongemak wordt breeduit besproken. Hier gaat veel tijd mee heen en pas veel later is er oog voor een ander. Als er eindelijk aandacht is voor mij, hebben we wel echt goede gesprekken. Toen mijn ernstig zieke vader in het ziekenhuis lag en ons geplande dagje uit niet door kon gaan, had ze het uitgebreid over haar teleurstelling, maar nauwelijks over mijn zieke vader. Nu is mijn vader overleden en heeft ze alleen een kort mailtje gestuurd. Eigenlijk ben ik daar heel boos over en ik heb me voorgenomen om dit tegen haar te zeggen. Hoewel mijn ergernis door de jaren heen steeds groter is geworden, heb ik dit nooit laten blijken, maar nu wil ik het wel doen. Hoe leid ik dit in goede banen?

Verzwegen irritatie

Beste Verzwegen irritatie,

Het is zelden een goed idee om geaccumuleerde ergernis in een evaluerend gesprek te ventileren. Gesprekspartner is zich vaak van geen kwaad bewust en wordt boos vanwege het onverwachte verwijt en de beschuldiging van egoïsme. Zeker wanneer u termen gebruikt als: ‘door de jaren heen’, ‘al heel lang’ en ‘steeds meer’ of wanneer u begint over ‘de druppel’ en ‘de emmer’, zal uw vriendin zich aangevallen voelen. Haar reactie wordt dan: ‘Dat wist ik helemaal niet! Waarom heb je daar nooit eerder iets over gezegd?’ waarmee u alsnog in de verdediging terecht komt.

Concrete druk uitoefenen in de gewenste richting werkt subtieler dan het ongewenste gedrag benoemen. Wanneer u het gevoel hebt dat u te weinig aandacht krijgt, kunt u het gesprek een andere wending geven en die aandacht ter plekke opeisen. U gaat op dat moment niet in op wat uw vriendin aan het vertellen is, maar u brengt iets anders ter sprake, namelijk uw eigen bekommernis. Ongeveer als volgt: ‘Ja, ja, heel vervelend voor je, maar waar ik zelf mee zit…’ of ‘Wat ik nog over mijn vader wou vertellen…’, ‘Wat mij op het ogenblik dwars zit…’, ‘Wat ik graag aan je kwijt wil…’ Als u op een directe manier haar aandacht opeist, zal ze daar ongetwijfeld in meegaan. Ze is toch een goede vriendin van u? U moet haar alleen wat minder gelegenheid geven om eindeloos over zichzelf uit te weiden.

Artikelen in Vrienden en kennissen.

Gelabeld met , .


Uitnodiging beleefd afslaan

Beste Beatrijs,

Een paar maanden geleden zijn wij uitgenodigd voor een weekend weg met een aantal verre familieleden. Met de familie hebben wij eigenlijk alleen contact bij huwelijken en begrafenissen. Een weekend zoals dit is niets voor ons, omdat wij erg weinig vrije tijd hebben en geen behoefte aan meer contact. Wij hadden voor dat weekend andere verplichtingen en hebben daarom af kunnen zeggen. Ik vraag me af wat ik had kunnen zeggen in het geval van geen andere plannen. Ik vrees dat er vaker van die familiereünies gepland zullen worden en dan lijkt het geen goed idee (en niet netjes) om een smoes te verzinnen.

Hoe komen we eronder uit?

Beste Hoe komen we eronder uit,

De verklaring ‘We hebben geen tijd’ of ‘We hebben andere dingen te doen’ kunt u prima de volgende keer weer gebruiken om af te zeggen. En daarna weer. Zoals iedereen weet: geen tijd is geen prioriteit. Als mensen zeggen dat ze ergens geen tijd voor hebben, bedoelen ze dat ze het niet zo belangrijk vinden. Als ze het wel belangrijk vonden, zouden ze hun agenda leeg maken en door roeien en ruiten gaan om hun opwachting te kunnen maken. ‘Geen tijd’ is codetaal voor ‘Ik heb geen zin’. Het klinkt altijd heel confronterend om op een uitnodiging te reageren met ‘we hebben er geen zin in’. ‘Geen tijd’ klinkt vriendelijker, maar het betekent hetzelfde. Ga dus rustig door met ‘geen tijd’ of ‘andere verplichtingen’ als verklaring te noemen voor uw afzegging. Na een keer of vier, vijf zult u niet meer worden uitgenodigd.

Artikelen in Familie.

Gelabeld met , .


Liever computerseks dan gewone seks

Beste Beatrijs,

Mijn vriend en ik kennen elkaar een jaar en wonen sinds drie maanden samen. Alles ging goed, totdat ik toevallig zag dat hij op verschillende escort- en datingsites zit. Hij bezwoer me dat hij met niemand contact had gelegd en ik geloofde hem en heb hem gevraagd om die accounts af te sluiten. Toen ik van de week op zijn laptop wou surfen, zag ik dat die datingsites er nog waren en ook dat hij porno kijkt, telkens als ik laat werk. Maar als ik seks wil, is hij moe. Ik heb gevraagd waarom hij dat deed en gezegd dat we beter uit elkaar kunnen gaan, als hij geen seks meer met me wil. Hij bezwoer me dat hij van me houdt. Hij wil een nieuwe start en heeft beloofd geen porno meer te kijken. Hij heeft mij al zijn wachtwoorden gegeven en ik mag hem altijd controleren. Toch blijft dit moeilijk voor mij.

Onaangename verrassing

Beste Onaangename verrassing,

Dit ziet er niet goed uit. Misschien dat uw vriend nu dan echt de escort- en datingsites zal verwijderen, omdat hij u toestemming heeft gegeven om zijn surfgedrag te controleren. Maar blijkbaar is hij daar al die tijd stiekem mee bezig geweest sinds u een relatie hebt, wat het recente verleden behoorlijk bezoedelt. Ernstiger nog is zijn pornoconsumptie in combinatie met ‘geen zin in seks met zijn levende vriendin’. Het is heel moeilijk om van een pornogewoonte af te komen, als die eenmaal is opgebouwd. Het is dubieus of hij zich aan zijn woord zal houden. Pornosurfen is te makkelijk en te verleidelijk. Als uw vriend nu al, terwijl de relatie nog maar zo kort duurt, liever soloseks voor de computer heeft dan echte seks met zijn vriendin van vlees en bloed, voorspelt dat weinig goeds voor de toekomst. Hij kan wel van u houden, maar de seks zal voor u neerkomen op sjorren aan een dood paard. Daar moet u maar net zin in hebben.

Artikelen in Liefde en relaties.

Gelabeld met .