Beste Beatrijs,
Ik werk in een team van twaalf mensen. Enkele collega’s, met wie ik op vriendschappelijke voet sta, roddelen graag over andere collega’s – binnen én buiten ons team. Ik doe daar vaak aan mee, we zijn het dan onderling erg eens en het schept een band. Maar ik wil hier eigenlijk mee stoppen, omdat ik het toch een beetje bedenkelijk gedrag vind. Dit blijkt echter heel lastig: het is een patroon. Weglopen is niet altijd een optie, omdat we aan aangrenzende bureaus zitten. Dus is de kwestie: hoe zeg ik dat ik dit niet meer wil, terwijl ik tot nu toe wél altijd meepraatte met de rest? Ik wil eigenlijk minder oordelen over anderen. Of til ik te zwaar aan iets wat alleen maar tijdverdrijf is?
Over de tong
Beste Over de tong,
Roddelen in de zin van ‘praten over niet aanwezige bekenden’ is onlosmakelijk verbonden met de mens. Iedereen doet het voortdurend. Over het weer ben je snel uitgepraat, terwijl andere mensen een onuitputtelijke bron van interessante en frivole informatie vormen. Zelfs een serieus gesprek over een gewichtig onderwerp als het klimaat dreigt al snel af te glijden naar schamper commentaar op zekere collega’s die onbekommerd verre vliegreizen ondernemen of in opzichtige benzineslurpers rijden. Roddelen is een manier van informatie uitwisselen en de norm stellen. Als een collega geneigd is om op te scheppen, praten anderen daarover: men vertelt elkaar dat X zichzelf wel heel geweldig vindt en dat hij zichzelf belangrijker maakt dan hij is. Door ijdelheid te signaleren en negatief te beoordelen wordt nog eens duidelijk gesteld dat mensen zich niet op de borst horen te kloppen. Wanneer iemand zich andermans prestaties toe-eigent, kan het nuttig zijn collega’s hierop te attenderen. Door het erover eens te zijn dat dit gedrag niet deugt of door erom te lachen wordt de onderlinge verbondenheid versterkt. Er zijn tal van gedragingen van collega’s die aanleiding kunnen geven voor roddel. Sommige gevallen zijn relevant (bijvoorbeeld een collega die een verhouding met de chef heeft), andere futiel (bijvoorbeeld de goedkope kleding van iemand).
Het is heel moeilijk om roddelen tegen te gaan of er niet aan mee te doen. De groepsdruk kan dwingend zijn. U kunt zich elke keer dat het gebeurt afvragen of het beroddelde gedrag de moeite waard is om met de collega zelf te bespreken. Stel iemand haalt nooit koffie. In plaats van achter de rug van diegene om tegen elkaar te klagen hoe egoïstisch hij is, kunt u ook hemzelf aanspreken en waarschuwen dat zijn reputatie lijdt onder zijn gebrek aan inzet voor de groep.
Neem uzelf voor om een grens te trekken bij duidelijk irrelevante, onware of al te intieme roddels over anderen. Dan zegt u tegen uw collega’s dat u liever geen onwaarachtigheden, speculaties of intimiteiten bespreekt, omdat u dat niet fair vindt tegenover het mikpunt. Maar op voorhand nee zeggen tegen elk gesprek dat over anderen gaat is onverstandig, ook al omdat u zichzelf dan buiten de groep plaatst.