Spring naar inhoud


De iPad-school

Hoe belangrijk is het om blind te kunnen tikken met tien vingers? Hoewel ik al meer dan dertig jaar mijn geld verdien met tikken, gebruik ik daarbij maar twee vingers, de rechter middelvinger en de linker wijsvinger om precies te zijn. Weliswaar heb ik op de middelbare school een typecursus gevolgd en zelfs een typediploma gehaald, maar de vaardigheid beklijfde niet. Met genoemde voorkeursvingers kon ik meer kracht uitoefenen op de toetsen van de typemachine en het tikken ging sneller op mijn eigen houtje-touwtje-manier dan wanneer ik de regels van de kunst toepaste.

Vanzelfsprekend zit er een grens aan die snelheid. Een volleerd Schoevers-secretaresse zal met gemak vijfhonderd aanslagen per minuut halen, waar ik op honderd blijf steken. Anderzijds heb ik die snelheid helemaal niet nodig, omdat er geen haast achter mijn werk zit. Ik tik eens een zinnetje en denk na. Soms tik ik drie zinnen achter elkaar en denk dan weer een poosje na. Het is in ieder geval nog nooit voorgekomen dat mijn gedachten zo snel gingen, dat mijn twee tikkende vingers het niet konden bijhouden. So much voor het nut van met tien vingers blind.

In de toekomst zal dat allemaal anders gaan. Maurice de Hond is van plan een nieuw soort basisschool op te richten (hij heeft zelfs al een naam: de Steve Jobs school), waarin de iPad het belangrijkste leermiddel zal zijn. Volgens hem is de huidige opzet van de basisschool, waar kinderen leren schrijven met pen op papier en leren lezen uit boekjes, hopeloos ouderwets gezien het feit dat zijn dochtertje van drie al vanaf dat ze twee maanden oud was met een iPad in de weer is. De Hond voorziet dat het arme schaap teruggeworpen zal worden in haar nu reeds tomeloze ontwikkeling, wanneer zij aan het gangbare regime van kleien, knippen en lettertjes schrijven wordt blootgesteld. In plaats daarvan beveelt hij de electronische leeromgeving aan. Waarom zou een kind moeizaam leren schrijven, als het in diezelfde tijd kan leren om blind met tien vingers te typen, gaf hij als voorbeeld. Er schrijft toch nooit iemand meer met een pen.

Het toekomstbeeld deed me denken aan een Youtube-filmpje dat ik eens zag, waarop een kleuter met groeiende ergernis over de omslag van een tijdschrift aan het vegen was, als ware het een scherm van een electronisch gadget. Deksels, waar zit hier de interactiviteit? leek het kind zich af te vragen.

Mogelijk heeft De Hond een punt. Schrijven als fysieke handeling is onmiskenbaar op z’n retour. Jongeren zijn het fenomeen handschrift zo ontwend dat ze de kunstige schoonschriften van 60-plussers vaak niet eens meer kunnen lezen. Een handschrift dat te veel afwijkt van comic sans serif wordt al snel een geheimschrift. Als de electronische drukletter de standaard vormt voor het produceren en lezen van teksten, heeft het nauwelijks nog nut om kinderen te leren schrijven. Sinds er overal industrieel vervaardigd serviesgoed verkrijgbaar is, bestaat er ook geen noodzaak meer om de techniek van het potten bakken te onderwijzen.

Waarom zou je leren hoofdrekenen, wanneer je ook drie maal zeventien kunt intoetsen op je iPhone?

Toch kleven er nadelen aan het steeds verder outsourcen van fysieke vaardigheden. Het leven wordt er bloedeloos en armetierig van. Bij De Wereld Draait Door demonstreerde het dochtertje van De Hond een spelletje met een digitaal poppenhuis op de iPad: weer het bekende geveeg over het scherm, in dit geval met figuren in een entourage. Niet om aan te zien zo armoedig, vergeleken met een kind dat eigenhandig poppetjes manipuleert en daar verhaaltjes omheen spint.

Waarom zou je leren schrijven, als je toch alleen maar tikt? Waarom zou je leren hoofdrekenen, wanneer je ook drie maal zeventien kunt intoetsen op je iPhone? Waarom zou je hoofdsteden leren, als google ze paraat heeft? Waarom zou je in het echt tekenen en verven, als dat zonder geknoei op je iPad kan? Misschien om nog een klein beetje zelfredzaamheid en onafhankelijkheid over te houden? Ach welnee, moderne kinderen hebben dat niet meer nodig.

Artikelen in Column.


6 reacties

Blijf op de hoogte, abonneer je op de RSS feed voor reacties op dit artikel.

  1. Tom Klaver schrijft

    Ik ben groot, groot fan van de iPad en typ dit er nu ook op. Hoewel ik helemaal geloof dat de huidige onderwijsmethode het stimuleert om kinderen af te leveren als perfecte fabriekswerkers, is het tijd voor een revolutie. Op mijn hbo-opleiding hebben we geen verplichte colleges en geen schoolboeken omdat in mijn vakgebied de technologieën zo snel gaan dat een schoolboek al snel gedateerd is. Daarom moeten we zelf onderzoek doen en een zelfstudie volgen. We hebben docenten die veel weten maar zij zeggen zelf dat zij minstens zo veel van ons kunnen leren als wij van hen.

    Wat je stuk insinueert is dat De Hond kinderen afhankelijk wil laten maken van technologie en ze wil opleiden tot perfecte 3-voor-12-kandidaten, waar als zij een antwoord niet weten dit gewoon gaan opzoeken. Als deze afhankelijkheid daadwerkelijk zo extreem gestimuleerd wordt als in je stuk, denk ik dat dit inderdaad de verkeerde kant op gaat. Voorlopig geloof ik nog even in het goede van de mens en hoop ik dat ze niet wordt afgeleerd hoe een boek werkt. Dat je daarbij een pagina moet vastpakken om verder te kunnen lezen.

  2. gerjan schrijft

    mee eens!
    waarom zou je nog typen wanneer je kunt inspreken, waarom zou je nog grammatica leren wanneer grammatica er niet meer toe doet en waarom zou je nog een taal leren wanneer google (straks) real-time jouw gesproken tekst vertaalt. laatst zag ik een jong stelletje in een restaurant tegenover elkaar aan een tafeltje allebei met hun smartphone bezig…

  3. Turin schrijft

    Het leren schrijven, tekenen, muziek maken en lezen, en bijvoorbeeld het ontwikkelen van foto’s.
    Zijn absoluut de toekomst mensen gaan over 10 of 20 jaar weer inzien dat alles wat opgeslagen word als bits en bytes zeer vergankelijk is.
    Voorbeeld probeer je op floppy opgeslagen dagboek van 15 jaar geleden eens te lezen.

    En hoe gaat dit met je huwelijks foto’s die op dvd staan?
    Echte tekst op echt papier kan over 2000 jaar nog gelezen worden foto’s van negatieven worden 100jaar gegarandeerd.

    De bits en bytes blijven leesbaar tot het volgende systeem het opvolgt.
    Dus leer kinderen echte vaardigheden en echte kennis die minder vergankelijk is, want tegen de tijd dat zij aan het arbeidsproces gaan deelnemen bestaat er geen helemaal I pad meer.

  4. Catharina Anna Maria van Vliet schrijft

    Voorlopig staat het record voor langdurig informatie bewaren nog op papier. Tuurlijk is het nuttig als kinderen jong met de moderne middelen leren werken,
    maar om zelf schrijven als achterhaald te betitelen getuigd in mijn ogen van een armoedige manier van denken.

  5. Tom Klaver schrijft

    Ik wil nog even zeggen dat ik al mijn belangrijke informatie en administratie in de ‘cloud’ heb staan en totaal geen waarde meer hecht aan materiële dingen (tenzij ik er iets mee kan). Papieren heb ik ook nergens meer liggen. Boeken koop ik maar lees ik op mijn iPad. De wereld wordt papierloos en schermen gaan steeds meer lijken op papier. Topontwikkelingen naar mijn idee.

  6. Moeder schrijft

    Met alle respect voor De Hond en zijn geestverwanten wil ik als moeder van een tiener toch even benadrukken dat een kind niet veel zinnigs leert van het bijeen googelen van werkstukken. Scholen zijn tegenwoordig verplicht daar tijd aan te laten besteden. En vervolgens klaagt men dat kinderen op school te weinig leren. ‘Een kind hoeft niets meer te leren, alles is op te zoeken’, was het credo van mensen als De Hond.
    En vervolgens komt de klacht dat leraren hun werk niet goed doen. Het ligt niet aan hen. Ze hebben gewoon geen tijd om gewone vakken te doceren.

    Ik doe nu zelf een HBO-opleiding en het ‘competentiegerichte leren’ gaat helemaal nergens over. Het is gebakken lucht. Ik krijg steeds als ik inlog een schreeuwend bericht dat ik aan mijn ‘portfolio’ moet werken, maar ik ga gewoon met de normale vakken verder en zie wel. Ik wacht met de portfolio tot de absolute deadline, want het is niets. Het gaat om vaardigheden die je toch wel hebt, of met de jaren al krijgt door het leven. Ik leer liever iets dat zin heeft.

    Studenten lerarenopleiding leren nu ook voornamelijk informatie bijeen te zoeken en die informatie leuk te presenteren. Straks kan ik op mijn 75-ste nog een geweldig leuke baan vinden, omdat ik de enige ben die nog redelijk foutloos Nederlands schrijft. Ik ben veertiger en ouderwets onderwezen op school.

    Ik ben erg blij dat onze zoon voornamelijk oudere docenten en een relatief ouderwetse school heeft. De jongeren onder hen kunnen er overigens niets aan doen dat ze voornamelijk moderne onderwijsmethoden aan moesten leren.



Sommige HTML is toegestaan