Beste Beatrijs,
Mijn man en ik zitten allebei in de vut. We hebben twee volwassen kinderen die we regelmatig helpen met allerlei klussen, zoals oppassen op de kleinkinderen, tuinonderhoud en kleine reparaties. Nu kregen wij van onze zoon de vraag of wij van de zomer hun huis willen schilderen, terwijl zij met vakantie gaan. Allemaal nog niet zo erg, want de kinderen hebben het druk en wij hebben toch tijd genoeg. Wat ons dwars zit is dat we de laatste tijd niet meer worden uitgenodigd voor verjaardagsfeestjes, en als we er wel bij zijn, dan is dat vaak in combinatie met klusjes die moeten gebeuren. Een prettige bijkomstigheid is dat we dan de kleinkinderen kunnen zien, maar door de opgedragen werkjes komen we er vaak niet aan toe om veel tijd aan hen te besteden. Hoe kunnen wij hier iets van zeggen zonder ruzie te krijgen?
Hardwerkende grootouders
Beste Hardwerkende grootouders,
U laat zich als gratis arbeidskracht uitbuiten door uw eigen kinderen! Het huis schilderen is een enorme klus, die honderden zo niet duizenden euro’s kost als het door professionals wordt gedaan. Hiermee doet uw zoon een veel te zwaar beroep op u beiden. Wijs het schilderverzoek vriendelijk af, omdat u het te veel en te zwaar werk vindt en omdat u wel iets beters te doen hebt.
Zeg ook tegen uw kinderen dat u het niet leuk vindt om de rol van personeel te moeten vervullen op verjaardagsfeestjes en dat u liever als gewone gast aanwezig bent, die zich desgewenst over de kleinkinderen kan ontfermen. Over de hele linie is het belangrijk dat u duidelijk uw grenzen aangeeft tegenover de kinderen en dat u uitlegt wat u wel graag wil doen (oppassen op de kleinkinderen, af en toe een klusje misschien) en wat niet: het huis schilderen, als kok/ ober/ serveerster/ afwasser optreden tijdens feestjes.
Net als voor vrienden kan u zeggen wel te willen schilderen maar dan samen met uw kinderen. Ten eerste is dat normaal omdat u geen betaalde werkkracht bent. U maakt er tegelijk een gezamenlijke activiteit van waarbij u terloops het gesprek kunt sturen richting wat u dwars zit. Ongetwijfeld dat u gevraagd wordt hoe het schilderen gaat tijdens de klus. Zegt u ‘goed maar hier ben ik eigenlijk te oud voor’. Plus u heeft uw kleinkinderen om u heen lopen.
Als u de voorgestelde aanpak toch niet aandurft zou ik proberen de twee zaken – klussen doen en (niet) worden uitgenodigd en tijd voor de kleinkinderen hebben – los te koppelen. U zou de volgende keer dat er een feestje is kunnen zeggen ‘we doen die klussen heel graag, maar laten we daar een losse afspraak voor plannen, want op zo’n feestelijke dag willen we graag meegenieten van de feestelijkheden en tijd hebben voor de kleinkinderen.’ U kunt laten doorschemeren hoe zeer u die feestjes waardeert, en hopelijk gaan uw kinderen u dan vanzelf ook weer structureel uitnodigen. Zonder dat u de wrange twijfel hoeft te koesteren of ze dat alleen doen ter compensatie van verrichte werkzaamheden, want dat risico zit er natuurlijk in als u gaat klagen dat u alleen wordt uitgenodigd om te helpen.
Onze eigen ouders helpen ons ook heel veel met de kinderen en het huis, en daar zijn we ontzettend blij mee, maar soms vragen we ons ook af of ze niet vinden dat we het onszelf wel erg makkelijk maken. Zelf zou ik het waarderen als ze zich daar in zo’n geval ook over zouden uitspreken, liefst natuurlijk wel op een manier die mogelijkheden biedt om daarna op goede voet door te gaan.