Spring naar inhoud


Stiefoma

Beste Beatrijs,

Ik heb een goed contact met mijn vier stiefkleinkinderen die tussen de vijf en negen jaar oud zijn. De echte oma heeft daar moeite mee en vindt het nodig om tegen de kinderen te zeggen dat ik maar een nep-oma ben. Het heeft de kinderen in verwarring gebracht en hoewel de moeders er goed met de kinderen over hebben gesproken, merk ik dat een van de kleinkinderen anders tegen mij aankijkt. Jammer. Welke houding kan ik het beste aannemen?

Nep-oma

Beste Nep-oma,

Gewoon negeren. Trekt u zich er niets van aan. De echte oma heeft de waarheid (dat u geen biologische band met uw kleinkinderen hebt) op een kwaadaardige manier geformuleerd. Ze zal u waarschijnlijk als een indringer beschouwen. Dat is verder haar probleem en dat hoeft geen gevolg te hebben voor uw verhouding met uw stiefkleinkinderen. Als levensgezel van hun opa speelt u hoe dan ook een rol in het leven van de kinderen. Als ze het gezellig vinden met u en als u alle leuke dingen doet die oma’s normaal gesproken met hun kleinkinderen ondernemen, dan maakt het hun echt niet uit dat er geen bloedband is. Dan bent en blijft u een van de oma’s met wie ze regelmatig te maken hebben. Een goed contact is nooit nep.

Artikelen in Grootouders en kleinkinderen, Stieffamilie.

Gelabeld met .


Naamkaartjes op feest

Beste Beatrijs,

Mijn vader geeft een feestje ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag. Hij heeft mij (oudste dochter) gevraagd om als ceremoniemeester op te treden. Dit doe ik met alle liefde. Ik heb alleen een beetje moeite met zijn wens om de gasten (ongeveer 50 personen) van een naamkaartje te voorzien en vooraf een lijst met namen te versturen aan de gasten. Hij wil graag dat mensen die elkaar niet kennen op deze manier weten wie er verder nog komen. Dit maakt op mij een nogal zakelijke indruk. Ik heb voorgesteld om in een korte speech aan het begin even iets te vertellen over de aanwezigen, maar dit is ook lastig, aangezien ik een groot deel van de gasten (familie en vrienden van zijn huidige partner) niet ken. Bovendien vindt mijn vader zo’n praatje niet voldoende. Weet u een betere oplossing? Wellicht belangrijk om te weten: er zal geen diner maar een buffet zijn, dus ik kan geen naamkaartjes op de tafels plaatsen.

Naam op de borst?

Beste Naam op de borst,

Ik vind het idee van uw vader om gasten een naamkaartje op te spelden juist heel goed! Het is waar dat je mensen-met-een-badge vooral tegenkomt in het zakenleven en bij conferenties, maar op zo’n feest als dat van uw vader, waar veel genodigden elkaar niet zullen kennen, kan het een uitkomst zijn. Het is vooral ook fijn voor mensen die andere gasten vaagjes herkennen, maar niet meer weten hoe ze heten en zich schamen om dit rechtstreeks te vragen. Ook zijn idee om van tevoren een gastenlijst rond te sturen vind ik uitstekend. Zo wordt voorkomen dat mensen achteraf zeggen: ‘Hé, was die-en-die er ook? Dat wist ik niet. Jammer, ik had hem graag willen ontmoeten!’ Goede ideeën dus van uw vader. Allebei de moeite van het uitvoeren waard.

Artikelen in Verjaardag, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .


Verdrietige weduwe

© Sjoerd van der Zee

Beste Beatrijs,

Ik (vrouw van 74) ben sinds een jaar weduwe en mis mijn man nog steeds verschrikkelijk. We waren 45 jaar getrouwd. Als ik iemand tegenkom – op straat of bij een samenzijn – wordt mij regelmatig gevraagd: ‘Hoe gaat het nu met je?’ Ik zeg dan af en toe naar waarheid: ‘Ik voel me doodongelukkig’. Waarop ik reacties krijg als: ‘En je kan nog zo goed lopen!’ ‘Ga lekker reizen’, ‘Neem een computer’ of ‘Ga bridgen’. Maar dat wil ik helemaal niet. Het enige wat ik wil is een beetje begrip. Of ben ik te veeleisend?

Verdrietige weduwe

Beste Verdrietige weduwe,

De ‘Hoe gaat het?’ vraag is in de eerste plaats een formaliteit. Mensen willen helemaal niet horen hoe het echt met iemand gaat, ze zeggen het bij wijze van conventionele gespreksopening. Wanneer ze tegenover u het woordje ‘nu’ invoegen, lijkt het erop alsof de vraag meer betekenis heeft. In ‘nu’ zit de dood van uw man immers verdisconteerd, maar in werkelijkheid willen ze alleen horen dat het u beter gaat dan voorheen. Ze willen niet horen dat het nog steeds slecht gaat, want ze weten niet wat ze daar mee aan moeten en ze weten zich geen houding te geven tegenover rouw. Dat valt hun wel een beetje maar niet heel zwaar aan te rekenen, want het ís ook heel moeilijk om je te verstaan met andermans rouw.

Natuurlijk mag u ‘Ik voel me doodongelukkig’ antwoorden, maar kijk uit tegen wie u dit zegt. Mensen die u niet heel na aan het hart liggen zullen schrikken, nadere vragen stellen en u proberen op te monteren met het verschrikkelijke resultaat wat u beschrijft. U wil niet horen dat u moet computeren of bridgen en gelijk hebt u. Maar lok het dan ook niet uit! Ga niet met die mensen in gesprek over uw gemoedstoestand. Waarom zou u hen bij u binnenlaten? U kunt beter op een neutrale manier ‘Goed, hoor, en met jou?’ zeggen. Dan wordt de aandacht naar uw gesprekspartner verschoven, zodat u buiten schot kunt blijven. Of u antwoordt: ‘Alles gaat slecht en voor de rest gaat alles goed.’ De onverschilligen op afstand houden zal beter werken voor uw gemoedsrust.

Spreek alleen serieus over hoe het met u gaat met intimi die werkelijk een luisterend oor kunnen bieden, die zich in u kunnen verplaatsen en die niet klaar zitten met goedbedoelde onzin-adviezen om u op te fleuren. U hoeft niet te worden opgefleurd, want u verkeert in verdrietige omstandigheden: u mist uw man na 45 jaar huwelijk. Woorden van troost klinken al snel vals in dit perspectief. Houd u vast aan de schaarse mensen die dichtbij u staan en zoek niet bij anderen het begrip dat ze niet kunnen opbrengen.

Artikelen in Aanspreken en begroeten, Dood en begrafenis.

Gelabeld met , , .


Gratis diensten

Beste Beatrijs,

Van je hobby je beroep maken, wie droomt daar nou niet van? Ik heb zelf het geluk gehad dat ik tegenwoordig als ICT’er aan het werk ben. Ik heb altijd al affiniteit met computers gehad en ben er (al zeg ik het zelf) ook erg handig mee. Het probleem is echter dat vrienden en familie dit ook weten. Als ik op een feestje ben, komt na een half uurtje het bekende ‘mijn computer doet vreemd, kun je even kijken?’ langs. Ik heb hier geen zin in, ik kom op zo’n feestje voor de gezelligheid. Ook de manier waarop zij ervan uitgaan dat zoiets wel even gratis gebeurt staat mij tegen. Mijn oom is monteur, maar als mijn auto panne heeft, ga ik er toch ook niet vanuit dat hij het wel even gratis oplost? Hoe maak ik op een beleefde manier duidelijk dat ik niet wil helpen?

Voor een karretje gespannen

Beste Voor een karretje,

Heel vervelend inderdaad, familie en vrienden die gratis willen meeliften op uw deskundigheid en verwachten dat u onmiddellijk klaar staat om hun computersores op te helderen. Probeer hen door middel van een kwinkslag af te houden. Zeg bijvoorbeeld luchtig: ‘Ik kan nu even geen computer meer zien, ik heb net een hele ICT-werkweek achter de rug en ik moet nodig bijkomen. Maar ik maak graag een aparte afspraak met je om je computer onder handen te nemen. Mijn tarief is trouwens 40 euro per uur. Weet je wat, ik zal je matsen: voor jou reken ik geen voorrijkosten! Deal?’

Artikelen in Familie, Vrienden en kennissen.

Gelabeld met .


Verkeerde jurken

© Sjoerd van der Zee

Beste Beatrijs,

Deze maand gaan mijn vriend en ik trouwen. Mijn aanstaande heeft een zus met wie ik op slechte voet verkeer. Zij is al zes jaar onaardig tegen mij. We hebben haar uitgenodigd, omdat we haar moeilijk kunnen overslaan. Eerst belde ze netjes op over de dresscode. Wij gaven aan: geen wit of zwart, liever niet te bonte, schreeuwerige kleuren en liever geen roodtinten. Kwam ze op de proppen met een cyclaamjurk, waar we niet blij mee waren. Vervolgens kocht ze een bloedrode galajurk – die hebben we dus wel ‘verboden’. Daarna kocht ze een wit met bruine galajurk – gelukkig heeft mijn schoonmoeder hierbij ingegrepen. En van de week belde ze op dat ze een koraalrood jurkje heeft gekocht. Ik word hier helemaal gek van en op dit moment ben ik in staat om haar uitnodiging in te trekken. Dat kan niet, maar hoe moet ik me te weer stellen tegen iemand die mij zo bewust treitert?

Verkeerde jurken

Beste Verkeerde jurken,

Als uw schoonzuster tot vier keer toe een nieuwe outfit voor uw bruiloft heeft gekocht, die geen genade in uw ogen kon vinden, moet u het maar opgeven verder. Ze is nu wel genoeg op kosten gejaagd. Zet elke gedachte over de jurk van uw schoonzuster uit uw hoofd. Bekommer u niet langer om kleurstellingen en nog veel minder om de intenties van de draagster. Hou op met u erover op te winden. Haar kleding doet er helemaal niet toe. U zult het stralende middelpunt van uw eigen bruiloft zijn, de gasten komen voor u en uw man, iedereen zal u toelachen en geluk wensen, en al komt uw schoonzuster verkleed als harlekijn in een roodgeruit hansopje, ze zal er nog niet in slagen om deze dag voor u te bederven. Daar is kleding te onbelangrijk voor.

Artikelen in Bruiloft.

Gelabeld met , , .


Krijsend kind

Beste Beatrijs,

Het volgende tafereeltje speelde zich af bij de huisartsenpost, waar ik in de wachtkamer zat met een stuk of tien andere patiënten: een kind van een jaar of acht zit al zeker twintig minuten aan een stuk door te krijsen (‘Kijk me niet aan, stoute mama!’) en slaat de moeder zelfs. De moeder knijpt het kind, waardoor het nog harder gaat schreeuwen, maar doet verder niets en kijkt de andere kant op. Een oudere dame, die er kennelijk niet meer tegen kan, zegt tegen het kind op barse toon dat het moet ophouden met dat gegil, waarop het kind, geschrokken, direct stilvalt. Deze terechtwijzing valt niet in goede aarde bij de moeder. Zij begint te schelden, vraagt waar die ander zich mee bemoeit. Vervolgens krijgt de moeder bijval van een paar andere aanwezige moeders die de oudere dame op hoge toon toevoegen dat ‘zij niet weet hoe ziek het kind is, dat ze zelf wel geen kinderen zal hebben,’ enzovoort. Onder dit gekrakeel hield het kind zelf zich overigens verder koest. Mijn vraag is: wie had er nu gelijk, de woedende moeders of de blaffende oudere dame? Is het gepermitteerd om een kind van een ander in zo’n situatie terecht te wijzen of mag het gewoon nooit?

En nu is het afgelopen!

Beste En nu is het afgelopen,

De vuistregel luidt dat mensen zich verre houden van het corrigeren van kinderen met een ouder in de buurt. Wie andermans kind terechtwijst krijgt immers meteen ruzie met de ouder die ernaast staat. Niet het kind, maar de ouder is het aanspreekpunt. Idealiter had bewuste dame in de wachtkamer zich eerst tot de moeder moeten wenden en vragen of zij iets tegen het kind mocht zeggen, waarna zij alsnog haar stiltebevel had kunnen uitvaardigen. Maar gegeven de omstandigheden is het begrijpelijk dat zij afzag van deze omweg en meteen ter zake kwam. Als er één situatie is waarin je met recht gebruik kunt maken van het mechanisme dat vreemde ogen dwingen, dan wel tegenover een krijsend kind in een wachtkamer met patiënten, van wie velen er erger aan toe zullen zijn dan dat kind. Kinderen die heel erg ziek zijn krijsen niet. Die zijn juist akelig stil en dan weet je ook dat het goed mis is. Een krijsend kind heeft zichzelf dolgedraaid in hysterie als een naald die in een grammofoonplaatgroef blijft steken en soms is er een snauwende buitenstaander nodig om deze zichzelf aanzwengelende gemoedstoestand te doorbreken. Voor de moed van deze dame om de sirene af te zetten verdient zij applaus en dankbaarheid.

Artikelen in Het publieke domein, Kinderopvoeding.

Gelabeld met , .


Ongevraagd terugbellen

Beste Beatrijs,

Regelmatig word ik teruggebeld door mensen die ik eerder tevergeefs heb proberen te bereiken. Zij weten niet wie ik ben, herkennen mijn nummer niet en zijn nieuwsgierig naar wie er gebeld heeft en waarom. Ik ben altijd onaangenaam verrast door deze telefoontjes en vind het onbeleefd. Als ik zelf bel, vraag ik altijd of het schikt en doe vervolgens mijn verhaal uit de doeken. Dat kan ik dan voorbereid doen op een rustig moment. Mensen die achter een eerder telefoontje aanbellen, vragen dat eigenlijk nooit. Ze willen gewoon even weten wie ik ben en waarom ik belde. Wat vindt u van deze gewoonte?

Ongevraagd teruggebeld

Beste Ongevraagd teruggebeld,

Teruggebeld worden lijkt me niet iets om een ander buitengewoon kwalijk te nemen. U voelt zich daardoor overvallen, maar u hebt zelf toch ook een onbekend persoon overvallen met een telefoontje? Uw vraag gaat kennelijk niet over telefoontjes tussen vrienden en bekenden, want dan zou u het toch niet erg vinden als ze terugbellen? De situatie is dat u een onbekende belt (voor het werk?) in ieder geval op een tijd die u uitkomt (voor de opgebelde is dat nog maar de vraag), maar u wil niet dat deze opgebelde later nog eens vraagt: wie, wat en waarom.

Ik kan in die nieuwsgierigheid niet een vreselijke etiquetteschending zien. Die mensen zijn misschien blij dat er eindelijk eens iemand belt. En u wílde hen toch spreken? U had ze toch ergens voor nodig? Maar een paar uur later blijkbaar al niet meer. U bent zelfs geërgerd, als ze u alsnog terwille zijn. Wie mensen telefonisch overvalt, moet er ook tegen kunnen om zelf telefonisch te worden overvallen.

Artikelen in Telefoon.


Ballonvaart voor opa

Beste Beatrijs,

Binnenkort wordt mijn schoonvader 94 jaar. Vanwege deze bijzondere mijlpaal hebben de beide broers van mijn man besloten hem op die dag te verrassen. Dat leek ons ook leuk, totdat we hoorden wat de bedoeling was: ze willen hem meenemen op een ballonvaart. Nu is mijn schoonvader voor zijn leeftijd nog redelijk ter been, maar hij heeft een evenwichtsstoornis en vorig jaar was hij er niet toe te brengen om per vliegtuig naar Lourdes te reizen. Het moest en zou per trein. Ik heb zelf nooit een ballonvaart gemaakt, maar ik meen te weten dat zo’n ding nog wel eens een flink harde landing kan maken. Kortom, mijn man en ik vinden het niet verantwoord om pa mee te nemen in het mandje. We zijn echter bang dat hij op het moment suprême geen nee durft te zeggen. Mogen we hem waarschuwen en verklappen wat hem boven het hoofd hangt?

Met (schoon)papa naar boven?

Beste Met (schoon)papa naar boven,

Het lijkt me een verschrikkelijk slecht idee om uw schoonvader een ballonvaart cadeau te doen. Als die arme man niet eens in een vliegtuig wil stappen, waarom krijgt hij dan een ballonvaart voor zijn kiezen? Zwevend tussen hemel en aarde zal hij duizend doden sterven, maar het is ook mogelijk dat ie z’n poot stijf houdt en botweg weigert om in te stappen. En gelijk heeft-ie! Aan een gruwelijk, bijna sadistisch cadeau hoeft hij zich niet te onderwerpen. In plaats van uw schoonvader slapjes te waarschuwen voor wat hem te wachten staat, kunt u beter samen met uw man uw volle gewicht in de schaal gooien om uw zwagers van hun heilloze voornemen af te krijgen. Verzin wat anders! Iets waar hij wél plezier aan kan beleven. Een excursie naar de Heilige Landstichting, een tochtje met een rondvaartboot in de een of andere stad, een bezoek aan het nieuwe Hermitagemuseum, afgesloten met een fijn etentje in zijn lievelingsrestaurant. Alles is beter dan dat hij de lucht in moet.

Artikelen in Cadeaus, Ouders en volwassen kinderen, Verjaardag.


Waarom tafelmanieren?

© Sjoerd van der Zee

Beste Beatrijs,

Ik (student, 18 jaar) ben opgegroeid met volgens mij normale tafelmanieren: geen ellebogen op tafel, met mes en vork eten, punten naar beneden, niet boeren of smakken tijdens het eten. Laatst kreeg ik van iemand te horen dat het onbeleefd is om op warm eten te blazen. Eigenlijk vond ik dat onzin, en ik vroeg me af hoe belangrijk die regel was. Ander voorbeeld: toen ik een tijdje terug met een vriendin zat te te eten, gebruikte zij alleen haar vork, terwijl ze, kin in de hand, met haar elleboog op tafel steunde. Ik stoorde me hier redelijk aan en heb het haar ook verteld. Zij vond tafelmanieren onzin (ze heeft ze zelf niet geleerd en heeft ook geen vrienden die het belangrijk vinden). De discussie liep best wel heftig op, wat natuurlijk nergens op slaat, want het zijn ‘maar tafelmanieren’. Maar toch. Wat is eigenlijk het belang van tafelmanieren?

Met mes en vork

Beste Met mes en vork,

Mensen die tafelmanieren afwijzen denken – ten onrechte – dat de functie ervan is om het eten in gezelschap ingewikkeld te maken. Zij raken kopschuw bij de aanblik van een batterij messen en vorken bij een chic diner. En dat, terwijl de regels voor bestek even simpel als voor de hand liggend zijn: ‘de handel van buiten naar binnen afwerken’. Iemand die niet in staat is om deze regel onder de knie te krijgen, kan altijd nog imiteren wat de anderen doen, dus het is onnodig om bang voor vorken te zijn. Het basisprincipe van de tafelmanieren luidt dat men zijn disgenoten geen overlast moet bezorgen. Vandaar het verbod op slobberen, eten met de mond open, smakken, praten met volle mond. Mensen vinden dat vies, zowel om te zien als om te horen. Regels zoals geen ellebogen op tafel, niet je arm beschermend om je bord slaan, niet met bestek zwaaien, hebben te maken met de ruimte die je inneemt. Het is niet beleefd om andermans persoonlijke ruimte te schenden. In de lucht prikken of wijzen met een mes kan daarbij als een agressief gebaar worden opgevat. Weer andere tafelmanieren hebben met geduld te maken. Blazen op het eten, hoewel geen zware overtreding, geldt toch als minpuntje omdat het geluid maakt, soms met spuug gepaard gaat en omdat het eten erdoor verplaatst kan worden. Soep die van de lepel wordt geblazen geeft spattende soepdruppels – ook weer vies. Beter is het om even geduld te betrachten tot het eten te behappen valt.

Deze elementaire tafelmanieren plus correct mes- en vorkgebruik zijn nog steeds volop geldig. Het belang van tafelmanieren kan worden vastgesteld als ze ontbreken. Mensen die op een onzorguldige, onbeheerste manier alles naar binnen werken, zonder consideratie voor tafelgenoten, roepen afkeer op. In zakelijk-formele omstandigheden worden mensen keihard afgerekend op gebrek aan tafelmanieren. Een sollicitant die smak- en slurpgeluidjes maakt bij het koffie drinken krijgt domweg de baan niet. In de liefde gaat het al niet anders: ook al weet een aantrekkelijke verschijning menig hart te breken – als Adonis zich aan tafel ontpopt als een varken aan de trog, is de liefde even snel weer bekoeld.

Artikelen in Eten en drinken, Klassiekers.

Gelabeld met , .