Spring naar inhoud


Held of domkop?

Beste Beatrijs,

Onlangs was ik (vrouw van 27) getuige van een mishandeling. Toen het slachtoffer tegen de grond ging, ben ik ertussen gesprongen. Ik heb hierbij zelf de nodige klappen gekregen, maar ik heb erger kunnen voorkomen en ervoor gezorgd dat de dader is opgepakt en zal worden berecht. Van vrienden, familie en collega’s kreeg ik bijna alleen negatieve reacties, variërend van: ‘Jij bent echt dom geweest!’ ‘Je hebt totaal niet nagedacht!’ ‘Je lijkt wel gek! Dat doe je toch niet?’ tot het standaard ‘Ik had dat écht niet gedaan!’

Ik merk dat al die negativiteit een slechte invloed heeft op het verwerkingsproces. Dankzij dit soort opmerkingen lig ik ’s nachts te piekeren wat ik beter of anders had kunnen doen, en wat er eventueel ook had kunnen gebeuren (stel dat hij een mes had gehad).

Daarnaast vind ik de opmerkingen ook gewoon storend en een beetje beledigend. Wat denken die mensen te bereiken met hun commentaar? Vindt u dat ik er wat van mag zeggen of kan ik er maar beter geen aandacht aan besteden? Ik zoek geen eeuwige roem en wil ook geen lintje, maar een simpele positieve reactie zou me al heel veel goed doen.

Een trap na

Beste Een trap na,

Nou, de mensen met wie u spreekt over wat u hebt meegemaakt reageren wel erg miezerig. Een beetje bewondering voor uw moed en rechtvaardigheidsgevoel kan er niet af blijkbaar. Ook al hadden ze zelf nooit gedaan wat u wel deed, het is erg onaardig om u weg te zetten als een eersteklas domkop.

Tja, wat moet u hiermee aan? Ik zou zeggen: haal uw schouders erover op en laat uw tevredenheid over wat u hebt bereikt er niet door bederven. Uw impulsieve actie had inderdaad verkeerd kunnen aflopen, maar so what? Verlamd toekijken had ook verkeerd kunnen aflopen – voor degene die in elkaar geslagen werd. Er zullen toch wel een paar mensen zijn in uw omgeving die oprecht ‘petje af!’ tegen u hebben gezegd? U bent toch niet omringd door louter zuurpruimen? Degenen die u afkatten kunt u een ironische repliek toevoegen: ‘Fijn dat je me zo onvoorwaardelijk steunt. Daar knap ik helemaal van op.’

Artikelen in Het publieke domein.

Gelabeld met , .


Buschauffeur groeten

Beste Beatrijs,

Laatst stapte ik, studente van 22 jaar, de bus in en begroette de chauffeur. Hij groette mij terug en mompelde: ‘nummer 9’. Ik ging voorin zitten en hoorde de buschauffeur praten met een reiziger. Hij legde uit dat hij de mensen telde die hem hadden begroet. Hij ergerde zich eraan dat er zo weinig mensen groetten. Wat mij opviel was dat hij mensen die de bus inkwamen ook niet groette. Hij groette alleen terug. Hier stoorde ik me aan. Moet de passagier als eerste groeten, omdat hij een ruimte binnenkomt? Maar de buschauffeur is toch een soort ‘gastheer’ en ook als een passagier een bus instapt en hem niet groet, vind ik dat de buschauffeur moet groeten. Wat vindt u?

Wie begroet wie?

Beste Wie begroet wie,

De buschauffeur is niet verplicht om instappende passagiers te groeten. Instappende passagiers zijn ook niet verplicht de buschauffeur te groeten. Het is aardig als er wel over en weer wordt gegroet, maar het is geen ramp als het niet gebeurt. Het doet er niet toe wie er als eerste groet. Zowel de buschauffeur als de passagier kan als eerste een groet plaatsen, waarna de groet vanzelf beantwoord wordt. Maar een buschauffeur kan er wel eens genoeg van krijgen om honderden keer per dag ‘Hallo’ te zeggen. En een passagier kan best totaal niet in de stemming zijn om wie dan ook te groeten. En dan wordt er aan beide kanten gezwegen. Ook goed.

Artikelen in Aanspreken en begroeten, Reizen.

Gelabeld met .


Geen cadeau van schoonouders

Beste Beatrijs,

Sinds vier jaar heb ik (vrouw van 34) een relatie met een lieve man, we zijn nu twee jaar getrouwd. Onlangs ben ik jarig geweest. Dit vier ik al jaren niet meer. Mijn schoonouders bellen me wel op om te feliciteren, wat ik waardeer. Mijn man viert zijn verjaardagen evenmin. Opvallend is echter dat mijn man steevast voor zijn verjaardag een cadeau van zijn ouders krijgt van (soms wel een paar) honderd euro, en ik niets. Het gaat me uiteraard niet om het krijgen van cadeaujes – ik kom niets tekort in materieel opzicht -, maar het verschil in bejegening zit me wel dwars.

Mijn ouders geven hun kinderen en schoonkinderen met hun verjaardagen cadeaus van ongeveer dezelfde waarde. Ook van hen heb ik geen cadeaus nodig, maar ik vind het wel heel fijn dat zij alle kinderen, eigen of niet-eigen, gelijk behandelen. Mijn schoonouders doen dat naar mijn idee niet en dat voelt als een afwijzing. Hoe hoort het eigenlijk etiquette-technisch gesproken?

Cadeaus van schoonfamilie

Beste Cadeaus van schoonfamilie,

Wie cadeautjes wil krijgen moet een feestje geven.

Het geven van verjaardagscadeautjes is traditiegetrouw vooral verbonden met de verjaardag van minderjarige kinderen. Sommige families doen, afgezien van verjaardagen in gezinsverband, nauwelijks aan cadeaus met verjaardagen, en houden het op een telefoontje of een felicitatiekaart (-mailtje, -smsje). In andere families geven ouders en volwassen kinderen elkaar wel altijd een kleinigheidje met verjaardagen.

In het algemeen geldt dat de koppeling verjaardag en feestje een belangrijke voorwaarde is voor het krijgen van cadeautjes. Wie jarig is mag rekenen op een cadeautje van intimi in de huiselijke sfeer. Voor meer cadeaus (van familieleden in de tweede en derde graad, schoonfamilie, vrienden en vriendinnen) is het nodig om die mensen uit te nodigen voor een feestelijke bijeenkomst, al was het maar een kopje thee met taart. Trek het u niet al te zeer aan dat u geen verjaardagscadeau krijgt van uw schoonouders, ook al pakken zij royaal uit voor hun zoon. In uw eigen familie worden kinderen en schoonkinderen gelijkelijk bedeeld met cadeaus, of een verjaardag nu wel of niet gevierd wordt. Dat is een sympathieke traditie, maar geen etiquettaire verplichting. Onder volwassenen kan het sowieso geen kwaad om de cadeaugeef-reflex enigszins te kortwieken. Het feit dat uw schoonouders u niet routinematig een cadeau geven voor uw verjaardag (die u niet eens viert!) moet u niet als een afwijzing van u persoonlijk opvatten. Ze zijn dat domweg niet gewend, niet bij u, niet bij eventuele andere schoonfamilie en ook niet bij vrienden en kennissen.

Artikelen in Cadeaus, Schoonfamilie.


Lawaaifeestje

Beste Beatrijs,

Onlangs werden mijn partner en ik voor de zoveelste keer uitgenodigd voor een (familie)feestje waar de hele avond de muziek zo hard stond dat je nauwelijks met de andere feestgangers een gesprek kon voeren. Ook mijn vriend houdt niet van dit soort  lawaaifeestjes. We hebben toch maar lijdzaam de avond uitgezeten totdat de eerste gasten naar huis gingen en hebben ons toen snel daarbij aangesloten. Nu is mijn vraag: is het onbeleefd om na de koffie en het eerste drankje alweer op te stappen en moeten we bij het afscheid bedanken voor de ‘gezellige’ avond?

Te veel herrie

Beste Te veel herrie,

U mag een feestje op elk willekeurig moment verlaten. Ook al is het na een kwartier en hebt u de koffie nog niet op. Dan zegt u: ‘Sorry dat we alweer vertrekken, maar een van ons voelt zich niet lekker.’ Bedanken voor de gezellige gelegenheid is verplicht. Het is onbeleefd om te zeggen dat u wegvlucht van die afschuwelijke herrie. Overigens: als u weet dat het weer zo’n ellendige avond met oorverdovende muziek wordt, hoeft u er helemaal niet naar toe te gaan. Dan belt u ruim van tevoren op en u zegt beleefd af, omdat u die avond helaas andere verplichtingen hebt.

Artikelen in Festiviteiten.

Gelabeld met .


Bazige oma

Beste Beatrijs,

Mijn vriend en ik hebben twee kinderen van zes en drie jaar. Mijn moeder heeft de gewoonte om, zodra we met ons allen bij elkaar zijn, het opvoedroer actief over te nemen. Meestal laten we haar maar begaan voor de lieve vrede. Soms zijn er situaties waarbij wij toch echt iets anders willen en dan corrigeren we haar voorzichtig. In dat geval krijgen wij het verwijt dat we haar niet mogen afvallen in het bijzijn van haar kleinkinderen, omdat we op die manier haar gezag ondermijnen. Dat zij begon met ons gezag te ondermijnen (door de kinderen iets toe te staan, wat wij eerder verboden), schijnt ze niet te zien.

Een ander punt is dat zij jaloers kan reageren op de ouder-kind-band. Wanneer een van de kinderen iets aan ons wil vertellen of gevallen is en troost zoekt, vindt oma dat de kinderen naar omi moeten komen en zegt dat ook. Wanneer het kind daar geen gehoor aan geeft, is oma beledigd en boos op ons. Soms gaat ze fysiek tussen een van ons en een van de kinderen staan om contact te verhinderen. De jaloezie die oma vertoont slaat volgens ons nergens op, omdat de kinderen dol zijn op hun (enige!) oma en vaak wel naar haar toekomen. Hoe kunnen we het contact leuk houden?

Oma speelt de baas

Beste Oma speelt de baas,

Het zijn de ouders die de regels stellen voor de kinderen en oma moet zich daarbij neerleggen.

Voer een serieus gesprek met uw moeder onder vier ogen, zonder kinderen of vriend erbij, en fluit haar terug. Vraag haar nadrukkelijk om zich niet te bemoeien met uw opvoedregels, omdat u het niet prettig vindt om door haar te worden gedwarsboomd. Het zijn de ouders die de regels stellen voor de kinderen en oma moet zich daarbij neerleggen. Dus geen snoep geven, als u net gezegd hebt dat de kinderen genoeg snoep hebben gehad (ik geef maar een voorbeeld).

Verder moet u uw moeder vragen of ze de kinderen een beetje met rust kan laten. De kinderen moeten (binnen de gewone regels) kunnen doen wat ze willen. En als ze na een valpartij liever door mama of papa getroost willen worden dan door oma, dan is dat het goed recht van die kinderen. Oma hoeft er niet voortdurend bovenop te zitten, want te veel bemoeienis is ook voor de kinderen niet prettig. Ze moet ze in de eerste plaats met rust laten. Vraag uw moeder haar medewerking op deze beide punten.

Als pleister op de wonde, kunt u opperen dat de kinderen misschien eens een weekendje bij haar komen logeren. Dan heeft ze ze twee dagen voor zichzelf en kan ze zich helemaal uitleven zonder ouders erbij.

Artikelen in Grootouders en kleinkinderen.

Gelabeld met .


Zichzelf uitnodigen

Beste Beatrijs,

Wij zijn een vriendengroep van een stuk of zes jongens. Soms gaan we met z’n allen of met een gedeelte van de groep iets leuks doen, bijvoorbeeld naar de bioscoop of naar een pretpark. Het plan is om binnenkort een dagje naar Knokke te gaan, maar nu heeft een kennis van iemand uit de groep zichzelf uitgenodigd om mee te gaan. Het is geen hele goede vriend van die jongen en van de rest ook niet. Eigenlijk vinden we het helemaal niet leuk dat hij meegaat, omdat we hem nauwelijks kennen. Hoe kunnen we hem ontmoedigen om mee te gaan?

Niet welkom bij de club

Beste Niet welkom bij de club,

Degene die de indringer het beste kent moet de taak op zich nemen om tegen hem te zeggen: ‘Sorry, maar dit is een besloten uitstapje van onze club, iets wat al een tijd geleden is afgesproken en we willen onder ons zijn. Je kunt niet mee naar Knokke, maar we zien je wel weer bij een andere gelegenheid.’ Als niemand van de groep de moed kan opbrengen om deze zakelijke mededeling over te brengen, dan zal het erop uitdraaien dat de onbekende gewoon meegaat en misschien is dat helemaal niet erg en wordt het zelfs nog gezellig.

Artikelen in Vrienden en kennissen.

Gelabeld met , .


Te dichtbij staan

Beste Beatrijs,

Sinds kort werk ik samen met een collega die, als ik met hem sta te praten, vlak voor mijn neus gaat staan, en als ik dan een stapje achteruit doe, weer dichter bij me komt staan, waarop ik weer ik wat achteruit loop, enzovoort. Ik vind dat hoogst irritant, maar wat nog vervelender is: hij moet op een gegeven moment ook met klanten in gesprek, en ik kan me voorstellen dat zij daar ook geen prijs op stellen. Ik herinner mij een gedicht van W.H. Auden hierover:

I have no gun, but I can spit.

Some thirty inches from my nose
The frontier of my Person goes,
And all the untilled air between
Is private pagus or demesne.
Stranger, unless with bedroom eyes
I beckon you to fraternize,
Beware of rudely crossing it:
I have no gun, but I can spit.

Hoe kan ik mijn collega iets subtieler dan hierboven duidelijk maken dat hij een beetje afstand moet houden?

Met de rug tegen de muur

Beste Met de rug tegen de muur,

Een treffend gedicht van Auden! Ik vrees dat er geen subtiele manier is om iemand duidelijk te maken dat hij andermans persoonlijke ruimte schendt. Normaal gesproken is het voldoende om een stapje achteruit te doen, zoals u beschrijft, en respecteert de ander vervolgens de afstand. Maar deze persoon heeft daar kennelijk geen antenne voor. Dan moet u hem attent maken op zijn gedrag. U zegt: ‘Het valt me op dat je te dichtbij staat, als je met iemand in gesprek bent.’ Hij zegt dan: ‘Huh? Wat bedoel je?’ U weer: ‘Te dicht bij! Je moet wat meer afstand houden, ongeveer zo veel ruimte’ (en u geeft met uw handen een halve meter aan). Leg hem vriendelijk uit dat veel mensen zich zenuwachtig en opgejaagd voelen als iemand te dicht op hen staat. Zeker de klanten!

Vermoedelijk zal uw collega uw verhaal welwillend aanhoren. U zegt dit immers niet om hem te beledigen maar om hem te waarschuwen dat zijn manier van doen bepaalde reacties van beklemming en verstikking kan uitlokken, waar hij zelf ook niet op uit zal zijn. Hopelijk gaat hij dan moeite doen om dit gedrag af te wennen. Om de conversatie met een vrolijke noot te beëindigen kunt u het gedicht van Auden alsnog aan hem geven. Het is meer dan toepasselijk en wie weet kan hij er ook om glimlachen.

Artikelen in Traditionele etiquette.

Gelabeld met .


Jakkie, oma geeft geld

Beste Beatrijs,

Elk jaar krijg ik van de oma van mijn man geld cadeau. Ik houd absoluut niet van geld als cadeau en ik vind het altijd een heel ongemakkelijke situatie. Ik heb liever gewoon een kaartje of een geplukte bloem dan geld. Mijn verjaardag komt eraan en als het aan mij ligt wil ik tegen haar zeggen: ‘Heel erg lief van u, maar ik heb me voorgenomen om geen geld meer te accepteren. Ik vind uw kaart en wat u erin geschreven hebt al een leuk cadeau!’ Zou het onbeschoft zijn als ik dit doe?

Oma geeft geld

Beste Oma geeft geld,

Een cadeau weigeren is altijd onbeschoft. Deze oma geeft geld aan (aangetrouwde) kleinkinderen, omdat ze niets anders kan verzinnen of te oud en te gebrekkig is om winkels af te lopen. U vindt geld niet leuk. Pech gehad. Accepteer het met hartelijke dank en doe er niet moeilijk over, want daarmee geeft u haar gevoel dat ze tekortschiet, terwijl het sop de kool niet waard is. Als u echt geen geld wilt krijgen, geef het dan weg aan de eerste de beste bedelaar, maar ga geen oude dame bekritiseren die het allemaal goed bedoelt.

Artikelen in Cadeaus, Grootouders en kleinkinderen.

Gelabeld met .


Hoe houd ik de buurkinderen in het gareel?

Beste Beatrijs,

We hebben een goed contact met onze buren. Aardige mensen, al hebben ze andere normen voor hygiëne en opvoeding dan wij. We komen geregeld  bij elkaar over de vloer. Onze kinderen zijn de deur al uit en zij hebben drie jonge kinderen die onze meubels als speeltoestellen gebruiken en met hun groezelige handjes de koekjes ongevraagd uit de trommel graaien. De buren vinden het wel best, zo gaat het bij hen thuis ook. Ik ben constant met die kinderen bezig (Nee, Pietje, je weet dat je hier niet met schoenen op de bank mag lopen) en dat vind ik vervelend. Soms krijg ik bijval van de buren, maar zij zijn erg toegeeflijk dus als Pietje het vertikt z’n schoenen uit te trekken, houdt het op voor hen. Mijn man is het volledig met me eens maar laat het vuile werk aan mij over.  Hoe kan ik dit tactisch oplossen zonder de buren voor het hoofd te stoten? En hoe betrek ik mijn man erbij?

Ongemanierde buurkinderen

Beste Ongemanierde buurkinderen,

U kunt best iets kordater optreden in uw eigen huis, hoor. Kinderen vinden het helemaal niet vreemd als er bij andere mensen andere regels gelden dan in hun eigen huis. Voer om te beginnen de regel in dat de kinderen hun schoenen moeten uittrekken als ze bij u op bezoek zijn. Verder kunt u altijd ingrijpen als ze op een verkeerde manier met het meubilair omgaan. U zegt vriendelijk doch dwingend: ‘De bank is niet bedoeld om overheen te lopen, Jeffrey!’, ‘Niet wippen met de stoel, Kim!’ Als de kinderen niet naar u luisteren, spreekt u de vader of moeder persoonlijk aan: ‘Ach, Ruud (Désirée) wil je tegen Jeffrey/ Kim zeggen dat hij/zij… (niet over de bank mag lopen/ in de gordijnen klimmen/ met de stoel wippen/ van het porseleinen herderinnetje af moet blijven enzovoort)’. Als het te dol wordt, zegt u: ‘Jongens, waarom gaan jullie niet lekker buitenspelen?’ Koekjes en snacks kunt u regelmatig aan iedereen presenteren en in de tussentijd zet u het ergens neer op een voor kinderen onbereikbare plaats. Haal ook wat speelgoed van vroeger tevoorschijn, waar de kinderen zich mee kunnen amuseren.

Eén politieagent per stel is genoeg.

Als u duidelijke regels stelt, zullen de ouders meedoen met de handhaving, want normaal gesproken voegen gasten zich naar de regels van de gastvrouw/heer. Dat uw man niet erg meedoet met de handhaving moet u maar laten zitten. Eén politieagent per stel is genoeg. Het is vooral de medewerking van de ouders die u nodig hebt.

Artikelen in Buren, Kinderopvoeding.