Met achternaam aanspreken?

Beste Beatrijs,

Vroeger is mij geleerd dat je bij het begroeten mannen mét de achternaam aanspreekt (‘Dag meneer de Vries’) en getrouwde vrouwen niet – dan hoorde je te zeggen: ‘Dag mevrouw’. Waarom dat zo moest, is mij nooit verteld. De laatste tijd behouden getrouwde vrouwen steeds vaker hun eigen naam. Hoor je nog steeds ‘Dag mevrouw’ te zeggen of moet de achternaam van de vrouw er nu ook bij?

Met of zonder achternaam?

Beste Met of zonder,

Vroeger werd tegen getrouwde vrouwen ter begroeting ‘Dag mevrouw’ gezegd (en tegen ongetrouwde ‘Dag juffrouw’), om de privacy van de vrouw te beschermen. Vrouwen waren kwetsbaarder dan mannen. Als een toevallige passant de naam opving, zou hij haar makkelijker kunnen traceren en belagen. De naam op zichzelf werd als iets persoonlijks gezien, en het gebruiken van die naam vond men te familiair, een soort verbale verkrachting. ‘Mevrouw’ sec (dus zonder achternaam erbij) drukte een gepaste afstand en respect uit.

Deze regel wordt tegenwoordig nauwelijks nog toegepast, omdat vrouwen niet meer met zoveel omzichtigheid tegemoet worden getreden. Bovendien verkeren mensen onder de 65 die elkaar kennen al gauw op jij- en jou-basis. Ze zeggen geen meneer en mevrouw tegen elkaar, maar ‘Hallo!’ of iets vertrouwelijker: ‘Hé, Koen, hoe gaat-ie?’ of ‘Hoi, Paulien!’ Mensen met een grote sociale afstand of in het zakelijke verkeer begroeten elkaar met ‘meneer’ en ‘mevrouw’, soms met achternaam erbij, soms zonder, maar in ieder geval zonder speciale consideratie voor de vrouw.