Spring naar inhoud


Het slaan van kinderen

Beste Beatrijs,

Wie de roede spaart bederft het kind volgens predikant Gertjan Goldschmeding, die onlangs in het nieuws was. Hij raadt aan kinderen bij wangedrag met een roede op hun blote billen te slaan tot ze huilen van de pijn. Was Nederland in de jaren negentig nog fel tegen het slaan van kinderen, tegenwoordig vindt de meerderheid dat de corrigerende tik moet kunnen. Wat vindt u van deze kwestie?

Slaan of niet?

Beste Slaan of niet,

Predikant Goldschmeding zal ongetwijfeld goed thuis zijn in de Bijbel, maar op het gebied van kinderopvoeding is hij een dwaallicht. De Bijbel staat vol met uiteenlopende, vaak elkaar tegensprekende wijsheden, waar iedereen wel iets van zijn gading in kan aantreffen. Meestal kunnen die aanbevelingen weinig kwaad, maar de minder gelukkige aansporing om de roede te hanteren voor kinderen verdient zeker geen navolging. Zodra er een instrument aan te pas moet komen om iemand te straffen, is er sprake van foltering.  Slaan met linialen, haarborstels, leren riemen, pollepels, knuppels – het valt allemaal onder bruut geweld, en beschaafde mensen gaan niet zo met elkaar om, ook niet wanneer ze hun kinderen willen straffen. Fysiek geweld is vernederend en het is nooit een goed idee om kinderen te vernederen. Daar komen ze niet tot inkeer door, het leidt alleen maar tot een gevoel van waardeloosheid en tot groeiende wrok. Bovendien: als ze groter en sterker worden, slaan ze terug. Kinderen imiteren wat hun wordt voorgeleefd.

De corrigerende tik is een ander geval. Veel mensen vinden het belachelijk dat deze bij wet verboden is, omdat er in de meeste gezinnen wel eens een klap valt. Dit soort klappen (nooit op het hoofd, nooit meer dan een of twee tegelijk) vindt plaats, als de gemoederen hoog zijn opgelopen en de ouder geen andere manier ziet om de situatie te doorbreken. Zo’n klap is een uiting van drift en machteloosheid tegelijk. Een klap in drift gegeven is nog steeds niet goed, maar minder erg dan het afgemeten pak slaag dat vader in zijn dubbelrol van beul bij thuiskomst uitdeelt als de kleine zich eerder op de dag heeft misdragen. En ook minder erg dan ijskoud, verbaal cynisme, waarmee een kind geen haar wordt gekrenkt maar waarmee het wel geestelijk wordt vertrapt. Een emotionele klap laat zien dat de ouder geen ongenaakbare bureaucratische machine is die zichzelf onder alle omstandigheden onder controle heeft, maar dat hij of zij een mens is die ook wel eens faalt. Dat falen zij ouders vergeven, want zo makkelijk is het niet om altijd rustig en redelijk te blijven.

Veel helpen doet zo’n corrigerende klap trouwens zelden, en al helemaal niet wanneer het slaan zich tot een gewoonte ontwikkelt. Daarom is het goed als ouders een hoge drempel bij zichzelf aanleggen om een klap uit te delen. Hoe minder er geslagen wordt hoe beter, maar die enkele uitzondering is vergeeflijk.

Artikelen in Kinderopvoeding.

Gelabeld met .


5 reacties

Blijf op de hoogte, abonneer je op de RSS feed voor reacties op dit artikel.

  1. Michiel schrijft

    Slaan (corrigerende tik) is dan misschien een teken van machteloosheid, maar het werkt wel. Ik kan me nog heel goed herinneren dat ik met mijn broertje op de achterbank van de auto zaten te klooien (schreeuwen, zeuren, half vechtend “jij zit op mijn helft!!”), en dat mijn moeder uiteindelijk omdraait (mijn vader reed) en ons allebei raakt. De rest van de reis verliep prima… die dag tenminste. Zij was inderdaad even machteloos, want de auto kan je niet overal stilzetten, en ze was even de controle kwijt, dat zag je aan haar ogen, maar ik zal het nooit vergeten, en het was heel erg duidelijk voor mij (toen al) dat mijn broertje en ik toen veels te ver waren gegaan. Ik blijf dan ook voorstander van de corrigerende tik, maar het moet inderdaad geen gewoonte worden, en een hoge drempel is ook wel handig.

  2. Aservire schrijft

    In het gezin van Gertjan Goldschmeding is inmiddels een onderzoek gaande door de Raad van de Kinderbescherming.

    Slaan is verboden en geestelijke mishandeling ook, het staat beide gewoon in de wet.

    Tja, de opvoedende tik……als u nu op uw werk bent en uw werkgever gedraagt zich onuitsprekelijk vervelend…..wat dan ? mept u dan ook ?

    Grote en kleine mensen dien je respectvol te behandelen en je dient met woorden je gelijk te halen.

  3. kelly schrijft

    chapeau, Aservire!
    het lijkt me zelfs zo dat kinderen, in tegenstelling tot volwassenen, niet inzien waarom ze fout zitten. Ze weten vaak wel dat iets wel of niet mag van de ouders, echter is het waarom vaak volslagen onduidelijk. Praat met kinderen, sla niet. Sla nooit.

    Kortom, zoals ouders vaak zeggen: laat de oudste de verstandigste zijn. Dat gaat niet alleen op voor het oudste kind, maar nog meer voor de ouders.

  4. Sarah Morton schrijft

    Mooi betoog van Beatrijs.

    Zelf heb ik ook een school gezeten waar geweld de orde van de dag is. Als een leerling een leerkracht tegensprak, kon hij door elkaar geschud, afgeschreeuwd, de klas uit gesleept of geschopt of geslagen worden. Het engste was dat niemand ingreep, men hield elkaar een hand boven het hoofd. Het was een cultuur.

    Een kind dat in geweld opgroeit, leert het als normaal te beschouwen. Bovendien gaan ze geloven dat ‘liefde’ gelijk is aan pijn. Dat mensen die van elkaar houden, elkaar kwetsen. Dat zie je ook terug in veel huwelijken.
    Wat die predikant adviseert is gewoon marteling. Wie zich in het werk van Alice Miller heeft verdiept, kan voorspellen waar dit toe kan leiden. De nazi’s zijn ook vrijwel allemaal met geweld en vernedering grootgebracht.

    Met respect, liefde en empathie kunnen kinderen opgroeien tot verantwoordelijke, stabiele en zachtmoedige mensen. Voorbeeld doet volgen. Je verplaatsen in een kind, wat zit er achter het gedrag? Zeker kleine kinderen kunnen zich nog niet altijd in woorden verstaanbaar maken.
    Ook grenzen stellen kan vanuit respect.

  5. Lilian schrijft

    Ik denk dat er een heel groot verschil is tussen een tik en een klap.
    Ik ben Pedagogisch Werker, dus een klap uitdelen op de opvang zal ik sowieso nooit doen.
    Maar wat ik me persoonlijk kan herinneren is wel een ’tik’ op je billen, op moment dat je, na drie keer zeggen, gewoon dom de straat oploopt en voor een auto rent.
    Wat ouders dan doen is erheen rennen, kind door elkaar schudden/tik geven op de billen en zeggen; ‘BEN JE HELEMAAL MAL!?’
    Naderhand leg je dan uit dat je niet had moeten schreeuwen, maar dat je zó geschrokken was.
    Voor schrik-momenten, vind ik dat sóms een tik kan helpen, omdat het sneller en duidelijker is dan een verhaal over gevaar.
    Bij een gloeiend hete oven bijvoorbeeld. Maar bij sommige kinderen werkt het vast averechts.
    En daarbij mag het nooit als dreigmiddel gebruikt worden, zoals jammer genoeg veel mensen doen, dit is psychisch heel beschadigend.
    Of op andere plekken dan de billen.
    En niet te hard. Niet meer dan 1x. En achteraf excuses maken.
    EN niet als straf gebruiken. Het is impulsief een middel om het kind bewust te maken, het hoeft geen pijn te doen om dat te bereiken, het is als een harde tik op je schouder; ‘HE let op!’



Sommige HTML is toegestaan