Autonome vriend

Beste Beatrijs,

Ik ben dol op mijn vriend. Maar diep van binnen knaagt de twijfel of hij wel bij mij past en ik betrap mezelf ook op wantrouwen. De redenen: hij gaat minstens twee keer per week alleen uit en komt dan vaak pas rond drie uur thuis; hij heeft mij na elf jaar nog niet aan zijn vrienden voorgesteld; hij spreekt geregeld af met zijn ex, die ik ook nog nooit heb ontmoet. En hoewel we al elf jaar samen zijn en vijf jaar samenwonen, wil hij dit nog steeds niet officieel laten registreren. Hij wilde ook niet samen een hypotheek afsluiten en dat heb ik toen maar alleen gedaan. Ik heb mijn onvrede over deze zaken meermaals uitgesproken. Hij zegt dan dat hij van mij houdt, maar zijn vrijheid nodig heeft. Dat hij mij niet in zijn vriendenkring betrekt, is om zijn ex geen pijn te doen. Ik wil hem niet kwijt en wil geen zeur zijn. Hij is lief, heeft veel humor, is knap en ik vrij heel graag met hem. Maar om de zoveel tijd heb ik veel last van zijn vrijheidsdrang en maken we hier (zinloze) ruzies over. Het ene moment vind ik dat ik aan mezelf moet werken en dezelfde autonomie moet nastreven als hij. Het andere moment neem ik hem juist die autonome opstelling kwalijk. Wat is uw advies?

Worstelen met autonomie

Beste Worstelen met autonomie,

Vraag uzelf af: wat wil ik voor de rest van mijn leven op relatiegebied? Iemand die op een vanzelfsprekende manier (dus zonder dat u daar ruzie over moet maken) voor u kiest? Of geeft u de voorkeur aan uw huidige vriend die er allerlei andere prioriteiten op nahoudt, waaronder zijn ex?

Uw vriend pakt het nogal halfslachtig aan. Hij zegt dat hij van u houdt, maar tegelijk vindt hij u niet belangrijk genoeg om in zijn vriendenkring te introduceren. Gevraagd naar de reden van zijn weigerachtigheid zegt hij dat hij zijn ex niet wil kwetsen. Kennelijk heeft hij er minder moeite mee om zijn huidige vriendin te kwetsen dan zijn ex. Hij woont met u samen, maar hij wil niets weten van een hypotheek. Hopelijk draagt hij wel bij aan de woonkosten, maar zijn status komt neer op huurder/ huisgenoot die zijn eigen gang gaat. Voordeel van deze constructie is wel dat u hem elk moment de huur kunt opzeggen, want er bestaat geen enkel formeel contract tussen jullie.

Deze variant van autonomie valt onder dolgedraaid egocentrisme.

Uw vriend hecht sterk aan zijn autonomie. Allemaal goed en wel, maar waarom woont hij dan niet op zichzelf, waar hij daadwerkelijk de regie over zijn leven kan voeren? Komt dat misschien doordat hij het wel makkelijk vindt dat u voor hem kookt en wast en dat u zich beschikbaar houdt voor seks? ’t Is maar een hypothese, hoor. U vraagt zich af of u ‘aan uzelf moet werken’ en dezelfde autonomie moet nastreven als uw vriend tentoonspreidt. Waarom bent u degene die tekort schiet en zou moeten veranderen? Alsof uw vriend zo’n mooie, nastrevenswaardige levenshouding heeft! De meeste mensen zouden deze variant van autonomie omschrijven als dolgedraaid egocentrisme. Hoe u uw relatieperikelen ook oplost: aan uzelf werken komt niet in aanmerking. Ofwel u stuurt uw vriend de laan uit, ofwel u omhelst de rol van deurmat en stelt zich zonder morren tevreden met de kruimels die hij voor u over heeft.