Beste Beatrijs,
Een paar dagen geleden is de hond van een goede vriend doodgegaan. De hond was oud, maar onze vriend kon een naderend afscheid niet aanvaarden. Hij is met het dier nog diverse keren naar de dierenarts geweest, er zijn behandelingen geweest, maar het mocht niet baten en ten slotte is het dier overleden. Onze vriend was ontroostbaar. Hij beschreef het verlies als een ‘een verschrikkelijke leegte’. Aan de andere kant had hij het ook al weer over het kopen van een nieuw hondje. We hebben meegeleefd met onze vriend, gingen op bezoek toen de hond net dood was, belden hem na de crematie, hebben een maaltijd voor hem gekookt.
Gisteren kregen we een rouwbericht dat hij heeft rondgestuurd binnen z’n familie- en kennissenkring. Ook hieruit bleek zijn grote verlies. Wij willen liever geen morele uitspraak doen over rouw na de dood van huisdieren. Daar moet iedereen zijn eigen weg in vinden. Maar die rouwbrief gaat ons te ver. Wij voelen er niet voor om hierop terug te schrijven. Moeten we meegaan in de manier van rouwen van onze vriend en een brief terugschrijven of zullen wij – voorzichtigjes – zijn houding ter discussie stellen?
Bij het verlies van een hond
Beste Bij het verlies van,
De gestaag toenemende antropomorfisering van het huisdier heeft al geleid tot de obese hond, mondhygiëne voor de kat en de huisdierbegraafplaats. Rouwbrieven voor overleden honden wekken in zo’n klimaat geen verbazing. Maar u hoeft er verder niet op te reageren. U hebt al genoeg medeleven laten blijken door uw vriend bij te staan tijdens de ziekte en na de dood van zijn hond. U hoeft niet nog eens in de pen in te klimmen om een officiële condoléancebrief te sturen. Ga de houding van uw vriend niet bekritiseren. Hij kan er ook niets aan doen dat zijn hond hem zo dierbaar was. Kwaad doet hij er niet mee. Als u tegen hem gaat zeggen dat u het allemaal knap overdreven vindt, zal hij u dat niet in dank afnemen en hij zal ook niet tegenover u toegeven: ‘Ja, jullie hebben gelijk, ik ben een sentimentele ouwe zeur’. Mensen hebben recht op hun eigen gevoelens, hoe overdreven anderen die ook kunnen vinden. Denk bij uzelf: ‘Laat maar gaan’ en wacht rustig af tot het weer over is.
Hoe durft u zo te oordelen over hoe iemand over zijn huisdier rouwt! Een dier kan vaak meer voor iemand betekenen dan een mens. Het feit dat u hierover de vraag durft te stellen om dit in uw ogen ‘belachelijke gedrag’ bij uw vriend aan de kaak te stellen is al onbeschoft genoeg.
Ik zou het wat zachter uitdrukken ik ben net mijn hond kwijt na 15 jaar trouwe vriednschap. Laat de mensen in hun waarde en vergelijk niet wat je hoort te doen met wat er gadaan wordt. Een maaltijd aan uw vriend opdienen en hupzakee het moet maar een beetje normaal aangepakt dat verdriet? Is uw vriendschap wel ze hecht en echt?
Groet Eric, Aalsmeer
Als het een goede vriend betreft dan zou ik deze gebeurtenis aangrijpen voor een goed gesprek. Ik zou ter sprake brengen dat ik me zorgen maak om zijn psychische gezondheid en hem aanraden hulp te zoeken.
Hoe zou die vriend reageren als een naast familielid (ouder/broer/zus/kind) overlijdt? Als hij het verlies van een hond al nauwelijks kan verwerken, dan is er echt iets goed mis!
Deze vrienden zijn toch niet kinderachtig. Uit hun brief proef ik dat ze weinig op hebben met het fenomeen rouw rondom huisdieren: hun goede recht. Desondanks hebben ze, zoals het goede vrienden inderdaad betaamt, hun rouwende vriend op diverse manieren bijgestaan. De rouwbrief is voor hen echter een stap te ver. Zijn zij nu slechte vrienden omdat ze niet grenzeloos kunnen/ willen meeveren in de emoties van anderen? Ik denk van niet.
Dat dieren voor sommigen belangrijker zijn dan mensen, dat kan maar niet iedereen antropormorfiseert dieren. Ik zou zeker iemand troosten die verdrietig is om een verloren hamster (iets waar veel hondeneigenaren misschien al om zouden lachen) maar rouwbrieven met betrekking tot huisdieren van welke soort ook, dat is ook mij een stap te ver. Als ik daarom een ontaarde vriend zou zijn…soit.
Dat hij rouwt om een hond, hoeft niet te duiden op antropomorfisering. Je kunt ook rouwen om een hond zonder hem te zien als mens. De hond wordt niet minder waard omdat hij als hond gezien wordt. Ik kan mezelf voorstellen dat iemand erg verdrietig wordt van het verlies van een huisdier.
De reactie van Eric, het ervaren dat anderen oordelen: ‘hupsakee het met maar een beetje normaal aangepakt worden, dat verdriet’, heb ik ook ervaren bij het verlies van mensen. Maar al te snel vindt men dat de rimpels gladgestreken mogen zijn.
Natuurlijk ben je verdrietig als je een huisdier moet missen waar je veel plezier van hebt gehad en aan gehecht ben. Ik weet uit ervaring hoe erg dat is (erg!). Maar rouwkaarten rondsturen vind ik persoonlijk een brug te ver. Ik zou dat zelf nooit verzinnen, terwijl ik toch echt heel veel om mijn honden geef. Sterker nog, mijn eerste hond komt nog geregeld ter sprake, zijn foto staat nog in een lijstje mooi te wezen, terwijl hij al 15 jaar dood is.
Wat een vreselijke reactie maar dat is typisch deze Beatrijs. Voor mij is het verlies van mijn huisdier net zo erg als het verlies van wie dan ook. Net als ik me niet altijd kan verplaatsen in blijdschap van anderen (bijvoorbeeld krijgen van een kind) probeer ik dat toch als het vrienden betreft,. Niemand kan en mag oordelen over gevoelens van een ander. Voor veel mensen zijn hun huisdier meer waard dan een mens, waarom mag duidelijk zijn. Een hond bijvoorbeeld oordeelt niet, stopt niet in hokjes en bedondert je niet. Is trouw en dat kun je van de meeste mensen niet zeggen (bovenstaande bewijst maar weer eens hoe “trouw” mensen kunnen zijn.
Het gaat om inlevingsvermogen, iets wat veel mensen helaas vreemd is.
Die rouwbrief kan bij zijn verwerkingsproces zijn en ook daarbij helpen. Mensen die niet weten hoe zo’n lege plek in je huis achter blijft als je hond overlijdt, een dier waar je lief en leed mee deelt, mogen niet oordelen. Zulke “vrienden” zou ik direct afscheid van nemen, met alle liefde van de wereld. En een bord eten laat geen verdriet vergeten
Maar egi, Beatrijs veroordeelt toch niet? Ze constateert alleen maar dat huisdieren steeds meer als mensen worden beschouwd. Prima antwoord lijkt me.
09/12/2014 Een huisdier in wat voor vorm dan ook kan voor veel mensen veel betekenen en een trouwe vriend zijn. Als een huisdier door ziekte/ouderdom onverwachts sterft, kan dat voor de eigenaar een hele klap zijn. Je hebt het dier toch een aantal jaren bij je gehad en er voor gezorgd in lief en leed. Desondanks kunnen veel mensen zich hierin niet verplaatsen en dat gebeurt erg vaak, veel vaker dan je denkt. Vooral mensen die geen dieren hebben of er niet zo heel dol op zijn. Deze vrienden hebben hun vriend op vele manieren bijgestaan en meer dan dat konden ze niet doen. Ik zou trouwens ook nooit een rouwbrief naar bekenden sturen. Dat gaat mij ook te ver. Ik heb in 2012 binnen 7 maanden tijd 2 schotse collies door ouderdom verloren, beiden 13 1/2 jaar oud gestorven aan een hersenbloeding. We hebben in stilte afscheid genomen en we willen ze in herinnering houden zoals ze waren, maar wij hebben ook geen mensen meegenomen naar het dierencrematorium. Gewoon niet omdat wij zelf die dag al emotioneel genoeg waren en het is niet nodig om daar nog eens een schepje bovenop te doen. Dus gewoon we hebben het op onze eigen manier verwerkt en toen wij de tijd rijp vonden hebben we een nieuwe hond genomen, nu hebben we er 2 van 7 jaar en bijna 2 jaar. Maar het is niet nodig om een dier te vermenselijken, dus in zoverre begrijp ik de reactie van de vrienden wel.
Dit weekend zelf onze lieve hond die net 9 was moeten laten inslapen , laatste 2 weken veel met haar na dierenarts geweest om haar er toch doorheen te krijgen en nu de beslissing genomen om haar in te laten slapen lig er nu best wel wakker van mis mijn trouwe hond een beestje die blij was als je thuis kwam of als je met riep altijd vrolijk waren mensen zo zoals sommige huisdieren zijn ,heb het op Facebook vermeld zodat iedereen van mijn vrienden het weet en daar blijft het voor mij ook bij !!
Mijn man en ik hebben ook een rouwkaartje rondgestuurd toen onze hond overleden was. Wij hadden daar op dat moment echt behoefte aan. Dat heeft niks te maken met antropomorfisering, integendeel. Juist omdat ik vind dat je met je hond niet overdreven moet doen, hebben wij te weinig tijd genomen voor het afscheid toen we haar moesten laten inslapen. Dat is ons achteraf rauw op ons dak gevallen. Het verdriet was ontzettend veel groter dan ik me ooit had kunnen voorstellen. Ik had verwacht misschien een weekje treurig te zijn en dan over tot de orde van de dag. Maar ik heb dagenlang bijna non-stop gehuild en meer dan een maand amper kunnen werken. Ja, dat vond ik verschrikkelijk overdreven van mezelf en ik schaamde me ervoor. Maar ja, je kiest dat niet zelf, het overkomt je. Mijn man had zijn vader en broer al verloren, maar de dood van onze hond heeft hem harder geraakt. Het kaartje was voor ons een manier om het afscheid achteraf toch nog het gewicht te geven dat het verdiende, en een manier om onze vrienden te laten weten dat wij troost nodig hadden. Gelukkig hebben wij lievere vrienden dan de man hierboven. Onze vrienden toonden allemaal medeleven, ieder op z’n eigen manier, de meesten omdat ze zelf ook zoiets hadden meegemaakt.
Dieren zijn geen mensen en moet je niet als mensen behandelen. Dieren zijn wel individuen waar je van kunt houden en aan gehecht kunt raken. Het is eigenlijk juist heel mooi dat mensen in staat zijn zoveel liefde te voelen voor een andere soort.